Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/598

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
576
 
Vriendſchap. Amicitia.

veranderen, ſoo blijft hy oock alletijd, ter liefde van zijne Vriendſchap, bereyt, te leven en te ſterven. En ditſelve bediet oock de ſpreucke, die zy op den boord van’t kleet en aen ’t voorhoofd heeft. Maer ſoo deſe Vriendſchap geveinſt of gemaekt is, ſoo ſietmen dieſelve, ſeer ſnellijck, door de alderminſte drayinge van de fortuyne, gelijck als een dunne nevel voor de Sonne, verdwijnen. Datſe onthult, en met een Mirtenkrans, daer bloemen van Granaet-appels ingevlochten zijn, gekroont is, betoont, dat de vrucht der eendrachtiger en innerlijcker Liefde, een ſeer ſoete reuck, van eerbaere handelingen en voordaeden, van ſich geeft: en datſelve ſonder eenige lichtvaerdigheyt van werreltſche pracht: waer onder ſich dickwijls de vleyinge, die een viandinne van deſe deughd is, verberght, waer van men Democritum kan nae leſen; gelijck Pierius in zijn lxv boeck verhaelt. Zy wort van gelijcken barrevoets geſtelt, om haere bekommeringe en vaerdigheyt uyt te drucken, en datmen totten dienſt van zijnen vriend, al de ongemacken moet ter ſijden ſtellen, gelijck Ovidius in zijne Minnekonſt ſinght:

Indien geen wagen u ontmoet,
Neem aen de reys, en gae te voet.

 Zy omarmt oock ten laeſten den droogen Olmboom, die van een Wijngaert is omſlingert, ten einde zy ſoude kennen dat de Vriendſchap, die in voorſpoet gemaeckt is, altijd behoort te duyren, en datſe in de aldermeeſte ſwarigheden meer als anders behoort uyt te blincken: gedenckende dat nimmermeer een Vriend ſoo onbequaem is, of hy weet elders eenen wegh te vinden, om eeniger maeten, de verbinteniſſe van de Vriendſchap te vergelden.

Amicitia. Vriendſchap.

EEn Vrouwe in ’t wit gekleet, om reeden, als boven is geſeyt, zy ſal de hoofdhairen over de ſchouderen geſpreyt hebben, houdende onder haer ſlincker arm een kleyn wit Hondeken heel vaſt, en in de rechter ſalſe een Bloeme-krans, en onder haer rechter voet een Doods-hoofd hebben.
 De geſpreyde hayren zijn geſtelt om reeden alreede geſeyt. Het wit Hondeken vertoont, datmen de getrouwigheyt moet reyn en ſuyver houden: door de bloemen, wort de reuck van goede ordre verſtaen, die de Vriendſchap door den ommegangh en ’t gemeen gebruyck der Menſchen, veroorſaeckt. Het Doods-hoofd onder de rechter voet, bediet, dat dickwijls de waere Vriendſchap, willigh is oock voor zijnen Vriend in den dood te gaen. Waer over Ovidius van zijne twee lieve vrienden ſinght:

Oreſtes wil den dood voor Pylades beſtaen,
Maer Pylades wil ſelf voor hem ten doode gaen.

Amicitia. Vriendſchap.

DE drie naeckte Gratien of Danck-Goddinnen, waer van men van d’eene de ſchouder, en van d’ander twee, het geſichte ſiet, voegende de armen in malkanderen. Eene van deſe heeft een Rooſe in de hand, d’ander een Dobbel-ſteen, en de derde een Mirthe-tack. Nae de beeldeniſſen van deſe drie gratien voeght ſich buyten twijfel de goede en volmaeckte Vriendſchap, gelijck het de Oude bedacht hebben. Over-ſulx heeft de Vriendſchap geen ander oogh-wit, als om te helpen een ander weldaet te doen, ſich niet laetende in goeddaedigheyt overwinnen: en gelijck de drie Gratien van de Oude zijn afgebeelt, alſoo houdmen oock drie trappen in Vriendſchap. De eerſte trappe is, weldaed te doen. De tweede trappe is, die van andere te ontfangen. De derde is, weldaed wederom te bewijſen. En deſe drie Goddinnen, vlechten d’eene des anderen armen, door malkanderen: Want dit is de ordre van weldaed te doen, dat zy moet van hand over hand gaen, en wederom tot nut en voordeel ſtrecken, van die geene, die eerſt de weldaed heeft beweſen, en door ſoodanige maniere wort de knoop der Vriendſchap onder de Menſchen vaſtlijck onderhouden.
 Deſe drie Gratien worden naeckt vertoont, om dat tuſſchen den Menſchen oock een oopen en een vry gemoed behoort te zijn, vreemt van alle bedrogh. De eene keert alleene den rugge, en twee ’t geſichte, om te kennen te geven, datmen altijd aen zijnen Vriend de weldaed moet verdubbelen.
 Vrolijck van opſicht zijnſe vertoont, om dat iemant die daer weldaed aen andere doet, ſich oock vrolijck moet vertoonen, als mede die geene, dieſe ontfanght. Zy ſchijnen

Maegh-