is afgebeeld, als een beeld van de geſeyde ſchoonheyt, en ſoo wort hy dan door een begeerte gelockt, om deſe ſchoonheyt te ſien, waer van alleen ſt aenſien en ’t ontmoeten der oogen de oorſaeck is, dat wy in de ſotheyd van de Minne betoovert blijven.
De opſlagh of ’t ontmoeten van de oogen, waer uyt de Liefde haer oorſprongh heeft, wort door een ſpiegel uytgebeeld, die tegens ’t oogh van de Sonne ſtaet. De ſpiegel is van ſoodaniger aert, gelijck Orontius Finæus in zijn beſchrijvinge van de brandſpiegels afmaelt. Van dieſelve verhaelt Plutarchus mede in ’t leven van Numa Pompilius, de tweede Roomſche Koningh, dat de Veſtaelſche Nonnen van hem onderweſen zijnde, wanneer haer Vier was uytgegaen, ſoo koſten zy, hier door, het ſelve ontſteken, even als ofſe een nieuw Vier uyten Hemel hadden ontfangen. Van gelijcken verhaelt Zonaras, dat Proculus de Wiskonſtenaer, de Scheeps-Armaede onder Conſtantinopel verbrande, die van den oproerigen Vatilianus tegens den Keyſer Anaſtaſius toegeruſt was. Van welcke konſt Archimedes de eerſte Vinder geweest is, tegen den Romeinen, die zijn Vaederland Siraguſa hadden belegert.
Dit tegenwoordige beeld is een gelijckniſſe: Want gelijck door deſe ſpiegel, zijnde het oogh van de konſt, geſtelt zijnde tegens het oogh van de Sonne, de ſtraelen ſoo heftigh ſchieten dat zy den fackel ontſteecken, alſoo wort oock door onſe oogen, die als ſpiegels zijn van de natuyre, tegens het oogh van een ſchoone Sonne, daer de ſtraelen van ’t licht door ſchijnen, de fackel der Liefde in ’t herte ontſteecken. En daerom wort haer een fackel in de ſlincker hand gegeven, en dat aen de ſlincker ſijde na ’t hert, ’t welck verklaert wort door de ſpreucke, met dit opſchrift: Sic in corde facit amor incendium, dat is, aldus ontſteeckt de Liefde den brand in ’t herte. Een ſpreucke die van Plautus is ontleent. Hoedanigh nu de brand uyte oogen nae ’t herte ſchiet, dat bewijſt Marſil. Ficinus, ſeggende, dat de geeſten, dieder voortkomen door de hette van ’t hert, en van ’t ſuyverſte bloed, altijd in ons ſoodanigh zijn, als de aert van ’t bloed is. Maer gelijckerwijs deſe damp van ’t bloed, die wy den geeſt noemen, en die uyt het bloed geboren werden, ſoodanigh is, als ’t bloed is, ſoo ſchiet het oock door de oogen, als door glaeſe venſteren, gelijcke ſtraelen die ’t bloed gelijck zijn. En de Sonne die ’t hert van de Werrelt is, gelijck C. Rhodiginus ſeyt, verſpreyt, door haere ommegangh en loop, het licht, en door het licht ſtort zy haere kracht op der aerde. En alſo beroert oock ’t herte van onſe lichaem, door een geſtaedige beweginge, het bloed, van die daer nae by is, en van daer ſpreyt het de geeſten door ’t gantſche lichaem, en door dieſelve geeſten verſpreyt het de glinſterende voncken, door alle de leeden, doch inſonderheyt door de oogen: Want de geeſt ſeer licht weſende, ſtijght oock lichtlijck nae de bovenſte deelen van ’t lichaem: en ’t licht van den geeſt glinſtert aldermeeſt door de oogen; om dat de oogen, boven alle andere leeden, helder en doorluchtigh zijn, in ſich hebbende licht, glants, dampen en viervoncken. Soo is ’t dan geen wonder, dat een open oogh, met groot opmercken op iemant geſtiert, de pijlen van zijne ſtraelen ſchiet in de oogen, van die ’t oogh beſchout: Welcke ſtraelen door de oogen van haere tegen-Minnaers ſchietende, dringen door tot in ’t herte toe van deſe ellendige Minnaers: En met reeden maghmen tot in ’t herte ſeggen, want zy zijn gewont van ’t herte, dat de pijlen werpt. En dit alles is nae de leeringe van Plato, diewelcke verſtaet, dat de wonden van de Liefde, zijn ſeeckere fijne ſtraeltjens, die uyt het binnenſte van ’t herte ſpruyten, alwaer het alderſoetſte en heetſte bloed is, aen de welcke de wegh geopent zijnde, door de oogen, ſoo loopenſe wederom door de oogen van de Minnaers, en dringen tot het binnenſte van ’t hert. Waer over de Platoniſche Poeet aldus ſeyt: De wegh is oopen, door de oogen, naer ’t herte.
De ſpiegel, die van ons is afgebeelt, is de holle ſpiegel niet, die van achteren doncker is, maer deſe is doorluchtigh, hel en klaerſchijnende van alle ſijden, doch van d’eene ſijde hol, die een groot en langh beeld vertoont, maer van d’ander ſijde een grof en vollijvigh beeld, dat ſich oock vergroot, doch in ’t rond verſchietende. De ſtraelen der Sonne, die op deſen ſpiegel ſteecken, die van achteren duyſter is, branden door den weerſchijn op de ſtoffe, die haer wort voorgeſtelt: Maer als de Sonne, op onſe anderen ſpiegel, met haere ſtraelen aen d’een en
