Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/415

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
393
Oproer.Rebellione.

een roeſtige Maelrock totte knyen toe, met een Rapier dat gevleugelt is, hy ſal in de perſpectijf of verr-ſicht zijnen rugge vertonen, ſiende met het hoofd over de ſchouderen, met een hovaerdigh, trots en dreygend opſicht. Hy ſal met beyde handen en met wreede mijnen een ſpieſſe houden, die aen beyde ſpitsen ſcharp van yſer is. Op der aerde, als tot verachtinge, ſal een kroone leggen, en onder zijne voeten ſal hy een jock houden.

De oorſaecken waer uyt de Rebellie of oproer ontſtaet, zijn ſeer verſcheyden, onder welcke deſe is, dieder ter oorſaecke van een Tyran heerkomt, en die door de aert, van zijne regeeringe, boos, ongerechtigh, wreed en veracht is, en dat door de ondraeghlijcke laſten en andere handlingen van ſnoode hoedaenigheden: gelijck de regeeringe was van Caligula, Vitellius, Domitianus en andere, ſonder getal: diewelcke, als zy deſer Tyrannen aert niet langer konden verdragen en tegenſtaen, ſoo was het dan geen wonder, dat de Onderdaenen oproerigh worden. ’t Plagh oock dickwijls wel by den Onderdaen toe te komen, diewelcke als hovaerdigh en opgeblaeſen zijnde, en niet willende onder de gehoorſaemheyt van haeren Prince ſtaen, ſoo verachteden zy dienſelven, en ſtaender tegens op. Van deſe wil ick alleene ſpreecken, en niet van andere. En hierom wordt hy jongh gemaelt, om dat dees Ouder niet wil lijden, datſe wort t’ondergedruckt, en dat door de wackerheyt en kracht van ’t bloed, dat hy in ſich gevoelt: maeckende ſich ſtout en ſterck, niet vreeſende eenige tegenſtand. En Ariſtoteles ſeght, dat een Ionghman een Liefhebber is van overwinninge en van dapperheyt.

Hy wort gewapent afgebeeld, om te vertoonen, dat hy met zijne wapenen vaerdigh ſtaet, van wegen het geſtaedigh quaed vermoeden en van vreeſe die hy heeft, om aengerant te worden of om andere te overvallen.

Hy draeght den Kat op ’t hoofd: om dat dit Dier een beeld van de Vryheyt is, niet willende in bedwangh ſtaen, maer vry zijn, en daerom voerden de oude Alanen, Burgundiers en Swaben, gelijck Merodius ſeyt, een Katte in haere Vaendels, om te betoonen, dat zy, gelijck de Katten, het onlijdlijck achteden, van iemant onderdruckt te werden. De roeſtige Maelrock, onder de ruſtinge, betoont, dat gelijck de roeſt altijd wil boven zijn, waer zy oock geleyt wort, dat oock alſoo de oproerige ſoeckt boven te drijven, en niet wil onderdanigh zijn. Dat hy in ’t verſchiet over de ſchouderen ſiet, als boven geſeyt is, druckt uyt, de verachtinge, die een oproerige, aen zijn Overigheyt, doet, met dat voornemen om hem geſtaedigh tegen te zijn: ’t welck door ’t hovaerdigh, trots en dreygend geſicht, wort uytgedruckt, moetende altijd vaerdigh en gewapent ſtaen, om dat hy in geene plaets ſeecker is.

Door de beteyckniſſe van de Kroone, ſeght Pierius, dat het een kenteycken van de Wett is, waer aen oock onſe leven, als met ſeeckere banden, gebonden en onderhouden wort. Oock ſeyt Pierius, dat by het Iock oock de Wetten worden verſtaen: Want by de naem van ’t Iock, verſtaet de H. David het gewichte van de Wet. En in der waerheyt neemt het Virgilius oock ſoo, wanneer hy ſeyt dat hy de Wetten op de Menſchen en ſteden leggen ſal. Overſulx die geene, die de Wetten onderdanigh zijn, leggen haere halſen,

D d dby