Pagina:Land en volk van Sumatra (1916).djvu/132

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

96

te nemen tot de hoogte van Padang, doch zeer zwak. Aan den aequator buigen deze winden rechtsaf en worden dus Zuidelijk; ter hoogte van Meulabōh aan de kust gekomen, vertakken zij zich; Z.Z.O. winden langs het verdere deel der kust naar 't N., N.N.W. winden den anderen kant op.

In den Javaschen Westmoesson heerschen ten N. van Padang de Oostelijke winden, ten Zuiden W.Z.W. winden, dus naderend tot de W.N.W. winden van Java in dat tijdvak.

Van de Aziatische moesson, veroorzaakt door het warmte-maximum (met luchtdruk-minimum) in Z.O. Azië ten tijde van den Noordelijken zomer, bemerkt men de Zuidwest-moesson alleen op Atjeh's Noordkust. De daartegenover staande N.O. moesson van den Noordelijken winter merkt men echter niet; de heerschende winden van November tot Mei zijn Oost en Zuidoost.

Het gedeelte van Sumatra van ongeveer den evenaar tot de Noordkust is ten opzichte van het algemeene windstelsel eene overgangszône; de richting der winden wordt door locale oorzaken bepaald.


Locale winden en hun belang. Land- en zeewind.

Voor den mensch en zijn bedrijf zijn de locale winden op Sumatra van meer belang dan de algemeene.

De land- en zeewinden ontstaan door de ongelijke warmte-opneming van het water en het land en de daardoor ontstane verbreking van het evenwicht van den luchtdruk in horizontale lagen van gelijke hoogte boven zee en land. 's Morgens tusschen 8 en 9 en 's middags tusschen 4 en 5 uur is het windstil en dus drukkend heet op de kustplaatsen, tenminste voor het gevoel op de huid. Na 9 uur wordt de lucht boven het land warmer dan de zee en stijgt meer; in hetzelfde horizontale vlak wordt de luchtdruk boven het land dus minder; de lucht uit zee stroomt alzoo toe om het evenwicht te herstellen; m.a.w. de zeewind waait. Zij geeft frischte. Visschers- en handelsvaartuigen kunnen van nu af binnenkomen en lossen. Om 1 à 2 uur is de zeewind het sterkst en dan is het aan het strand best uit te houden, al geeft de thermometer aan, dat het dan het heetst is. 's Nachts is de lucht boven de zee warmer en ontstaat de landwind.