Pagina:Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants Cesare Ripa 1644.djvu/643

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen
 
621
VVijsheyt. Sapienza.

daer in wert alle de Wijsheyt geleert, die daer noodigh is, om ſaligh te worden.

Sapienza. VVijsheyt.

EEn naeckte en ſchoone Vrouwe, deckende alleene met een kleed, hare beſchaemde leeden, ſtaende mette voeten op eenen Scepter, ſiende een ſtraele uyten Hemel, die haer aengeſicht verlicht, hebbende de handen vry van alle beletſelen.
 Hier wort de Wijsheyt gemaelt, die met het Geloove over een komt, en die alleene beſtaet in de beſchouwinge van God en verachtinge van de aerdſche dingen. Waer van geſeyt wort, die my vint, ſal ’t leven vinden, en ſal heyl putten van den Heere. En daerom wordtſe naeckt gemaelt, als die voor haer ſelve, niet veele cierſels noch rijckdom van noode heeft, konnende met reeden ſeggen, dat wie haer beſit, dat die alle de goederen by ſich heeft, doch niet met de verwaentheyt van de Philoſooph Bias, maer met een Chriſtlijcke ootmoedigheyt, gelijck de Apoſtelen Chriſti: Want wie door de kenniſſe en Liefde God beſit, beſit het beginſel, waer in alle geſchapene dingen, veel volmaeckter, als in haer eygen weeſen ſelve, werden gevonden.
 Deſe beeldniſſe vertreet den Scepter, tot een teycken der verachtinge van de eere deſes Werrelts, die de ſtaetſucht in eere houdende, doen dat de Menſche de Wijsheyt niet kan naederen: Want dit is haer eygen, datſe ons verlicht: maer de ſtaet en eerſucht doen, dat de ſinnen en gemoederen werden verdonckert.
 Zy ſiet met vrolijckheyt op de Hemelſche ſtraele, met handen, die vry zijn van alle verhinderingen: Om dat haer eygen is, de Godheyt aen te ſchouwen, waer toe de uytwendige handlingen, en Werreltſche beſicheeden, als hinderpaelen zijn.

Sapienza. VVijsheyt.

HEt is een gemeen gevoelen, dat de Oude door het beeld van Minerva mette Olyve daer by, de Wijsheyt hebben willen uytdrucken, en dat nae de maniere alſſe van haer bekent was, en hierom verſierden zy datſe was gebooren uyt het hoofd van Jupiter, als dieſelve kennende voor de aldervolmaecktſte, die in geene ſaecke koſt doolen, van’t geene in de macht des Menſchen was: jae zy verſierden, dat zy drie hoofden hadde, 1. om een ander raed te geven, 2. om voor ſich ſelve alles wel te verſtaen, 3. om deughdelijck te wercken: ’t welck noch klaerder door de Waepenruſtinge en door de Spieſſe wort uytgedruckt, waer door zy lichtlijck de uyterlijcke macht van andere tegen ſtaet: weſende dan de Menſche in ſich ſelve verſterckt, ſoo komt hy te hulpe die ſwack en onmachtigh is, gelijck in een ander voorſtel geſeyt is.
 Het schild met het hoofd van Meduſa betoont, dat de Wijſe alle de ſnoode aenwenſten en genegentheeden moet afſnijden, en datſelve oock bewijſen, leerende den onwetenden, dat zy dieſelve moeten vlieden, en daer door werden gebetert.
 De Olyve vertoont, dat de innerlijcke en uyterlijcke Vreede, van de Wijsheyt heerkomt, en derhalven ſoo leggen het veele aldus uyt, dat de tacke, die Æneas hadde om te gaen na de Ælyſiſche velden, en die nootſaecklijck van Virgilius was verſiert, niet anders is, als de Wijsheyt, diewelcke den Menſche uyt alle ſwarigheyt geleyt, en voert die tot een geluckigh einde.
 Eenige hebben die met een Seeve afgemaelt, om uyt te drucken, dat het een eygen werck van de Wijsheyt is, het goede kooren van het kaf, inſgelijx het goede ſaet dat in den ommegangh en handelinge der Menſchen is, van het ſnoode te ſchiften en uyt te monſteren.

Prudenza. VVijsheyt, VVetenſchap van goed en quaed.

EEn Vrouwe, die in de ſlincker hand een Doods-hoofd, en in de rechter een Slange heeft.
 Het Doodshoofd betoont, dat om Wijsheyt te verkrijgen, ſeer veele helpt, datmen op het einde, en de uytkomſt van alle dingen verdacht zy, en om dat de Wijsheyt een groot deel van de werckinge der Philoſophie is, die nae ’t gevoelen van de beſte Philoſophen, een geſtadige overdenckinge des Doods is, ſoo leertſe ons, dat het overwegen van onſe ellendigheyt, de Koninghlijcke heerbaene is, om dieſelve te verkrijgen. Van de Slange is genoegh geſeyt.

I i i i 3 P r u-