om gehoor verzocht. Maar weldra — vooral daar ook de kontroleur en de Djaksa buitengewone omzichtigheid aan den dag legden — werd ik gewaar, dat er te Lebak, meer dan elders, reden tot zulke omzichtigheid bestond. Zonder wellicht zelf de strekking te begrypen, verhaalde my de militaire kommandant, hoe hy eenmaal des morgens het lyk van een inlander voorby het fort de rivier zag afdryven, dien hy zich den vorigen avend met een klacht tot den adsistent-resident had hooren wenden. [1]
Ik ging niettemin met zachte vriendelyke vermaningen voort. Ik hield den Regent zelf niet voor slecht, en er waren veel redenen die zyn pozitie moeielyk maakten. Het was misschien niet altyd met zyn medeweten, dat z’n »talryke familie” de bevolking afnam wat haar aanstond. Daarby was hy uiterst devoot, en gaf meer dan goed was, aan Mekka-gangers, of voor het oprichten van bedehuizen, enz. uit. Hy had bovendien een voorschot aan het Gouvernement te betalen, waardoor zyn maandelyksche ontvangst tot een, voor een hoofd van zyn rang, onbeduidend cyfer werd teruggebracht. En de ongelukkige afdeeling Lebak bracht hem aan kultuur-emolumenten niets op. Daarby kwam de weelde der Regenten van Bandong en Tjanjor, die hy uit valsche schaamte meende te moeten navolgen, omdat hy het hoofd was der familie waarvan de Regenten te Tjanjor en te Buitenzorg leden zyn. En eindelyk de slechte voorbeelden die hy dikwyls voor oogen had gehad. [2]
Het bewys dat geen vyandschap tegen den Regent my bezielde, ligt in het slot van myn brief van 24 Februari 1856. Nº. 88:
- ↑ (Noot van 1875.) In het vyftiende hoofdstuk van den Havelaar komen eenige woorden voor, die hierop doelen. Heeft men die voor ’n auteursgreep gehouden? Voor ’n poging om effekt te maken? Welnu, ik zeide niets dan de eenvoudige waarheid. Waarom riep van Twist me niet op tot bewys? De kommandant van Lebak was ’n eerlyk man, en zou ongetwyfeld z’n getuigenis hebben afgelegd. Zelfs nu nog neem ik des gevorderd op my, al m’n beweringen te staven.
- ↑ Ook dit alles is in den Havelaar behandeld.
