Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/633

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 
611
Wetenſchap. Scienza.


 De kloot vertoont, dat de Wetenſchap geene tegenſtrijdigheyt heeft van meeningen, gelijck de Werrelt geene tegenſtrijdigheyt heeft van beweginge.

 De Triangel of Driehoeck vertoont, dat gelijck de Driehoeck, drie ſijden heeft, die alleen eene figure maecken, alſoo veroorſaken de drie termini of ſetpaelen in de voorſtellingen, het Bewijs en de Wetenſchap. Op de Wetenſchap by dienſelven:

De Keyſer maeld’ een Vrouwen beelt,
Voor Wetenſchap: wiens hayr geſtreelt
Met vlercken aerdigh was geciert.
In d’eene hand een ſpiegel ſwiert.
De ſlincker hield’ een Werrelts kloot,
Waer op dat eene driehoeck ſloot.
En ſiedy ’t beeld wat nauwer aen,
Het ſchijnt nae ’s Keyſers beeld gedaen.

Scienza. Weteſchap.

EEn jonge Vrouwe met een Boeck in de hand, en op ’t hoofd een goude tafelken met drie voeten, om datmen ſonder Boecken, alleene door de ſtemme des Meeſters, ſwaerlijck veele dingen kan onthouden, dieder Wetenſchap en kenniſſe in ons baeren.
 Het tafelken of drieſtal is een kenteycken van de Wetenſchap, door de eedelheyt van dit Metael, waer mede men koſtelijcke dingen verciert, en die daerom worden geeert: als mede door het getal der voeten, weſende het drietjen een volmaeckt getal, gelijck Ariſtoteles verhaelt in ’t i boeck van den Hemel, om dat dit het eerſte getal is, aen ’t welke de naeme van ’t geheel paſt: gelijck oock de Wetenſchap volmaeckt is, en een volmaecktheyt van onſe ziele: en daerom verhaelt Plutarchus in ’t leven van Solon, dat eenige Mileſiers een tocht Viſſchen, op haſart van eenige Viſſchers in de stad Coo hadden gekocht, die in plaets van Viſſchen, eene gulde taefel optrocken: hier over waeren zy in twijfel, wie deſe Viſchtocht toebehoorde: En alſoder, door de ſtad veel beroerte quam, ſoo beſlooten zy ten laeſten, datmen ſoude gaen tot het Orakel van Apollo Pithius, en daer van beſcheyt verwachten, alwaer een antwoorde quam, datmen dieſelve ſoude vereeren, aen de alderwijſte van Grieckenland. Waerover dieſelve met gemeene toe-stemminge gebracht wierde aen Socrates: deſe kenniſſe hebbende van het bedietſel, ſant dieſelven terſtont wederom na ’t Orakel, ſeggende, datſe buyten ’t Orakel aen niemant toebehoorde, overmits God alleene koſt doordringen en alle dingen weeten en kennen.

Scienza. Wetenſchap.

EEn oude Vrouwe in ’t blaeu gekleet en met goud geboort, met vleugels op ’t hoofd, houdende in de rechter hand een Spiegel, en in de ſlincker een kloot met een driehoeck, boven haer ſal een ſtrale ſchieten of een glans die uyten Hemel komt.
 Wetenſchap is een bequaemheyt van ’t ſpieglende verſtant, dat daer kent en overweeght, de Godlijcke, Natuyrlijcke, en noodwendige dingen, door haere waerachtige oorſaken en beginſelen. Plato ſtelter een ſeer korte bepaelinge van, ſeggende, de Wetenſchap is een gevoelen, dat door de waerachtige reeden beſtaet. Of het is nae deſſelfs gevoelen, een waerachtige heerbaene en mogentheyt totte geluckſaligheyt; ’t welck hare driederleye benaemingen uytwijſen, nae dat de Oude Griecken die ſtellen, te weeten Eudomonia, Eutichia en Euphraſia. D’eerſte bediet de kenniſſe van ’t goed, de

H h h h 2 tweede