pesche als inlandsche, misbruik wordt gemaakt van de bevolking. Dit geschiedt in meerder of minder mate overal. Wèl wordt in het Regeerings-reglement den Gouverneur-Generaal uitdrukkelyk aanbevolen daartegen te waken…wèl vordert men van de beambten met binnenlandsch bestuur belast — boven den gewonen ambtseed — den eed, de bevolking te zullen bescher men tegen uitzuiging en knevelary…wèl wordt van-tyd tot-tyd iemand bestraft, die meer, of liever: die anders misdeed dan de gewoonte meebrengt, maar de hoofdzaak blyft wat ze was. Ik zou hiervan treurige voorbeelden kunnen meedeelen, en heb onder myn Indische herinneringen stof voor boekdeelen, doch wensch my in dit schryven striktelyk te bepalen tot hetgeen myn verzoek om ontslag onmiddelyk voorafging, en veroorzaakte.
Ik knevelde niet. Ik had een afschuw van onbetaalden arbeid. Ik gaf zooveel ik kon waar het noodig was…en het was dikwyls noodig. Ik was, in weerwil van eenig vermogen dat myn vrouw my aanbracht, arm. Zelfs had ik schulden toen ik de dienst verliet.
De getuigenis die ik hier myzelf geef, wordt voor waar gehouden door ieder die my kent, en ik hoop dat ieder my kent, die dezen brief ten-einde leest.
Dikwyls had ik stryd over dit punt. Overal yverde ik voor billykheid, rechtvaardigheid, menschelykheid. De gronden die men tegen my aanvoerde, waren gewoonlyk: de algemeenheid van het kwaad, de gewoonte en vooral: »de geest des Gouvernements” die — heette het — niet wilde dat men in dusdanige zaken al te scherp zag, dewyl zulks eene het budget bezwarende traktementsvermeerdering zou ten-gevolge hebben.
Ik loochende het bestaan van dien geest des Gouvernements. Ik ontkende dat het de bedoeling wezen zou, op onwettige wyze te doen aanvullen, wat aan wettig inkomen te-kort kwam. Ik wilde my houden aan den geschreven letter der wetten, en aan het ge-
