en volumen der aegyptische plastieken. In deze kunstwerken bewonderde hij meer de details. Hij zag deze als een symbolisch schrift, dat hij langs graphologischen weg trachtte te ontcijferen. In de reliëfs trachtte hij uit de voorstellingen de levensgewoonten van het volk af te leiden.
Toen ik hem, iets later, twee moderne schilderijen liet zien, waarvan in een eenige speelkaarten zoo nuchterweg in de compositie waren geschilderd, noemde hij deze schilderij een „whist-partijtje”. De andere schilderij waarin de compositie geheel schilderkunstig was doorgewerkt in rechthoekige vlakken en dus elke associatie met de waarschijnlijkheid van voorwerpen, opgeheven was, noemde hij, spottenderwijs: een blokkendoos.
In al de vier gevallen, zoowel wat betreft de grieksche en aegyptische beeldhouwwerken, als de twee moderne schilderijen, werkte zijn verbeelding zinnelijk-associatief. Zijn reageeren op de grieksche beeldhouwkunst is zinnelijk-associatief te noemen, omdat zijn aandacht zich slechts kon bepalen tot de ideale lichaamsvormen, die hij oogenblikkelijk aan de realiteit en daarin geobserveerde lichaamsvormen toetste.
Zijn reageeren op de aegyptische plastiek is zinnelijk-associatief te noemen, omdat hij de waargenomen vormen en symbolen direct met de realiteit (Nijl, zon, maan, akkerbouw enz., enz.) in verband bracht.
Zijn reageeren op het eerstgenoemde schilderij, waarop speelkaarten domineerden, is zinnelijk-associatief te noemen, omdat het optisch waargenomen voorwerp: speelkaart hem oogenblikkelijk de voorstelling van een whist-partijtje (wellicht deed hij zelf aan whisten) suggereerde.
Zijn reageeren op het exact-gebeelde kunstwerk is zinnelijk-associatief te noemen, omdat de optische waarneming zich slechts bepaalde tot het zinnelijk kunstmiddel, dat door de behandeling in rechthoekige vlakken hem de associatieve gewaarwording gaf van in de realiteit waargenomen kinderspeelgoed: blokkendoos.
