Pagina:Winkler-Zand en duinen (1865).djvu/16

Uit Wikisource
Deze pagina is gevalideerd
4
ZAND.

het klimmen en klauteren in het mulle zand? Maar waartoe meer onze duinen den lezer voor den geest te roepen: wij willen overgaan tot eene meer gezette beschouwing der duinen.


Wat zijn duinen? Zandhoopen op het zeestrand. Zandhoopen gewis, maar wat is zand? Die vraag dienen wij kortelijk te beantwoorden, voordat wij tot eene beschouwing der duinen kunnen overgaan. Doch als wij weten willen wat zand is, dan komen wij onvermijdelijk op het gebied der aardkunde of geologie. Nu, een weinig aardkunde zal hier niet misplaatst zijn: het is eene zeer schoone wetenschap, de aardkunde, en de tijd is niet meer verre waarin men, om op den naam van beschaafd aanspraak te kunnen maken, ook eenige kennis van onze aarde, dat is een weinig geologie zal dienen te bezitten.

Wat is zand? Kleine stukjes en korreltjes kwarts of vuursteen. Zeer waar, doch hoe ontstaat dat zand? Om dat te onderzoeken, om na te gaan hoe er zand ontstaat en hoe er zand op onze kusten komt, en groote hoopen vormt die duinen heeten, gaan wij in onze gedachten naar andere landen der aarde, verlaten wij ons vlak en mistig vaderland om de zuivere lucht der bergen te gaan inademen op de toppen der Alpen.

Niet alle landen der aarde zijn zoo vlak als ons Nederland. Bergen en bergketenen verheffen hier en daar hunne toppen hoog in de blaauwe lucht. Die bergen bestaan uit verschillende gesteenten, uit graniet,