Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/472

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
450
 
t’Saemenvoeghing van de Menſchelijcke dingen. Schaede.

Congiuntione delle cose Humane. t’Saemenvoegingh van de Menſchlijcke dingen.


EEn knielend Man, die de oogen ten Hemel heeft opgeſlaegen, en ſeer ootmoedigh een keeten houd met beyde handen, die van den Hemel en van een ſterre komt afdaelen.

Daer is geen twijfel aen, of nae het getuyghnis van Macrobius en Lucianus, wort deſe bovengeſeyde keeten genoemt een t’ſamenvoeginge van de Menſchlijcke mette Godlijcke ſaecken, en een ſekere gemeene band, mette welcke, als het God belieft, hy ons tot ſich treckt, en heft onſe verſtanden, opwaerts, nae den Hemel, alwaer wy door onſe eygene kracht en al onſe vermogen niet konnen opklimmen: Alſo datmen hier door heeft willen uytdrucken, dat, wiens gemoed door een Godlijck welbehaegen beſtiert wordt, bequaemlijck deſe keeten kan uytbeelden, die uyten Hemel en van de Sterre nederdaelt: Overmits deſe de kracht is van een Godlijcke inblaeſinge, en van ſoodanigh vier, als Plato gewilt heeft dat alle Menſchen ſouden deelachtigh weſen, ten eynde zy hare zielen tot haeren Schepper en ten Hemel ſouden oprechten. Daerom is ’t betaemlijck dat wy onſe wille, in den wille Gods, oock in alle dingen gelijckmatigh en gelaeten ſtellen, en God bidden dat hy daer in met ons handele nae zijne heylige genaede.


Danno. Schaede.


EEn leelijck Man, wiens kleed is van roeſtachtige verwe, die Ratten en Muyſen in ſijne handen houd, doch ſoo groot datmenſe wel ſien kan, op d’aerde ſal een Gans in de Weyde gaen. En van den Hemel ſal een geweldige ſlagh-regen, met groote hagel-ſteenen nedervallen, die de bloeyende en vruchtbaere Wijnrancken ſal vermorſelen en te gronde ſlaen, als mede kooren-ayren, die in een ſchoon veld ter ſijden deſe beeldniſſe ſtaen.

Dat het roeſtige kleed geheel ſchadelijck is, is elders genoegh geſeyt. De Ratten en Muyſen houd hy, om te vertoonen, dat deſe Dieren ’t rechte beeld van de ſchaede en van ’t verderf zijn. En men vindt by Cicero, gelijck Pierius mede verhaelt, dat de Muyſen en Ratten, de dingen nacht en dagh ſoo ſeer knaegen en beknablen, datſe, by nae, nergens toe duchtigh zijn. De Gans worter ter ſijden geſtelt, om dat dit Dier ſeer ſchadelijck is, want waer de Gans zijn vuyligheyt laet vallen, daer wort de gront terſtont verbrant. En daer is niet ſchaedelijcker op ’t gras en op ’t geſaeyde Land, dan als dit Dier daer op komt weyden. Oock haere vuylnis in pekel geroert zijnde, en op de velden en kruyden geſprenght, ſal alles doen verwelcken en verderven.

Het vallen van den ſlaghregen en hagel, die uyten Hemel komt neder-ſtorten, daer van is de ſchaede ſeer blijcklijck en openbaer, wanneer die aen de Wijnrancken, kooren en andere vruchten, geſchiet, ſulx dat die geene die ’t beproeft hebben, wel weeten wat ſchade dat het is: Inſonderheyt weten ’t de Arme in diere tijden.


Nocumento. Schaede, Naedeel.


EEn leelijck Man, die zijn rechter hand op een Varcken ſet, dat met zijn ſnuyt in de aerde leyt te wroeten, houdende mette ſlincker een boſch Netels.

Leelijck wort de Schaede geſchildert, alſoo daer geen leelijcker noch verfoeylijcker ding is, als ’t geene tot ſchade van ’t Menſchlijck leven ſtreckt.

Dat hy de hand op ’t Varcken houd, is by den Egyptenaers voor een ſchaedlijck Menſch genomen, alſoo dit Dier de lichaemen der Menſchen, van die haer melck drincken, beſmet, haer maeckende melaets, ſchurft en vol etter-buylen. En die veele ſpex eeten, maeckt het een bot verſtand. Boven dat, ſoo is ’t een ſchaedlijck beeſt, doende aen de beſaeyde Landen en aen de arme luyden, groote ſchade, en terwijl het teedere graen opſchiet, ſoo verſlint het datſelve niet alleen, maer vertreet het noch daer boven, en wroet alles om.

De Netels, die hy in de ſlincker hand heeft, bedieden de ſchaede, diemen van dit kruyd verkrijght, want ſoo haeſt roertmen ’t ſelve niet of het ſteeckt, en men gevoelt daer van groote ſchaede.{{Rechts|Nocu-