Pagina:Land en volk van Sumatra (1916).djvu/161

Uit Wikisource
Deze pagina is proefgelezen

121

tors door heel Indië; niet hun getal zal vermoedelijk aan hun taal die overheerschende positie hebben verschaft, maar wel hun algemeene verspreiding en de klare gemakkelijkheid van die taal. Bovendien was het de taal van het rijk Malaka en diende het als voermiddel eener vrij belangrijke litteratuur.

Men heeft het Maleisch „het Italiaansch van het Oosten" genoemd. Dit Italiaansch wordt echter in het Oosten wel erg mishandeld. Het kan ook niet anders; het is de lingua franca geworden van menschen van de meest verschillende rassen en talen en de juiste woordschikking en woordvorming, de zuivere uitspraak en het zuivere idioom moeten deerlijk in de knel komen in zooveel uitheemsche monden.

In sommige deelen van Indië, Batavia, de Molukken, de Minahasa bijv., heeft het Maleisch een geheel eigen kleur gekregen. Europeanen verhaspelen het Maleisch het meest; een paar honderd woorden Maleisch of wat daarvoor doorgaat, zonder regel in de plaatsing der woorden en zonder gebruik der affixen, vormen de taal-bagage, waarmee de meeste Europeanen hun Indische carrière doorloopen. Men spreekt van dat taaltje wel als pasar-Maleisch, kazerne-Maleisch of brabbel-Maleisch.

Nadat scheepvaart en handel het conventioneele Maleisch in Indië algemeen hadden gemaakt, kreeg het achtereenvolgens als ambtelijke taal, zendingstaal en onderwijstaal nog meer verbreiding en prestige.


Maleisch als zendingstaal.

Het is zeer eigenaardig, dat het Maleisch in gelijke mate de propaganda van den Islam en die van het Christendom heeft gediend. Voor zoover de Molukken, de Minahasa, Roti en Savoe gekerstend zijn, is dit geschied door middel van het Maleisch. Op Sumatra zelve, en ook op Borneo, waar de groote meerderheid der bevolking Maleisch spreekt en van Maleische afstamming is of heet te zijn, ging de hegemonie der Maleische taal vroeger gepaard met het winnen aan invloed van den Islam. Maleisch leeren spreken, Maleier worden, Mohammedaan worden, dit waren naar het begrip van Dajaks, Bataks, Redjang's, Pasoemah's enz. dingen, die in oorzakelijk verband stonden, drie schakels van één keten. De Maleiers hebben