Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/392

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
370
 
Onverſaeghtheyt. Onvolmaecktheyt. Onwetentheyt. &c.

Poëten verſieringe, waer van Cloto den ſpinrock droegh, en ’t vlas daer aen ſtelde, zijnde het begin van des Menſchen geboorte. Lacheſis was de ſpinſter, die de beleydinge van des Menſchen leven beſtierde. En Atropos ſcheerde den draet af, en brack des Menſchen leven in ſtucken, als ’t haer geraeden dachte.


Intrepidita & Constanza. Onverſaeghtheyt.


EEn friſch en ſterck Ionghman, in ’t wit en root gekleet, toonende zijne naeckte armen, ſtaende gereet om den aenval van eenen Stier op te houden.

Onverſaegtheyt is een reuckelooſe ſterckheyt, die tegens de traegheit en bloodigheit geſtelt wort: En men noemt dit een onverſaeght Man, die volgens de reeden niet vreeſt, daer doch een vroom en ſtantvaſtigh Man gewoon is te vreeſen.

De naeckte armen betoonen, het vertrouwen van eygen kracht, om tegens den Stier aen te gaen, diewelcke geterght zijnde, ſeer wreed wort, waer by dan noodigh is datmen dieſelve tegen-ſtae, alleen door een proeve van een reuckelooſe of wanhopige ſterckheyt.


Imperfettione. Onvolmaektheyt.


EEn Vrouwe in ’t geel gekleet, houdende en beyde handen een Vorſſche, met een Beyr ter ſijden, die met zijn tonge zijne jongen volmaeckt.

De geele verwe wordt in veele onvolmaeckte dingen, die nu beginnen te vergaen, door den tijd ontdeckt; en hieron wortſe in deſe beteyckniſſe genomen.

De Kickvorſchen inſgelijx, die van de vuyligheit voortkomen, zijn van Orus Apollo, voor de onvolmaecktheyt geſtelt.

Het Beyre-Iongh is onvolmaeckt, vermits het alleen een klomp vleeſch ſchijnt te weſen, wanneer het voor den dagh komt, maer ’t krijght door de tonge en geſtaedige naerſtigheyt zijn gedaente. Aldus worden oock onſe wercken, die in ’t begin onvolmaeckt zijn, indiender maer de naerſtigheyt niet ontbreeckt, door de naerſtigheyt van een goed begin volmaeckt.


Ignoranza. Onwetentheyt.


D’Onwetentheyt is by de Griecken door een naeckt kindeken afgebeeld, dat op een Eſel rijd mette oogen verbonden, hebbende een riet in de hand.

Een naeckt kind wort hy gemaelt, om dat de Onwetende ſlecht is en van kinds verſtand, naeckt van alle goed.

Hy ſit op een Eſel, om dat dit Dier, van de reeden berooft zijnde, onleerſaem is, de Onwetentheyt ſeer wel gelijckende.

De band die de oogen bedeckt, bediet dat hy geheel blind is van verſtand, en weet niet wat hy doen ſal. Daerom ſeyt Iſidorus: ’t Is een groote ellendigheyt niet te weeten waer men heen wil.

’t Ried wort hem in de hand gegeven, om dat het een ydel en broos dingh is, ſeer wel hier op paſſende, gelijck Pierius Valerianus ſeyt.


Ignoranza, gelijck die Alciatus beſchrijft:


WAt Monſter? Dit is Sphinx. Waerom een ſchoone Maeghd,
Die onder als een Leeuw, en boven vleugels draeghd?
Onwetentheyt dit beeld heeft voor haer uytgeleſen,
Om dat zy ’t quaede drijft uyt een drievoudigh weſen.
 Daer zijn die Wellust ſtooft, daer zijn die licht van geest,
 Daer zijnder vol van pracht, en plomper als een beest.
Maer een rechtſchapen Man, die wijsheyt pooght te drijven,
Die kan van ’t wreede Dier den Overwinner blijven.


Ignoranza. Onwetentheyt.


OOck wierde d’Onwetentheyt geſchildert op de maniere van een naeckt kind op een Eſel rijdende, dat een doeck voor zijn oogen, en een riet in de hand hadde: Om datſe hier door bedecktelijck wilden te verſtaen geven, dat d’Onwetende van ſlecht en kinds verſtand was, geheel naeckt, ſonder eenigh manlijck vercierſel, beſtiert van de ſinnen, die ſeer grof zijn, niet anders als een blinde Eſel, en boven al los van herſſenen, gelijck het ried, dat hol is.

Ingno-