218
eerst thans door hun werk eenig inzicht te krijgen in den omvang, den aard en dr bestrijdingswijze der volksziekten op Sumatra. Men weet daarvan nu juist genoeg, om in te zien. dat de toestand zeer ongunstig is. en dat systematisch onderzoek eerst, krachtige, algemeene en stelselmatige bestrijding daarna, noodzakelijk en mogelijk zijn. Zorg voor rust in den lande, voor rechtszekerheid, voor volksontwikkeling, voor maatschappelijke welvaart, het zijn alle uitnemende dingen. Doch zorg voor de algemeene gezondheid dient voortaan als gelijkgerechtigde in deze rij te staan.
Her eerste licht, op de ziektekaart van Sumatra geworpen, doet n<>g her vermoeden rijzen, dat ons oordeel over den natuurlijken aanleg en de geaardheid van sommige volken oppervlakkig en onbillijk is. Waar een volk als indolent, onvatbaar voor ontwikkeling, ongeneigd n>r geregelden arbeid en lui wordt gekenschetst, is daar niet dikwijls gebrek aan volkskracht door veel ziekten de oorzaak dier eigenschappen? Is daar de hygiënist niet eer noodig dan de onderwijzer en de economische ijveraar?
De Regeering, wenschende van de Deli-ervaringen op het gebied der volkshygiöne meer direct profijt te trekken, heeft Dr. W. Schüffner bereid gevonden om zich tijdelijk ter beschikking te doen stellen van den Chef van den geneeskundigen dienst voor onderzoekingen in deze richting, met behoud van zijn werkkring bij de Senembah-maatschappij. Thans is hem opgedragen een onderzoek naar den gezondheidstoestand in het door malaria geteisterde Sibolga, en naar den stand der assaineeringswerken aldaar, alsmede naar de arbeidersverzorging in Tapanoeli en den gezondheidstoestand der bevolking te Panjaboengan, de streek der beruchte Mandailingsche koortsen. (Zie § 12).
Van de hand van dezen geneesheer is een belangrijk rapport over den gezondheidstoestand der Ba taks van Si Baloengoen (Nov. 1915), dat het uitgangspunt zal worden van maatregelen tot verheffing der volkskracht in hun gebied. Door de algemeene vaccinatie en de algemeen doorgevoerde inenting tegen cholera is daar reeds veel verbetering gebracht. Maar de malaria heerscht er nog in eene mate, waarvan men zich in Europa geen denkbeeld kan maken.
