Nieuwe Tijdinghen/1620/2 oktober (1)

← 25 september 1620 [3]

Nieuwe Tijdinghe wt Oostenrijck, Hongharijen, Bohemen, Palslandt, Grysons, Italien, ende andere Landen

[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Nnn, [vrijdag] 2 oktober 1620

2 oktober 1620 [2] →

[ 1 ]

Nieuwe Tijdinghe wt
Oostenrijck, Hongharijen, Bohemen, Palslandt,
Grysons, Italien, ende andere Landen.

Nv eerst Ghedruckt den ij. October. Anno 1620.

T’hantwerpen, By Abraham verhoeven, op de Lombaerde Veste, inde gulde Sonne. 1620. Met Gratie ende Privilegie.Nnn.

[ 2 ]

[ 3 ]

Nieuvve Tydinghe vvt Ooſtenrijck, Hongharijen, Bohemen, Paltzlandt, Griſons, Italien, ende andere Landen.

Wt Weenen den 9. September.

DEn Hertoge van Beyeren, naer dat hy Lintz ende andere steden van Over-Oostenrijck heeft ghebrocht tot die onderdanicheydt van den Keyser, soo heeft hy raedt gheslaghen met den Grave van Bucquoy, tot Swethal, ontrendt xvi. mijlen van Weenen. Dus hebben sy goet gevonden, eer sy souden trecken naer Praghe, in te nemen allen die plaetsen die de Rebellen noch waeren houdende: ende hebben alsoo in ghenomen Eggenburch, Horn, Raitz, ende ettelijcke andere plaetsen. Soo dat [ 4 ]nv heele Oostenrijck is onder den Keyser, ende heeft afstant gedaen van de Vnie, met die Beemsche ouer ettelijcke Jaren aenghegaen.
Den Hertoghe van Beyeren, met meer dan 20. duysent wtghelesen Soldaten, ende den Grave van Bucquoy, met meer dan 18. duysent mannen, trecken vast naer Praghe om die stadt te belegheren.Den Hertoghe van Saxen, met 15. oft 16. duysent mannen is ghevallen in Lusatia, ende heeft in genomen Billua ende andere steden, ende compt oock naer Praghe.
Den Hertoghe van Beyeren hadde noch ghelaten in sijn Landt 7. duysent mannen, de welcke hy heeft doen marcheren naer Budwys: alwaer sy sullen vinden Don Balthaſar de Marrada, Don Guilielmo Verdugo, met het Regiment van Waelen, wel ouer een Jaer is ghecomen wt Napels ende meer andere Troupen.
Men seyt alhier dat den Palsgraue seluer wilt trecken te velde, ende dat hy opneempt den thienden Boer ende den achtsten Borgher: maer het is quaet ter Jacht te gaen met onghewillighe honden, ende den Boeren krijch en is nimmermeer goet, ghelijckmen nv siet in Palslandt, daer sy wech loopen, eer sy de Trommelen oft Trompetten van den Marquis Spinola hooren slaen. [ 5 ]

VVt Preſburgh den 7. September.

Den Heere van Forgatz, broeder van den Cardinael Forgatz, met eenen anderen Catholijcken Prince, houdt noch het Casteel van Pres-burg. Aengaende Raab ende Comorra, sijn seer wel versien van Victualien, Amonitien, ende Soldaten door den Keyser.
Alhier int Rijck sijn groote dissensien ende gheschillen, vele houden met den Keyser, andere met Bechlem Gabor, ende andere zijn Neutrael.
Den Coninck van Polen heeft 40. duysent mannen op de Frontieren: soo dat Bethlem Gabor hem niet wel en derft roeren, noch oock den Turck.
Wy verstaen oock dat den Grave van Dampier met ix. duysent Cosacken ende meer andere Trouppen compt naer Presburgh voor den Keyser.

Wt Heydelbergh den xx. September.

Alsoo den Marquis Spinola heeft verrast ende inghenomen die stadt van Oppenheym, ende aldaer ghemaeckt een Brugghe ouer den Rhijn, soo ist dat meer dan ses hondert principale persoonen, op een ure tijdts, van hier sijn vertrocken. Onder andere die oude Palss-Gravinne, moeder van den Palss-Grave, is oock vertrocken naer Straes-burch, met twee kinderen.
Doer Spier syn getrocken meer den 8. hondert wa[ 6 ]ghens, met volck ende meubelen, al vluchtende wt Palslandt. Die nederlandtsche broeders van Frankendael ende Hannau, syn oock al op gecraemt.
Onder die Protestante Princen van die Vnie, syn oock vele verschillen, ende een yegelyck wilt commanderen naer synen sin: soo dat wy vreesen dat dese Vnie niet lange duren en sal. Den Hertoge van Wirtenberch is met syn crysvolck getrocken naer syn landt. Den Landt-Graue van Hessen hout hem oock by huys. Den Marquis van Tourlach sal oock soecken een goet accort te maeken met die kinderen ende erfgenaemen van Eduardus Fortunatus, Marquis van Baden. Waer af die twee outste Sonen wy verstaen te syn int leger van Spinola, grootelyck van hem gefauoriseert.

VVt Oppenheym den 21. Sept.

In onsen leger is groote blijschappe geweest, alsoo den Marquis Spinola wt Spanien heeft ghecreghen volle machte van Capiteyn Generael ouer het Crijsvolck, van den Coninck van Spanien in Duytslandt gesonden tot assistentie van den keyser Want hy nu sal mogen versien alle staeten ende Officien, ende niet en is gehouden om raedt van buyten te verwachten. Soo dat nu voortaen alle dinghen beteren ende meerdere voortganck sullen hebben, met Godts gratie. [ 7 ]
Alhier is ghearriueert mijn Heere Steenhuyse, Raedts-Heere van sijn Exc. den Marquis Spinola, met Raedt ende daet.
Int Legher is oock ghecomen den Marquis S Fondrati, met veel Edeldom van Italien, Lorreynen, ende andere Landen. Spinola verwacht noch van Nederlandt ettelycke-duysent mannen.

Vvt Milanen, deſen 14. Sept.

Die Catholijcken van Valtellina hebben verslaghen de Calvinische Grisons, die gevallen waren inde voorseyde Valleye. De stadt Chiavenna, die Valleye Eggedina, ende andere Valleyen ende plaetsen, vallen daghelijckx noch by partije vande Catholijcken. Vele Edelmans ende Liefhebbers loopen wt dit Landt, ende wt Tyrol, om te assisteren aende voorseyde Valtellinoisen.

Imprimi poterit Z.V.H.P.A.

FINIS.

[ 8 ]

De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.

ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt int’ Iaer ons Heeren ſeſthienhondert ende vijf, Onderteeckent I. de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck drucker binnen Antwerpen, te mogen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheydt, alle de Nieuvve Tydinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Treues ſulckx niet te paſſe en compt, Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, wederom op een nieuwe toeghelaten te mogen Drucken, ſnijden, ende te veroopen alle de Victorien, Belegeringen, innemen van ſteden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Moravien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck ghelegen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eenigerhande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA.I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.