die, van de bygeloovige Heidenen, gehouden wierde voor een God van de Stilſwijgentheyt, om door ſoodanigh teycken te doen verſtaen, datmen ſtilſwijgende moſt zijn en de geheimniſſen bedecken.
De Kickvorſch was de Sinſpreuck van Mæcenas, tot een teycken van Stilſwijgentheyt. Men vind, ſeyt Plinius, een ſekere ſlagh van Kickvorſchen in ’t ried, en op kruyden die ſtom en ſonder geluyt zijn, en deſe vintmen in Africa, Macedonien en elders, &c. Waer over een ſpreeckwoord is gekomen, een Seriphiſche Kickvorſch, voor een perſoon die ſtom en ſtilſwijgende is, om dat deſe Vorſchen niet quaeckten, ſchoon zy wierden in de plaſſen by de andere Vorſchen geſet. ’t Sal niet buyten ons voorſtel weſen, gelijck Paradinus in zijne Heldiſche uytbeeldingen gebruyckt, dat Mæcenas in zijnen Ringh deſe Kickvorſche gebruyckte, door welck middel hy oock Auguſtus ſeer aengenaem was, gelijck Eutropius verhaelt, alhoewel Suetonius ſeght, dat hy weinigh treck tot hem hadde, om dat hy de geheimniſſe van de t’ſaemenſweeringe van Murena aen Terentia zijne Huysvrouwe geopenbaert hadde, een gebreck dat in der waerheyd groot is: want de geheimniſſen van Princen, moetmen aen geene Mannen openbaeren, veel min aen Vrouwen, diewelcke van natuyren ſoo klapachtigh zijn als de Exters: die al naeklappen, watſe hooren ſpreken: En alhoewel de Stilſwijgentheyt en de geheymeniſſe door een Vrouwe wort uytgebeeld, nochtans konnen dieſelve niet in een Vroulijcke borſt geſloten werden. Daerom ſeyde Eſopus ſeer wel, Vertrouwt den Vrouwen u geheymniſſe niet. En van Cato wort geſeyt, dat t’elckens als hy zijn Vrouwe iets hadde geopenbaert, dat hy daer van berouw hadde. Soodanigh berouw hadde Fulvius mede, diewelcke een vriend van Auguſtus was, hebbende op eenen dagh den Keyſer ſeer hooren klagen en jammeren over de eenſaemheyt van zijn Huys, en van zijn twee Neven van zijns Dochters wegen, die geſtorven waeren, en van Poſthumius die alleen was overgebleven, en die door ſchandige laſteringe van zijne Huysvrouwe Livia, in ballinghſchap moſt leven: overmits hy was gedwongen zijn Stiefſone tot een Naevolger in ’t Rijck te ſtellen; hebbende in alles medelijden met zijnen Neve, en verlanghde derhalven dat hy hem, uyt zijn ballingſchap, mocht weder te huys roepen: Fulvius verhaelt deſe klachten aen zijn Huysvrouw, de Vrouwe verhaelt die wederom aen de Keyſerinne, waer over zy bitterlijck aen Auguſtus klaeghde: Fulvius gaende ’s morgens, nae zijne gewoonte, om Augustus te groeten en goeden dagh te wenſchen, antwoorde Augustus: Fulvi, God geve u goede ſinnen; gevende daer door te verſtaen, dat hy weinigh breins hadde, om dat hy zijne geheimniſſe aen zijn Huysvrouwe hadde geopenbaert: deſe zijn Huysvrouwe daer over heftigh bekijvende, ſeyde, Auguſtus is ’t geene ick u geſeyt hebbe, gewaer geworden, want ick hebt uyt hem verſtaen, daerom wil ick my ſelve van ’t leven helpen: En dat met recht antwoorde de Vrouwe; Hebt ghy, ſeyde zy, ſoo lange tijd met my omgegaen, en hebt mijne lichtigheyt niet gemerckt, daer van ghy u had behooren te wachten? Maer toeft en laet my voor u ſterven: Mits nam zy een Mes en doorſtack haer ſelve, voor haer Mans oogen. Waer uyt men moet verſtaen, datmen de geheimniſſen aen de Vrouwen niet moet openbaeren: noch geene woorden uyten hals laeten trecken, het zy door geſtaedigh bidden, geweldige ſmekinge of liefkoſinge: als die ditſelve wel dickwijls, als nieusgierige van eens anders werck, met voordacht doen. Maer in ſoodaenigh geval is ’t noodigh datmen met haer boerte, en ter ſijden af leyde, door eenige kloecke vindinge, gelijck de looſe Iongeling Papirius Prætextatus deede, diewelcke de geheimniſſen van den Raed verholen hiel, oock aen zijne Moeder, die, met ſterck aenhouden, van hem verſocht te weeten, watter doch in den Raed mocht zijn beſloten: doch hy antwoorde, nae lange tegenſtand, datter gehandelt was, of het beeter waere voor het gemeene beſte, of een Man twee Vrouwen, dan of een Vrouwe twee Mannen ſoude hebben: Doch zy had het ſelve niet ſoo haeſt verſtaen, of zy ſeyde het tegens andere Vrouwen, diewelcke te ſamen in eenen hoop, vol benauwtheyt, voor den Raed traeden, biddende met bekreeten oogen, datſe liever een beſluyt wilden ſtellen, dat een Vrouwe mocht twee Mannen hebben, als een Man twee Vrouwen. De Raed verwondert zijnde van dit ſelſaem voorſtel: oock de ſaecke ondertaſt hebbende, hoedanigh
Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/510
Deze pagina is proefgelezen
488
Stilſwijgentheyt. Secretezza.
nigh
