Naar inhoud springen

Nieuwe Tijdinghen/1620/7 oktober (1)

Uit Wikisource
2 oktober 1620 [2] Verhael vande Leghers in Duytslandt, ende innemen der steden

[Nieuwe Tijdinghen], Boekje Ppp, [woensdag] 7 oktober 1620

7 oktober 1620 [2]
[ 1 ]
 

Verhael vande
Leghers in Duytslandt, ende innemen der steden.

Overghesedt wt den Hooch-Duytsche in onse Nederlantsche sprake.

Nv eerst Ghedruckt den vij. October. Anno 1620.

 


 

T’Hantwerpen, By Abraham Verhoeven, op de Lombaerde veste, inde gulde Sonne 1620. Met Gratie ende Privilegie.Ppp.

 
[ 3 ]
 


 

Tydinghe vvt VVeenen.

DE Universiteyt alhier ende de Lidtmaten der seluer hebben by haere Keyserlijcke Mayesteyt Audientie ghehadt, ende den Rectoor heeft haere Keyserlijcke Majesteyt ghegratuleert, ende ghehuldt, ende versocht conformatie van henne Privilegien, d’welck hy oock heeft vercregen, daer naer sijn d’Ambassadeurs vanden Hertoghe van Parma ende andere Italiaansche Princen oock ghehoort nopende t’verheff vande Leengoederen, ende ghedaene presentatie.
Ten seluen daghe heeftmen oock inghehaelt eenen Engelschen Ambassadeur comende met sesthien waghens, ende wort kost vry ghehouden.
De Bohemen maken wederom ghereetschap tot eenen Winter Legher, ende henlieden wort oock wt [ 4 ]diveersche plaetsen Graen ende andere saecken toeghevoert. De Fransche Ambassade heeft van hare Keyserlijcke Majesteyt afscheydt ghenomen, ende men heeft hem twee schoone Spaensche peerden gheschoncken.
Voorders hoe wel men hadde ghemeynt, dat den Hertoch van Beyeren met zijn volc dat noch 18000. mannen sterck is, van Freystadt strackx naer Praghe soude trecken, en heeft sulcx sonder perijckel niet connen gheschieden, om t’gheberchte wil, ende den vyant den Graue van Mansveldt ende den Grave van Turen hen met 12000. mannen vinden ontrent Budweys ende willen de passagie occuperen, so datmen met het Gheschudt ende Ammonitie niet wel voorts en kan ghecomen, daeromme is zijne Hoocheyt met sijn volck naer Zwettel ghetrocken, om t’samen met den Grave van Bucquoy in Bohemen te vallen, ende die tot ghehoorsaemheyt te brenghen, waer ouer wy voorts trecken, daer teghen stercken hen de Bohemen, met hulpe der Hongeren, Slesinghers ende Meyerische Rebellen.

Wt Preslau den 7. September.

Daer sijn ontrent twintich Dorpen in Lamberg ende Buntzlischen quartier, wt oorsaecke vande seer groote ende excessiue schattingen ofte exacten op gestaen, ende gherebelleert teghen de Bohemen, ende [ 5 ]en sijn tot nv toe noch niet ghestilt, ende eenige hondert Ruyters hebben hen t’samen gheretireert, daer omme is den Colonel Stibers Vendel, d’welck alhier int Bisdom heeft gheleghen, derrewaerts gheschickt, om sulcx te stillen, soo is alhier een Patent aengheslaghen, dat den twintichsten man hem sal moeten veerdich houden, om voorts te trecken, ende dat den 15. 10. ende derden man soo hy is gheseten hem sal ghereet houden, welc Placcaet hier niet seer aenghenaem en is, want de Borghers oft Inwoonders daer cleynen lust toe hebben om te velde te trecken ofte te gaen vechten, voor den Ghepretendeerden Coninck van Bemen.

Wt Praghe.

Men verstaedt hier dat den Hertoch van Beyeren is met zijn volck weder wt Bemen in Oosten-rijck naer Zwettal ende Horen ghetrocken met 14000. mannen te voet, xxxvj. Cornetten Peerden, ende xiiij. stucken Gheschudt, hy sal misschien metten Grave van Bucquoy den Beemschen Legher willen ouervallen.
Wt de Frontieren van Pulveris verstaedtmen alhier, dat in deselue contreyen 12000. mannen die wt het Rijck comen versamelen, die hennen wech naert’ Keurvorstendom Saxen nemen, versoecken quartier maer t’is hen af geslaghen, ende hebben al[ 6 ]hier om hulpe van volck gheschreuen.
Haere Keurvorstelijcke Genade van Saxen, sonder te verwachten den Courier diemen van hier heeft gheexpedieert, is met haeren Legher voor de Stadt Budisin ghetrocken, ende heeft derrewaerts gesonden met Instructie ende Keyserlijcke Patenten sijnen Raedt, ende Amptsman, den Heer Jacob van Grunthal, om mette Staten aldaer wesende, ende de Gedeputeerde vande Stadt te tracteren, Namentlijck dat sy hen, aen haer Keurvorstelijcke Ghenade, In den name van sijne Keyserlijcke Majesteydt ghoetwillichlijck souden willen ouergheuen, d’welck hy oock voorseker te weghe ghebracht ende vercreghen soude hebben, indien den Marck-Grave van Jegerendorp met sijn secours gheduerende t’selue Tractaet niet en ware int Landt, ende inder naervolgende manieren inde Stadt ghecomen. Dan alsoo sy verclaerden, datse henne Stadt selue wilden defenderen, ende datse gheen Garnisoen daer in en begeerden, soo heeft sekeren Cappiteyn vanden voornoemden Marck-Grave begheert ende ghebeden, datmen hem alleen met twee van sijne Dienaers oft Lijffschutters inde stadt soude laten, ende dat hy hen yet besonders van weghen des Heeren Marck-Graeffs hadde te refereren ofte segghen, d’welck sy consenteerden. Dan en hebben maer het cleyn Deurken oft [ 7 ]Lincquet open ghedaen, daer en tusschen heeft den voorschreuen Cappiteyn zijne Soldaten gheordonneert, dat soo haest het Deurken oft Lincquet soude open wesen, datse de Pijcken ende Musketten daer tusschen souden steken ende inne dringhen, d’welck zy oock deden, ende hebben hen alsoo Meester ghemaeckt vande groote Poorte ende vande stadts vesten oft Mueren, d’welck de Borghers (die in haer wapenen stonden) siende, hebben hen in henne huysen ghesalveert, ende t’selve laten gheschieden, ende hebben den Ghedeputeerden vanden Keurvorst van Saxen, ende Heer Augustijn, Sint Agent van zijn Keijserlijcke Majesteyt int Hof vanden Keur-vorst van Saxen (die aldaer waeren ghesonden) ghevanghen ghenomen, ende doen vueren met 200. Ruyters nae Sitta ses mijlen van daer, hebbende hen alle henne gheschriften ende bescheeden af ghenomen, die alhier ghesonden sullen worden, Den Gouverneur Adolff van Gerstorff ende meer andere persoonen heeftmen inde ghevanckenisse ghestelt, ende men heeft de stadt met 900. mannen beset, soomen insghelijcx ooc heeft ghedaen Gorlitz ende Sitta, den Heere Marcgraeff heeft oock bevel de Huldinghe vant gheheele lant te ontfanghen. Voorders isser tijdinghe ghecomen dat Gorlitz is ghenomen is van s’Keysers volck.

Imprimatur E.S.P.

FINIS.

 
[ 8 ]
 

De Priuilegie van onſe Ghenadighe Princen.

ALBERTVS ende ISABELLA Clara Eugenia Eertſz-Hertoghen van Ooſten-rijck, Hertoghen van Borgondien, Brabandt, ende Souueraine Princen van Nederlandt, &c. Hebben door ſinguliere Priuilegie verleendt in’t Iaer ons Heeren ſeſthienhondert ende vijf, Onderteeckent I. de Buſſchere, ghegunt ende verleent aen Abraham Verhoeuen, geſworen Boeck-drucker binnen Antwerpen, te mogen Drucken ende te ſnijden in houdt oft Copere Platen, ende te vercoopen, in allen de Landen van hare ghehoorſaemheydt, alle de Nieuwe Tijdinghen, Victorien, Belegeringhen, ende innemen van Steden, die de ſelue Princen ſouden doen oft becomen, ſoo in Vrieſlandt oft ontrendt den Rhijn: Ende midts dien in deſe Nederlanden ter oorſake van den ghemeynen Treues ſulckx niet te paſſe en compt, Soo hebben hare voorſeyde Hoocheden aen den ſeluen Abraham Verhoeuen, wederom op een nieuwe toeghelaten te mogen Drucken, ſnijden, ende te veroopen alle de Victorien, Belegeringen, innemen van ſteden ende Caſteelen die voor de Keyſerlijcke Majeſteyt ſouden gheſchieden in Duytſlandt, in Bohemen, Moravien, Ooſten Rijck, Sileſien, Hungharijen, ende andere Provintien in het Keyſerrijck ghelegen, ghe-exploiteert van wegen den Graue van Bucquoy, ende Dampier, oft andere, midts-gaders oock alle de Nieuwe Tijdinghen van Hollandt, Brabandt, ende andere Provintien van Ouermaze comende, &c. Verbiedende aen allen Boeck druckers, Boeck-vercoopers, Cremers, ende andere de ſelve naer te Drucken oft Conterfeyten in eenigerhande manieren, Op de penen daer toe gheſteldt, breeder blijckende by de Brieven van Octroye, verleendt den xxviij. dach Ianuarij 1620. In hunne RadenGheteeekentA.I. Cools.
D’ander inden Secreten Rade gedaen den vj. Meert 1620.
OnderteeckentD. Gottignies.