Nieuwe Tijdinghen/1620/2 oktober (2)
| ← 2 oktober 1620 [1] | Articulen ende Conditien ghesloten int ouergheuen van de stadt van Oppenheym, aen zijn Excellentie den Marquis Spinola. Met noch den Nombre vant’ graen ende Provisie dat in de stadt ghevonden is
[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Ooo, [vrijdag] 2 oktober 1620 |
7 oktober 1620 [1] → |
Articulen ende Conditien
ghesloten int ouergheuen van de stadt van Oppenheym, aen zijn Excellentie den Marquis Spinola.
Met noch den Nombre vant’ graen ende Provisie dat in de stadt ghevonden is.
Overghesedt wt den Hooch-Duytsche in onse Nederlantsche sprake.
Nv eerst Ghedruckt den ij. October.
Anno 1620.
_p_1_illustration.jpg)
T’hantwerpen, By Abraham verhoeven, op de Lombaerde Veste, inde gulde Sonne. 1620. Met Gratie ende Privilegie.Ooo.
_vignet.jpg)
Met tydinghe vvt Oppenheym vanden 18. September.
ALsoo den vyant alhier sterck beschanst was ligghende ende vermoeden hebbende dat sijn Exc. den Marquis Spinola marcheerde naer Worms, is metter haest op ghetrocken meynende de passagie ons af te snijden, maer hebben ons een schoon voordeel gelaten om de stercke stadt Oppenheym te ouerweldighen, d’welck den Marquis volbracht heeft sonder dat de selue eenen scheut heeft doruen verwachten, hoe wel de voorschreuen stadt sterck beschanst was met hare Trencheen rontomme, de welcke Trencheen ghemaeckt waren van der Protestanten volck, ende waren heel fraey gemaect wel in haere proportie ende heel nette.
Daer waeren binnen de stadt acht hondert Mus[ 4 ]quettiers, die wt ghetrocken sijn sonder Wapenen.
Ten eersten, nochtans met beloofte ende Eedt verplicht, dat sy inder eeuwicheyt niet en sullen dienst nemen teghen de Keyserlijcke Majesteydt, ofte den Catholijcken Coninck van Spagnien.
Men heeft hier in de stadt ghevonden 8000. Malders graen, d’welck is 16. duysent veertelen naer dese rekeninghe te gissen. Ende men vonter 1500. Malders meel, veel Gheldts ende andere Ammonitie van Oorloghe, met veel kostelijke Wijnen, want de Protestanten daer hun Magasijn ghemaect hadden, tot provisie van hunnen Legher.
In de Trencheen van Oppenheym de welcke den Legher der Vyanden hadde verlaten stonden noch meer als hondert Tenten ghespannen, de welcke den Marquis alles ghekreghen heeft.
Den vyandt heeft hem vertrocken naer Worms.
Den Marquis Spinola dede by Oppenheym wederom een Brugghe maecken op den Rhijn, ende is hier groote Apparentie, dat alle saecken hier wel korts sullen een gheluckich eynde hebben.
Den Prince d’Espinoy is ghevanghen door een ongheluck comende wt zijn Quartier naer de Place d’Armes, ende voor wt rijdende voor zijn Compagnie is ghevallen in de laghe der vyanden, de welcke in de Wijngaerden verborghen laghen, ende heeft van [ 5 ]de zijne verloren eenighe mannen, ende daer teghen van den vyant ouer de 30. doot gheslaghen. Sijn peert viel ende den Toom was desghelijcken gebroken. Sijn Cornette verloren zijnde is weder ghenomen van een van de onse die den anderen gedoodt heeft ende is met de selue int quartier comen. Waer ouer den Marquis prijsende de vromicheyt van dien Ruyter heeft hem ouer de hondert Philippen gheschoncken, ende de eerste vacante Cornette belooft.
Hier was tijdinghe gecomen den 22. dat den seluen Prince d’Espinoy ghelaxeert soude zijn, ende dat de Oude Pals-Gravinne is gevlucht wt Heydelberch naer Straes-borch om dat het daer ontrendt wat te heet beghint te worden.
Den Marquis Spinola doet by Oppenheym een gheweldich Fort Royael maecken, aen t’gheberchte d’welcke men extimeert Imprenabel te wesen.
De Protestanten hebben Garnisoen in Heydelberch gheleyt. Den Marquis Spinola heeft ouer de nieuwe Brugghe by Oppenheym veel Ruyters doen passeren, met ettelijcke duysent voetknechten, ende soo ghemarcheert naer de Bergh-strate, al oft hy zijnen wech naer Heydelberch wilde nemen, maer waer op dat ghedijen sal is noch onbekent, de vreese is hier int Palts-Grauen Landt seer onder t’volck t’Gheboerte, Jonckers, Borghers, Cooplieden, [ 6 ]t’vlucht al wech als sy de kompste van den Marquis vernemen.
Men verstaet dat Graef Hendrick van Nassouwen compt, met eenighe duysent Enghelschen waer onder de sterfte seer is, men wilden wel datmense saghen, wy verwachtense met goede devotie.
Tydinghe vvt Etſdorp.
Wy sullen morghen mette gheheele Armade opbreken ende eerghisteren zijnder eenige schepen met thien stucken Ghescht ende Ammonitie gearriueert die den Hertoch van Beyeren alhier ghesonden heeft om dat hy de selue niet wel ouer de Bergen en heeft connen voeren, die sullen wy mede nemen als wy op breken, ende ons vueghen by den Beyerschen Leger daer teghens leyt den vyant in zijn out quartier wel verschanst.
VVt VVeenen.
Item, dat Bethlem Gabor met 25. duysent mannen afcompt, maer dat hem te ghemoedt gaet den Graeff van Bucquoy met eenen Frisschen Legher, van alle oude soldaten, is wel te verhopen dat desen besneden haluen Turck, en half Calvinist lichtelijck in sijn boose Intente beldt sal worden, soo door de kloeckeyt van s’Keijsers volck, als door sommige duijsende Hongheren die den Keijser hunnen Heere [ 7 ]ghetrouw blijuen, ende de Cosacquen die tot het minste beroepen van dese op de voet zijn sullen.
Hoe wel Bethlehem Gabor aen zijne Keijserlijcke Majesteijt eenen Courier oft Post ghesonden, ende alnoch versocht heeft met hem te tracteren, soo en heeft nochtans zijne Keijserlijcke Majesteijt daer op niet willen noch connen resolueren.
Waerom vergrampt wesende den Bethlehem Gabor, is opghetrocken met groote macht van volc tot hulpe vande Beemen.
Soo is tot Presburch opt Casteel het Garnisoen ghesterckt van s’Keysers weghen, ende wt vreese van ouervallen te worden so isser een schansse aende Donau neffens der stadt gemaect, daer teghens zijn en maendaghe snachts eenighe duysendt mannen van des Keysers volck derrewaerts ghemarcheert, daer by sal hem vueghen den Esterhasi, Grave van Serin ende Budian, met thien duysent mannen, ende der Heer Hans Preuner Gouverneur van Raab, die daer ouer Generael sal ghemaeckt worden.
FINIS.
De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.
ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt in’t Iaer ons Heeren ſeſthienhondert ende vijf, Onderteeckent I. de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck-drucker binnen Antwerpen, te mogen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheydt, alle de Nieuwe Tijdinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Treues ſulckx niet te paſſe en compt, Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, wederom op een nieuwe toeghelaten te mogen Drucken, ſnijden, ende te veroopen alle de Victorien, Belegeringen, innemen van ſteden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Moravien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck ghelegen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eenigerhande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA.I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.