Pagina:Land en volk van Sumatra (1916).djvu/197

Uit Wikisource
Deze pagina is niet proefgelezen

151

zoon sterk gevoeld en komt men daaraan soms te gemoet door het aannemen van een ander als zoon, zooals bijv. bij de streng patriarchale Chineezen veel voorkomt. De Islam kent de adoptie niet. Op Sumatra komt de instelling alleen bij de Gajŏ's veel voor. Dikwijls wordt een slaaf als adoptief-zoon uitgekozen, nadat hij vooraf is vrij gemaakt.


Angkat-huwelijk.

Zeer verbreid daarentegen is het angkat-huwelijk, het doen introuwen van een schoonzoon, waarbij dus de dochter in het ouderlijke huis blijft. Deze huwelijksvorm heet ook wel „ambil-anak". Angkat beteekent aannemen of opnemen (in de familie); ambil-anak: als zoon aannemen. Dit huwelijk heeft voornamelijk plaats als er geen zoons zijn, maar ook wel als de ouders er sterk tegenop zien eene dochter te laten vertrekken. Zij zien dan af van de djoe-djoer. De opgenomen schoonzoon verkeert in eene soort van afhankelijke positie in de woning zijner schoonouders. Voor den man geldt zulk een huwelijk als minderwaardig; het is dan ook het deel der allerarmsten.

Een vreemdeling komt in het vreemde land op deze wijze dikwijls aan eene vrouw, en zijne afstammelingen gaan op in het volk zijner vrouw. Soms werd zelfs een slaaf als anak angkat in eene familie opgenomen.

Bij de Gajō's komen angkat-huwelijken veel voor, meestal met vrijwillig of gedwongen uitgeweken Atjehers en met Bataks.

Veelal zijn die echtverbintenissen van tijdelijken aard, doordat de vreemde schoonzoon naar zijn land terugkeert; de kinderen blijven dan in de familie van de moeder.


Andere sporen van matriarchaat.

Op Sumatra vindt men behalve het angkat-huwelijk nog enkele gebruiken, die aan het matriarchaat herinneren. Die gebruiken zijn te beschouwen óf als gevolgen van dezelfde drijfveeren, die het matriarchaat deden ontstaan, óf als restanten van een vroeger algemeen geheerscht hebbend matriarchaat.

Bij de Atjehers zijn duidelijke sporen van matriarchaat te vinden. Op zijn erf laat de schoonvader een of meer woningen bouwen