Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/404

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
382
 
Oorſprong der Liefde. Origine d’Amore.

Als dat onſe oogen en ooren, gelijck als venſters zijn van de ziele, door de welcke, zy de gedaente, die in onſe ſinnen valt, verkrijgende, ſoo oordeelt zy ofſe ſchoon of leelijck zijn. En ’t geene de ziele als dan ſchoon bevalt, dat prijſtſe gemeenlijck, en ’t geene haer leelijck dunckt, dat mishaeght haer: En gelijck dieſelve, uyter natuyre, van ’t leelijck een afkeer heeft, alſo jancktſe in ’t tegendeel wederom, nae ’t geene haer ſchoon dunckt. Is ’t dan dat de Liefde door de tralien van de oogen, in ons herte dringt, ſoo komtſe oock dickwijls door de venſteren van de ooren, wanneerſe de uytmuntende ſchoonheyt van eenige Iuffrouw hoort beſchrijven: van welcke beſchrijvinge, en de begeerte tot haer, aengelockt zijnde, ſoo kan men oock, in ’t gemoed, een hertlijck verlangen krijgen: welck verlangen van de ſchoonheyt niet anders is als de Liefde.

Het aenſien van twee voornaemſte Toſcaensche Minnaers, ſal ons genoegh weſen, te weten van Boccatius en Petrarcha, waer van de eerſte ons verhaelt de Nieuwicheeden van Ludovico, Gerbino, en van Anechino, die door ’t gehoor verlieft zijn geworden: en wanneer de ander opentlijck in zijn geſangh prijſt de dapperheyt van Cola de Rienzo Romeyns hoofdman, alwaer hy ſeyt, gelijck als een Man verlieft wort, door de faem of het goed geruchte. In welcke woorden de Dichter verſtaet van de Liefde der deughd, gelijck oock M.T. Cicero van gevoelen is, dat wy door de Liefde der Deughd en goedaerdigheyt oock in ſeeckere maniere, die geene beminnen, die wy noyt hebben geſien, niet te min kan dit ſelve in ’t gemeen, tot alle ſoorte van Liefde der deugd en ſchoonheyt getrocken worden. Waer by wy ’t getuyghnis van Athanæus ſullen voegen, alwaer hy ſeyt, ’t is niet te verwonderen datter eenige alleen door ’t gehoor zijn verlieft geworden: Voerende daer op in de Liefde van den Koningh Zariadre en Odate, de Dochter van den Koningh Omarthe, alle beyde van ſoodanige uytblinckende en volmaeckte ſchoonheyt, datſe oock ſcheenen van Venus en Adonis te zijn voortgekomen. Deſe verliefden alleen op ’t gerucht en door de vertellinge van andere, waer door oock eens yders beeld, ſoo vaſtlijck was gedrukt in ’t gemoed van d’andere, datſe oock malkanderen in den droom lieflijck verſcheenen. ’t Gebeurde dat de Koning Omarthe zijn Dochter Odate, ten houwlijck willende beſteden, een openbaer gaſtmael toeſtelde, gevende zijn Dochter een gulden beker met Wijn in handen, tot haer ſeggende, ſiet naerſtigh toe: Wie dat u onder alle deſe Ridders wel bevalt, en dien ghy deſen beker met Wijn overlanght, dien ſuldy tot uwen Man genieten. Odate, ſiende de Vorſten en Heeren rontom te ſaemen loopen, begoſt te weenen, dewijl zy onder dieſelve dat gewenſchte beeld niet ſagh, dat haer in den ſlaep was verſcheenen: Maer ſich daer nae wat van ’t weenen onthoudende, komt Zariadre, die zy door eenen brief hadde ontboden, en haeſtigh verſcheenen zijnde, ſprack hy haer toe, ſeggende: o Odate! ick ben die geene, die u belieft heeft my te ontbieden: Waer over zy hem blijdelijck ontfangende, gaf zy aen Zariadre, al lachende en vrolijck, den beker over, en hem, onder ſoo veelen, tot haeren Bruydegom verkoren hebbende, leyde zy dienselven in haer Rijck.


Ganfre Rudel, bruyckt riem en boot,
Om te ſoecken nae zijn doot:

Verlieft weſende, door ’t geruchte, op de

Gra-