wapening van de revolutie van de 4de September. Maar deze revolutie was de wettelijke toestand van Frankrijk geworden. De republiek, haar werk, was in de tekst der kapitulatie door den overwinnaar erkend. Na de kapitulatie was ze erkend door alle vreemde mogendheden; in haar naam was de Vergadering bij-een geroepen. De Parijse arbeidersrevolutie van de 4de September was de enige rechtsgrond van de Nationale Vergadering te Bordeaux en van haar uitvoerende macht. Zonder de 4de September had de Nationale Vergadering onmiddellijk voor het, in 1869 onder Franse en niet onder Pruisische heerschappij gekozen en gewelddadig door de revolutie uit elkaar gejaagde wetgevende lichaam plaats moeten maken. Thiers en zijn tickets-of-leave mensen, hadden moeten onderhandelen om een geleide-biljet, door Louis Bonaparte ondertekend, te verkrijgen, ten einde een reis naar Cayenne te ontgaan. De Nationale Vergadering, met haar volmacht, de vrede met Pruisen te regelen, was slechts een afzonderlijk incident in die revolutie, welker ware belichaming nog steeds het gewapende Parijs was; hetzelfde Parijs, dat deze revolutie had gemaakt, dat om harentwil een beleg van vijf maanden met zijn verschrikking van de hongersnood had doorstaan, en dat in zijn, ten spijt van Trochu's „plan” verlengde verzet de grondslag van een hardnekkige verdedigingsoorlog in de provincie had gelegd. En Parijs moest of zijn wapens neerleggen op het beledigend bevel van de rebellerende slavenhouders van Bordeaux, en erkennen, dat zijn revolutie van de 4de September slechts de eenvoudige overdracht van de staatsmacht van Louis Bonaparte aan zijn koninklijken mededinger betekende, — òf het moest naar voren treden als de zelfopofferende vóórvechter van Frankrijk, welks redding van de ondergang en welks wedergeboorte onmogelijk waren zonder de revolutionaire omwenteling van de politieke en ekonomische voorwaarden, die het tweede keizerrijk hadden voortgebracht en die onder zijn beschermend toezicht tot de uiterste verrotting waren gerijpt. Parijs, nog uitgeteerd door een vijf maanden lange uithongering, aarzelde geen ogenblik. Heldhaftig besloot het, alle gevaren van het verzet tegen de Franse samenzweerders het hoofd te bieden, niettegenstaande nog steeds de monden van Pruisische kanonnen van zijn eigen forten dreigend op de stad waren gericht. Intussen volhardde het Centraal Komitee, in zijn afschuw van de burgeroorlog, waarin Parijs moest worden gedreven, daarbij in een verdedigende houding, ondanks het sarren van de Vergadering, het ingrijpen van de uitvoerende macht en de dreigende samentrekking van troepen in en om Parijs.
Thiers begon dus zelf de burgeroorlog door Vinoy aan het hoofd van
