62
Samosir—een weinig van deze delfstof wordt hier gevonden—stelde hij tevens een nader onderzoek in naar het ontstaan van het meer. De voorstelling is nu, dat in vóór-tertiairen tijd dit gebied over grooter terrein de oude gesteenten vertoonde, die men nu nog in het Westelijk gebergte en de voortzetting daarvan, de Wilhelminaketen, vindt. Daarna grepen groote andesiet-eruptie's plaats, gevolgd door geweldige tectonisehe verschuivingen. Een landschol, het tegenwoordige meer, verzonk bij gedeelten op verschillende tijden langs eene dier verschuivingen een 1000 M. in de diepte; ook Zuidelijker hadden inzinkingen plaats (dal van Silindoeng). Daartusschen in bleven blokken lands staan (horsten): de Tobahoogvlakte. Vervolgens hadden eruptie's plaats van lipariet aan den Z. oever en in het midden; eene uitbarsting van jonger lipariet vormde den Poesoek Boekit, een jongen vulkaan. Sedert had de vorming der uitgestrekte en dikke tuflagen plaats, vooral aan de Oostkust, waardoor het hellingland aldaar er minder bergachtig uitziet dan de Westkust.
De oevers van het meer zijn steil; het minst aan den Z. en Z.O. oever, waar men wel moerassige en zandige plekken aantreft; daar heeft ook de afvloeiing plaats door de Asahan-rivier.
Het hoogste punt van Samosir bereikt 1585 M.; aan den W. oever halen de Oeloe Darat 2172 en de Poesoek Boekit (een nog werkende vulkaan) 2005 M.; de Tandoek Benoea of Piso-Piso aan de N. punt bereikt 1950 M.; langs den O. oever is het hoogste punt de Marbalatoek, 1650 M.
Van de 400 à 500 M. hooge bergoevers gezien is vooral het gezicht op het Noordelijke bekken van Si Lalahi overweldigend, maar doodsch.
Samosir.
Samosir loopt van het W. en het Z. eerst langzaam op, doch gaat daarna met steiler helling in een plateau over, om aan de Oostzijde steil af te vallen in de meerengte. Het Zuidelijk deel dezer Oostkust is het steilst. Het eiland, hoewel niet vruchtbaar, is betrekkelijk zwaar bevolkt, 85 000 zielen. De controleursstandplaats Pangoeroeran ligt dicht bij het kanaaltje door de landengte; wij
