97
Nu is het de tijd van uitvaren voor de prauwen. 's Nachts om drie uur is het de beste tijd om nog in volle zee en goed op weg te zijn vóór de landwind gaat liggen.
Bergwinden. De Bohorok.
Andere locale winden zijn de bergwinden, die meestal kort van duur, hevig en droog zijn. In het cultuurgebied van de Oostkust heeft de droge, heete Bohorok-wind zich beruchtheid verworven wegens zijn schadelijken invloed op de tabaksteelt. In 1914 was hij weer de oorzaak van veel stukblad en dikke, verschroeide bladeren. Deze wind komt van het Wilhelmina-gebergte, hier de smalle, maar hooge ruggegraat van Sumatra tusschen twee laagvlakten. Hij heet naar het landschapje Bohorok, in het uiterste Z.W. van Langkat, op de O. helling van het gebergte, van waar hij de Doesoen over sliert.
In de streek van Fort de Kock kent men den kouden Singgalang-wind; ook elders zijn zulke bergwinden bekend, bijv. in Padang Lawas en in Si Baloengoen.
Regen.
Van de klimaatsfactoren is voor een tropisch land die van den regen wel de meest belangrijke. Hoeveel regen valt er en hoe is de hoeveelheid over het jaar verdeeld? Dit zijn voor den landbouwer wel de voornaamste klimaatsvragen.
Om een overzicht te krijgen geven wij hierbij 4 graphische voorstellingen, die op de beide hoofdvragen een antwoord geven voor 12 plaatsen, waaronder alle gewestelijke hoofdplaatsen. Verder zijn de plaatsen zóó gekozen, dat zij eene vergelijking toelaten tusschen Oost- en Westkust, en tusschen Zuid-, Zuidelijk deel van Midden-, Noordelijk deel van Midden-, en Noord-Sumatra, voor plaatsen, wier breedte weinig verschilt en waar lang genoeg waarnemingen zijn verricht om toevallige afwijkingen te elimineeren.
Wij zien uit de diagrammen, dat Sumatra meer het type heeft van een aequatoriaal dan van een tropisch regengebied (in tegenstelling met Java), d.w.z. er is een maximum van regen ten tijde van de hoogste zonnestanden, dus voor den aequator September-October en Maart-April, terwijl op verderen afstand van den evenaar
