Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/572

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
550
 
Doodlijcke Viandſchap. Vindinge.

dat de Viandſchap altijd met haere wapenen gereet ſtaet, om haeren Viand te beſpringen en aen te vallen.
 De roode verwe beteyckent de eygen werckinge van de Viandſchap, diewelcke in den Menſche toornigheyt, oploopentheyt en wraeckgierigheyt baert.
 Van de Pijlen op de maniere, als geſeyt is, verſtonden de Egyptenaeren, dat die het rechte beeld waeren van tegenſtrijd, alſoo in de tegenſtrijdige dingen geene eendracht, maer ſtaedigh een doodlijcke Viandſchap moſt weſen.
 Het Ried en de Wildvaeren, beteyckenen de quade en verkeerde Natuyre der geener, diewelcke van de geboden des Heeren, ontrent het laſteren, verre afgeſcheyden zijn, overtredende ſulcken hoogen gebod, waer van by Math. ſtaet, Maer ick ſegh u, bemint uwe vyanden, doet wel die u haeten, bid voor die u vervolgen en laſteren. Voorders ſeyt hy, alſoo ſal oock mijn Hemelſche Vaeder u lieden doen, ten zy ghy uwes broeders miſdaet van herten vergeeft. Dit zijn de woorden des Heeren, en die zijn vriend wil weſen, is ’t noodigh dat hy dien volge: Want hy ſeyt, ghylieden zijt mijne vrienden, ſoo ghy doet wat ick u gebiede: en derhalven betaemt het, tot behoudeniſſe onſer ziele, niet wraeckgierigh noch hartneckigh te weſen, noch viandſchap te draegen, als het Ried en de Wildvaeren doen, die ſoo tegenſtrijdigh zijn, dat d’een den anderen doet vergaen, gelijck Dioſcorides en Pierius verhaelen, want de Wildvaeren ſal vergaen, ſooder Riet wort rontom geleyt, en in ’t tegendeel ſal het Riet vergaen, wanneerder veel Wildvaeren wort rontom geplant, en Pierius ſeght, dat het ſulcke vianden zijn, dat de Wildvaeren met het Ried afgeſneden zijnde, of als het land geploeght, en op den ploeghkouter wort geworpen, ſoo ſal ’t niet waſſen: en van gelijcken ſoo men het Riet werpt en de Wildvaeren daer op, ſoo doetſe eenderleye werckinge als het Riet, ſoo groote Viandſchap hebben deſe planten met malkanderen. Hier toe dient ’t geene Alexander Magnus, hoewel Heyden zijnde, gedaen heeft, tot een voordaed van dat wy onſen viand ſullen vergeven, en niet ter dood toe vervolgen. Want Beſſus, nae dat hy Darium drie maelen geſlagen, gevangen en gebonden zijnde, doodgeſlagen hadde, liet Alexander twee boomen met kracht te ſamen binden, en maeckte aen yder boom een been van Beſſus vaſt, die hy daer nae, los laetende, het lichaem van Beſſus liet van den anderen ſcheuren, ter gedachtniſſe van zijne viandlijcke en ſchandige daed.

Inventione. Vindinge.

EEn jonge Vrouwe met prachtige kleedinge, in ’t wit, waer op ſal geſchreven ſtaen, non aliunde, dat is, niet elders van daen; hebbende ’t hoofd rontom de ſluyer, met verſcheyden verwen geciert, alwaer, door aerdige krullen en drayen, de konſt en de ſchoonheyt vertoont wert. Hebbende aen de ſlaepen van ’t hoofd, twee vleugeltjes, en in de ſlincker hand ſalſe houden het beeldeken van de Natuyre: de rechter arm wat hoogh en recht uytſtekende, de hand open, en met bloote armen, doch beyde met gulde Braçeletten geciert, en op de Braçelet aen de rechter arm ſal geſchreven ſtaen, ad operam, dat is, aen ’t werck.
 Iongh wort zy vertoont, om dat de geeſten in de Ionckheyt, door de hette des bloets, ſich verheffen, en tot het verſtand opſtijgen, waer door geſchiet, dat het verhael der dingen een overweginge maeckt, en

uyt