— 259 —
Wie zou niet denken, dat de vatikaansche bliksem in staat was, den rampzaligen vorst dusdanigh in woede te brenghen, dat hy zyne gedane verklaringhen ten opzigte van St-Servaas wederriep. Maar dit was zoo niet. Integendeel deze werden, niet tegenstaande zyn onverwaghte tegenspoet, volstandigh ten uytvoer gebraght. Ik zal daarom den keizerlyken giftbrief, als tot myne Aanmerkingen te pas komende, bespreken. Om de gevolgen der verklaringh van Hendrik IV wel te begrypen, dient vooraf bemerkt te worden, dat de kerk of abdy van St. Servaas, niet tegenstaande de translatie van den bisschopsstoel, met al hare geestelykheyd en aanklevigheden onder den bisschop gehoorde en hy daarover, tanquam loci ordinarius, alle gesagh en correctie had. En veronderstelt, dat keyser Arnulf het reght hadde gehad, om deze abdy aan den aartsbisschop van Trier weg te schenken, om daarover als over zyne eygene goederen te beschikken, zoo kon zulks dogh den bisschop van Luyck, als ordinarius loci in zyne geestelyke jurisdictie, die hy door het geheele graafschap en meer andere plaatsen uytoefende, niet krenken. Ten tweede, dat het hooghe geregtshof van Leemkuylen of Vroenhoff altoos in het laatste ressort, tot hier toe geoordeeld heeft, over de zaken van de dorpen van St. Servaas, welke in het graafschap van Maastricht gelegen waren; zoodat de uytvoer der verklaringh van Hendrik IV moest mede brenghen, de privatie van het geestelyk regt van den bisschop, als ordinarius der kerk van St. Servaas, de privatie van het reght des tribunaals van Leemkuylen of Vroenhoff, in zaken van ressort over de dorpen in het graafschap gelegen, en eindelyk de erectie dezer kerk in vrye ryks gesteltenis[1].
- ↑ Sit ergo praepositura ista cum altaris sui advocatia soli regali vel imperiali libertati adstricta, ab omni proprietate alterius ecclesiae aliena. Dipl. Henr. IV. Mir. Op. Dipl. tom IV, p. 186. (J.H.)
