groote tol of rente: Want het is ’t beſte opſet om de inkomſten te vermeerderen, datmen de koſten vermijde en afſnijde: En derhalven geeft Ariſtoteles aen het gemeen deſen raed, datmen Spaerſaemheyt ſal gebruycken, in deſer maniere, gelijck het Muretus vertaelt. Men moet weten wat inkomen een yder Stad heeft, en wat die uyt yder dingh treckt. Daerentegen moetmen de koſten overwegen die zy heeft te betaelen, op dat het overtollige opgeheven, en wat meer, als behoorlijck is, werde vermindert. Want deſe worden, door dit middel, niet alleen rijcker, diewelcke tot haere Rijckdommen wat toe doen, maer oock die geene die van haere groote onkoſten, wat aftrecken. Alſoo behooren de Vaederen des Huysgeſins voor allen dingen over te leggen wat inkomen datſe hebben, en op de onkoſten letten die tot het Huys behooren, weghnemende de overtollige, verminderende die geene, die meer als behoorlijck zijn. Want die worden niet alleen rijcker die totte Rijckdommen iet toe doen, maer oock die geene die haer van noodeloſe onkoſten verlichten. Seneca ſeyt in de ruſte des gemoeds cap. ix deſe ſeer aerdige ſpreucke, Want, ſeyt hy, deſe Maete ſal ons behagen, ſoo ons de ſpaerſaemheyt behaeght, ſonder welcke oock geene Rijckdommen genoegh zijn, noch geene ons genoegh ſullen ſtrecken.
Van een bedaeghd Ouder wordt zy gemaelt, want in die ſtaet is de Menſch bequaem om de Reeden te begrijpen, werckende wat nut en eerlijck is.
Het ſlechte kleed ſonder cierſel of konſt gemaeckt, bediet dat de Spaerſaemheyt van alle ydele en overtollige onkoſten is afgeſcheyden, waer over Ambroſius tot Vercellum aldus ſeyt, daer is geen dingh ſoo noodigh te kennen als ’t geene noodwendigh is.
De Paſſer druckt de maete en ordre uyt, die in alle dingen is. Want gelijck de Paſſer met haer punt den ommetreckt van haeren Circkel niet overtreet, alſoo treet oock de Spaerſaemheyt de maniere van ’t geene eerlijck en redelijck is, niet over.
De Beurſſe met het opſchrift in melius ſervat, geeft te kennen, dat de Spaerſaemheyt haeren penningh bewaert tot een beter of noodiger gelegentheyt: Want het is meerder eere en naerſtigheydt, het gewonnen goed te bewaeren, als het geene, ons ontbreeckt, te verkrijgen; gelijck Claudianus ſeyt:
’t Bewaeren van ’t verkregen goed,
Is meer als ’t geen men ſoecken moet.
En Ovidius ſeyt in zijn Minnekonſt:
Het is geen minder Deughd ’t verkregen te bewaeren:
Mits ’t een komt door geval, en dit door konſt van ſpaeren.
Spia. Spion.
_p_481_Spia.jpg)
EEn Man rijcklijck gekleet, houdende zijn aengeſicht metten Hoed en metten langen Mantel by nae bedeckt, die geheel met oogen, ooren en tongen beſet is, houdende in de ſlincker hand een Lanteerne, de voeten ſullen gevleugelt zijn, alwaer ter ſijden een Brack mette muyl nae der aerde ſal ſtaen, als of hy eenigh Wild wilde op ſpeuren.
Het treflijck kleet bediet, dat een heerlijk en treflijck kleed den Spion ſeer wel paſt, ten einde hy bequaem zy, niet alleene onder het gemeen, maer oock onder Mannen van aenſien, te verkeeren, daer hy anders uyt haer geſelſchap ſoude werden gejaeght, en geen gelegentheyt vinden om wat gewichtighs, aen ’t Hof, over te draegen.
Dit geſeyde kleed paſt hem ſeer wel, om dat onder de Eedele oock ſoodaenige zijn, die voor Spions gaen: En op dat ick van
