182
4-jarigen cursus (op Sumatra meest met 5-jarigen cursus) tot volksBeholeD te maken en het getal van deze aanzienlek uit te breiden, later zag men daar weer van af en is men gekomen tot een stelsel, dar beoogde op Java een volksonderwijs te scheppen „op den grondslag van zelfbekostiging door de bevolking", uitgaande van de [nlandsche gemeenten en ressorteerend onder het Departement van Binnenlandsril Bestuur. De aanvankelijke naam van desa-onderwijs werd vervangen door dien van „volksonderwijs".
Op ult. Dec. I914 waren er in Sumatra's Westkust, Bengkoelen, Palembang, Djambi, Riau en de Lampoengsche districten 681 volksscholen aanwezig of in werking-, niet meer dan 40 000 leerlingen, onder welke getallen de vroegere neutrale particuliere scholen zijn begrepen.
Volksonderwijs in Atjeh.
Ter beschikking van den Gouverneur van Atjeh e.o. wordt jaarlijks gesteld een zeker bedrag, teneinde daarvoor volksscholen op te richten op plaatsen, die niet of nog niet voor eene school der 2 e klasse in aanmerking komen. Op uit. 1913 bedroeg het aantal 149 met ruim 7000 leerlingen, w.o. 6 meisjesscholen met 240 leerlingen. Een groot voordeel van deze scholen is, dat zij gemakkelijk kunnen worden opgericht op kleine plaatsen en in het binnenland, en dat zij dus betrekkelijk meer dan de scholen der 2° klasse bezocht worden door kinderen van Atjehers zelve. De scholen nemen goed op en zijn een uitstekend pacificatiemiddel, zoodat verwacht mag worden, dat een volgend geslacht van Atjehers geheel anders tegenover het Gouvernement zal staan dan het tegenwoordige. Voorloopig wordt nog geen schoolgeld geheven. De opkomst der leerlingen is bevredigend; de kinderen blijken zeer intelligent te zijn. Na 1911 is verbetering in de personeelsvoorziening gekomen door de opening van den Normaalcursus voor hulponderwijzers te Koeta Radja. (Zie beneden). De ± 20 hulponderwijzers, die deze cursus per jaar kan afleveren, worden aan dit volksonderwijs afgestaan.
In begin 1916 werd een tweede Inlandsche schoolopziener voor dit volksonderwijs aangesteld.
