- De Beer met beck en klauwen bijt,
En doet een vreeſſelijcke ſtrijd.
- De Beer met beck en klauwen bijt,
ſeyt de Cardinael Ægidius; doch hier van ſuldy in ’t beeld van de Gramſchap breeder verhael vinden. De Dolphijn als een bekende ſnelle Viſch, wort voor de oploopende ſnelligheyt genomen: gebreecken diemen ſoo wel in gemeene als in beſondere Raedſlaegen moet ſchouwen en vlieden; gelijck Bias eenen van de 7 Wijſen van Griecken, en Gregorius in zijnen 5 brief verhaelt, datmen in ſwaere ſaecken niet haeſtigh noch voorbaerigh moet zijn. De reeden is klaer: Want de ſchelmerien krijgen met dolligheyt en geweld, haere wackerheyt en kracht; maer de goede Raedſlagen, gaen met langhſaeme rijpigheyt van beraede voort; gelijck Tacitus ſeyt. Men magh wel met vaerdigheyt en raſſigheyt de Raedſlagen uytvoeren, ſeght Ariſtoteles, maer men moet die met langſaemheyt beſluyten, op datmen die met een geſont oordeel magh overwegen. En die ſpreuke is heerlijck, deliberandum est diu, quod faciendum est ſemel, dat is, men moet ſich langh beraeden, watmen eenmael ſal doen. Patroclus gevraeght zijnde van Demetrius zijnen Koningh, waerom dat hy ſoo langhſaem draelde, en geen aenval noch geweld tegens zijnen Viand dede, die als nu veel ſwacker was, ſoo antwoorde hy, In welcke ſaecke het berou geen plaets ſal hebben, daer moetmen met loode ſchoenen gaen. Want nae de daed ſoo helpt het berouw niet. Een ſpreucke die ſoo een wijs Capiteyn betaemde. Niet min wijs was Ageſilaus de Capiteyn van Licaon, diewelcke van de Ambaſſadeurs van Theben verſocht zijnde, om op ſtaende voet te antwoorden, ſeyde tot haer, Weet ghy niet dat om nutte en noodige ſaecken te beraedſlagen het uytſtel alderſeeckerst is. Als of hy wilde ſeggen, o ghy Thebaners, weet ghy niet, wat om wichtige ſaecken te onderſcheyden, en te overwegen, nut en vorderlijck is, en dat het uytſtel en de langhſaemheyt het alderſeeckerste is? Hier uyt kan men dan oordeelen, hoe die geene doolen, die ’t gevoelen van Arioſto derven prijſen, daer hy de Raedſlagh der Vrouwen roemt, die op een ſprongh is genomen; alwaer hy ſeyt:
- Eens Vrouwtjes raed langh overdacht,
Slaet daer op niet te grooten acht:
Maer watter op een ſprongh ſchiet heen,
Daer ſchuylt wat in, let op haer re’en.
’t Schijnt of haer dit is ingeſtort,
En als een gaef geſchencken wort.
Maer van een Man, is ’t nut noch goed,
Die moet den Raed eerſt in ’t gemoed,
Herkauwen, met ſeer wijs beleyt:
Met overlegh en naerſtigheyt.
- Eens Vrouwtjes raed langh overdacht,
En deſe doolen tweeſins, voor eerſt prijſenſe de Raed die haeſt genomen wort, ten tweeden, om dat zy hier mede den Raedſlagh der Vrouwen te hoog verheffen: want in geene Vrouwe is eenige Raedſlagh van kracht of naedruck, maer is ſlap en ſwack: Waer over oock Ariſtoteles den Raedſlagh der Vrouwen veracht, ſeggende in zijne Staetbeſtieringe, der Vrouwen Raedſlagh heeft weynigh om ’t lijf en is krachtloos, maer der kinders is onvolmaeckt. Daer uyt komt de ſpreucke Terentii, de Vrouwen zijn by nae als de kinders, licht van woorden. De Romeinſche Raed heeft door een Wet verboden, dat geen Vrouwe, om eenige ſaecke, in den Raed mocht komen. ’t Welck Heliogabalus voor een onbetaemlijcke ſaecke achtende, liet zijn Moeder daer in komen, om haere ſtemme te geven; gelijck Æ. Lampridius verhaelt. En het wierde qualijck genomen dat Nero, zijn Moeder Agrippina mede in den Raed voerde: Waer over oock de Raed wilde, dat zy te rugge ſoude ſtaen, afgeſondert, zijnde met een kleed bedeckt: En hier uyt bleeck klaerlijck haere onbeſchaemtheydt, datter een Vrouwe geſien wierde, onder ſoo veele Vaederen, die t’ſaemen geroepen waeren om te Raedſlagen.
Furore Implacabile. Raſernie die onverſoenlijck is.
Een gewapent Man met veelerley ſlagh van wapenen, en op veele plaetſen gewont, toonende in zijn weeſen eene Dolligheyt en Raſernie, weſende met gebroken ketens vaſt gemaeckt, die hem aen de handen en beenen hangen, hy ſal in de rechter hand de Slange Aspis houden, die in veele krullen geſlingert is, metten mond open, daer een drievoudige tonge ten monde uytſteeckt, ſpouwende veel venijn op den Man, vaerdigh ſtaende om een ander aen te vallen, en voor de voeten van dit beeld ſal een Crocodil ſtaen, die ſich ſelve ſchijnt door te booren. Gewapent en over al gewont wort hy vertoont, tot bewijs van Dolligheyt en
