en opofferingsgezind als de vrouwen in de oudheid. Parijs, werkend, denkend, strijdend, bloedend, — door de voorbereiding van een nieuwe maatschappij de kannibalen voor de poorten bijna vergetend, stralend in de geestdrift van zijn historisch initiatief.
En ziet nu, tegenover deze nieuwe wereld in Parijs, de oude in Versailles, — deze verzameling van „Ghuls” van alle vroegere regeringsstelsels, — legitimisten en Orleanisten, begerig, te azen op het kadaver der natie met een sleep van voorwereldlijke republikeinen, die door hun tegenwoordigheid in de vergadering toestemming gaven tot de opstand der slavenhouders, die het behoud van hun parlementaire republiek hoopten te verkrijgen van de ijdelheid van den bejaarden hansworst aan het hoofd der regering, en die het jaar 1789 tot karikatuur maakten door hun spookachtige vergaderingen in de „Jeu de Paume”.[1] Daar zat zij, die vergadering, de vertegenwoordigster van al wat afgestorven was in Frankrijk, in haar pose van schijnbaar leven steunend op niets dan de sabels der generaals van Louis Bonaparte. Parijs geheel waarheid, Versailles geheel leugen, en die leugen verkondigd door de mond van Thiers.
Thiers zei aan een deputatie van burgemeesters van het departement Seine-et-Oise: „Gij kunt u verlaten op mijn woord, dat ik nooit heb gebroken! De vergadering zelf”, — zei hij, — „is de vrijst gekozen en liberaalste vergadering, die Frankrijk ooit heeft gehad”; zijn bonte verzameling van soldaten „de bewondering der wereld en het schoonste leger, dat Frankrijk ooit heeft bezeten”; aan de provincies vertelde hij, dat het bombardement van Parijs een sprookje was: „als er enkele kanonschoten zijn gevallen, dan geschiedde dit niet door het leger van Versailles, maar door enige opstandelingen, die willen doen geloven, dat zij slag leveren, ofschoon zij zich toch nergens durven vertonen”. Dan weer maakt hij de provincies wijs: „De artillerie van Versailles bombardeert Parijs niet, zij kanonneert slechts”. Aan den aartsbisschop van Parijs zegt hij, dat de exekuties en repressailles, die de troepen van Versailles worden aangewreven (!) louter leugens zijn. Hij verkondigt Parijs, dat hij slechts van plan is, „het te bevrijden van de afschuwelijke tyrannen, die het onderdrukken”, en dat het Parijs der Kommune inderdaad „slechts een handvol misdadigers” is.
Het Parijs van Thiers was niet het werkelijke Parijs der „schamele
- ↑ Zaal te Versailles, waar de Derde Stand de belangrijke besluiten gedurende de revolutie van 1789 nam. — Vert.
