100
bij uitzondering als vulkaan gevormd, maar daar is in enorme hoeveelheden magma opgedrongen, dat nu als een tot 700 M. dikke laag ¾ van de oppervlakte der Noordelijke Bataklanden bedekt in den vorm van tuffen; aan de bovenzijde puimsteentuf, alle oudere bergen bedekkend en door groote canons doorgroefd.
Kwartair.
De kwartaire gronden, van enorme uitgestrektheid langs de Oostkust, en in den vorm van diluviale meerbodems en jong-vulkanische gronden in het binnenland, zijn voor bouwgrond in den regel het belangrijkst.
Veengrond.
Hiertoe behoort ook tropisch veen, eene grondsoort in plassen en poelen ontstaan uit plantenresten, welke, door het water van de lucht afgesloten, niet geheel konden ontbinden. De voorwaarden voor veenvorming zijn op Sumatra hier en daar aanwezig omdat lange perioden van droogte ontbreken. In het cultuurgebied zijn die „pajagronden" welbekend en geschikt bevonden voor den landbouw. Vermoedelijk zijn er ook op de vlakke en hooge plateaux veenlagen te vinden.
Bouwgrond.
Eerst door de verweering ontstaat uit de gesteenten bouwgrond. De verweering is van zeer verschillenden aard door de verschillen in karakter, structuur en helling der gesteenten en de verschillen in klimaat. Vorst en felle zonneschijn in droge lucht veroorzaken hoofdzakelijk mechanische verweering of fijne verbrokkeling; regen en plantaardige stoffen bewerken meer chemische verweering. De laatste treedt op Sumatra op den voorgrond.
Van veel belang voor de geschiktheid als bouwgrond is ook de hoeveelheid humus, uit gestorven planten ontstaan. En dan mag de bodem niet te sterk hellen, zoodat de verweeringsproducten en de humus niet worden weggespoeld en door de rivieren meegevoerd. En ten slotte is de hoogte boven zee een belangrijke factor voor de productiviteit van den bodem. Behalve dat de hooge streken moeilijk toegankelijk zijn, kunnen door te weinig warmte vele cultures er niet meer met voordeel worden uitgeoefend.
