Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Flegmatico

← San­guig­no of Bly­gees­ti­ge, door de lucht af­ge­beeld

Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants (1644) door Cesare Ripa et al. Fleg­ma­ti­co de Dof­fe, door ’t wae­ter af­ge­beeld, p. 76

Ma­len­co­ni­co of Swaer­moe­di­ge, door de aer­de af­ge­beeld →

Uitgegeven in Amstelredam door Dirck Pietersz Pers.

[ 76 ]

Flegmatico de Doffe, door ’t waeter afgebeeld.

EEn Man grof van lichaem en wit, die ſittende, met een Daſſenhuyd gekleet is, houdende beyde handen in den boeſem, en ’t hoofd ſcheef, ’t welck met ſwart laecken omwonden, hem, by nae, de oogen bedeckt, en ter ſyden ſal een ſchildpadde ſtaen.
Vet word hy geſchildert, om dat gelijck de dorheyt van ’t lichaem heerkomt van de hette, alſoo komt de vettigheyt van de koude en vochtigheyt, gelijck Galenus ſeyt.
Met een Daſſehuyd is hy gekleed, om dat, gelijck dit dier ſeer ſlaperigh en luy is, alſoo is de Phlegmaticus mede, hebbende weynigh geeſt of luſt, onderdruckt zijnde van te veele koude, die in hem de overhand heeft: Waer uyt het komt dat hy oock weynigh bequaem is totte geleertheyt, hebbende een bot en traegh verſtand, en onduchtigh om ’t geene over te dencken, dat hem ſoude mogen oorſaecke geven, om ſich te verlichten van de ſlechte en verachte dingen: en daerom wort ſijn hoofd met ſwart laecken omwonden.

Het neerhangende hoofd vertoont hy, om dat hy luy, ſlof, en traegh is in de werckingen die ’t verſtand aengaen, gelijck mede in andere dingen die tot het lichaem behooren, even als de Schildpadde, die aen ſijne ſyde ſtaet. ’t Welck mede door de Schole van Salernen ſeer wel wort uytgedruckt:

Het koude doffe vocht, maeckt domm’ en traege ſinnen,

Swaerlijvigh, loom van gangh, en ſlaeperigh van binnen:

Onluſtigh totte konst, en leedigh, logh van geest,

Vol ſlijm en vuyle quijl, en ſiet nae ’t bleecke meest.