Naar inhoud springen

Pagina:Max Havelaar of de Koffiveilingen der Nederlandsche Handelmaatschappy (vyfde druk).djvu/105

Uit Wikisource
Deze pagina is gevalideerd
93

en verstandelyke waarde in ’t midden gelaten — zyn indrukken en denkbeelden niet deelen, of — en dit is misschien by vermeend verschil van beschaving, zeer dikwyls de hoofdzaak — wier vooroordeelen een andere richting hebben genomen dan de zyne. (40)


Een liplap — om den term te bezigen die voor beleefder wordt gehouden, zou ik moeten zeggen een «dusgenaamd inlandsch kind» maar ik vraag vergunning my te houden aan ’t spraakgebruik dat uit allitteratie geboren schynt, zonder dat ik met die uitdrukking iets beleedigends bedoel, en wat beteekent het woord dan ook? — een liplap heeft veel goeds. Ook de Europeaan heeft veel goeds. Beiden hebben veel verkeerds, en ook hierin alzoo gelyken zy op elkaar. Maar ’t goede en ’t verkeerde dat aan beiden eigen is loopt te veel uit elkander, dan dat hun verkeering over ’t algemeen tot wederzydsch genoegen kan strekken. Bovendien — en hieraan heeft de Regeering veel schuld — is de liplap dikwyls slecht onderwezen. De vraag is nu niet hoe de Europeaan wezen zou, als hy zoo van der jeugd af ware belemmerd geworden in zyn ontwikkeling, maar zeker is het dat de geringe wetenschappelyke ontwikkeling van den liplap in ’t algemeen zyn gelykstelling met den Europeaan in den weg staat, ook dáár waar hy als individu in beschaving, wetenschap of kunst, misschien den voorrang boven een bepaalden europeschen persoon verdienen zou.


Ook hieraan is weder niets nieuws. Het lag ook, byv. in de staatkunde van Willem den Veroveraar, om den minstbeduidenden Normandier te verheffen boven den beschaafdsten Sakser, en elke Normandier beriep zich gaarne op ’t overwicht der Normandiers in het algemeen, om zyn persoon ook dáár te doen gelden, waar hy de minste zou geweest zyn zonder den invloed zyner stamgenooten als bovenliggende party.


Uit zoo-iets wordt natuurlyk in ’t verkeer zekere gedwon-