Duitsland, zoals overal, vergiftigen hovelingen der bestaande macht de openbare mening door wierook en leugenachtige eigenroem.
Zij schijnen verontwaardigd bij de aanblik van de Franse vestingen Metz en Straatsburg, — deze Duitse patriotten, — maar zij zien geen onrecht in het monsterachtige systeem der Moskowitische versterkingen van Warschau, Modlin en Ivangorod. Terwijl zij voor de verschrikkingen van Bonapartische invallen rillen, sluiten zij de ogen voor de schande der tsaristische beschermheerschappij.
Juist zoals in 1865 tussen Louis Bonaparte en Bismarck besprekingen werden gevoerd, gebeurde dit in 1870 tussen Gortsjakow en Bismarck. Juist zoals Louis Napoleon zich vleide, dat de oorlog van 1866 door wederzijdse uitputting van Oostenrijk en Pruisen hem tot oppersten scheidsrechter over Duitsland zou maken, zo vleide zich Alexander, dat de oorlog van 1870 hem door wederzijdse uitputting van Duitsland en Frankrijk tot oppersten scheidsrechter van het Europese Westen zou verheffen. Juist zoals het tweede keizerrijk de Noord-Duitse Bond als onverenigbaar met zijn bestaan beschouwde, juist zo moet het autokratische Rusland zich bedreigd gevoelen door een Duits Rijk onder Pruisische leiding. Dit is de wet van het oude politieke stelsel. Binnen de grenzen van zijn machtsbereik is de winst van den een het verlies van den ander. De overwegende invloed van den tsaar op Europa wortelt in zijn traditionele opperheerschappij over Duitsland. Op het ogenblik, waarop vulkanische sociale krachten in Rusland zelf de diepste grondvesten der autokratie aan het wankelen dreigen te brengen, zou zich dan de tsaar een verzwakking van zijn positie ten aanzien van het buitenland kunnen laten welgevallen? Reeds herhalen de Moskouse bladen dezelfde taal als de Bonapartistische kranten na de oorlog van 1866. Geloven de Duitse patriotten werkelijk, dat Duitsland's vrede en veiligheid verzekerd zijn, als zij Frankrijk dwingen, in de armen van Rusland te vallen? Als het wapengeluk, de overmoed, het sukses en dynastische intrigues Duitsland tot een roof van Frans grondgebied verleiden, blijven er maar twee wegen open. Of het moet, wat daar ook het gevolg van moge zijn, voor aller ogen de knecht van Russische gebiedsuitbreiding worden, of het moet zich na korte rust op een nieuwe „defensieve” oorlog voorbereiden, niet voor een van die nieuwbakken „gelokaliseerde” oorlogen, maar op een rassenoorlog tegen de verbonden rassen der Slaven en Romanen.
De Duitse arbeidersklasse heeft de oorlog, die zij niet bij machte was te verhinderen, energiek ondersteund, als een oorlog voor Duits-
