Tijdinghe uyt verscheyde Quartieren/1620/20 september/VVt Praghe den 8. September
| ‘VVt Praghe den 8. September’ door een anonieme schrijver |
| Afkomstig uit [Tijdinghe uyt verscheyde Quartieren], [zondag 20 september 1620], [p. 1-2]. Publiek domein. |
VVt Praghe den 8. September.
Men verneemt van goeder handt dat de Stenden in Over-Oostenrijck den Hartoghe van Beyeren interims-ghewijse ghehuldicht hebben, daer-en-teghens heeft hy nu ooc belooft henluyden by hunne Privilegien ende vryheyt der Religie te beschutten.
De verseghelde Confederations-Brieven met Bohemen hebben sy moeten casseren, ende met stercken eedt belooven moeten in eeuwicheyt sich in dierghelicke confederatie niet meer in te laten, daer op heeft de voorsz. Hartoge den Collonel Ebersdorf tot Governeur in Oostenrijck ghecommitteert, de Steden met Krijchsvolck beset, ende met de reste van sijn Legher op Bohemen in persoone getrocken, heeft onder weghen een Brieff aen den Coninck van Bohemen ghesonden, daer-inne hy vande selve begeert sich opentlijc ende eyntelijck te willen declareren, of hy de Kroone des selven Rijcx ende de Gheincorporeerde Landen den Keyser te cederen willich zy, soo niet, moste hy wat anders voornemen.
Den 31. passato is de voorsz. Courier met dese resolutie weder afgheveerdicht, als dat de voorsz. Coninck noch de Stenden sich sulcker dreyghementen van excecutions processen vande voorsz. Hartoch niet voorsien, sulcx oock niet met die tot noch toe ghecontinueerde goede nabuerschap verschuldicht hadden, twelc sy doch indien de voorsz. Hartoghe (teghens verhoopen) in sijn intentie verblijven, aen sijn plaetse mosten laten blijven, maer waren daer teghens gheresolveert haer goet ende bloet uyterlijck metten anderen op te setten, ende de uytkomste van Godt als een rechtveerdich Rechter te verwachten. Maer de voorsz. Hartoghe was, sonder op dese antwoort te verwachten, alreedts met drie Regimenten te voet ende duysent peerden, neffens thien stucken gheschuts in die contreye by Witengau ende Nieuhausz in Bohemen aengekomen, hebbende een aenslach op’t voorsz. Nieuhausz ghehadt, van waer hy den pas nae Praghe, Moravien ende Neder-Oostenrijck hebben mochte, maer deselve plaetse was met Garnisoen ende ander nootdruft wel voorsien.
Den Heer Grave van Mansvelt leyt met acht duysent Soldaten behalven het Landt-volck niet verre van hem af, zijnde hem uyt dat Boheemsche Leger daer toe noch vier duysent Musquettiers, ende vier duysent van de nieu aenghekomen Hongaren toeghesonden, diemen meynt dat den Beyer lichtelijck tegenstaen sullen. Ende ghelijck tot Praghe de tijdinghe quam, soude de voorsz. Beyer met sijn Volck sich weder te rugge naer Weythoven tusschen Moravien ende Bohemen gheleghen, begeven hebben, werdende van den Grave van Mansvelt achtervolght.
Op toe-komende Sondach sullen hare Conincklijcke Majesteyt met der selver gantschen Hof-staet communiceren, ende als dan nae het Hooft-Legher verreysen.
Dewijle de Keurvorst van Saxen aen deser zijds af-Gesanten sich oock wederweerdich heeft verklaert, namelijck, so verre hare Conincklijcke Majesteyt ende de Standen, sich metten Keyser niet accommoderen na behooren, dat hy niet nalaten konde den Keyser met aller macht by te staen. Over sulcx sal de Loutmaritzer, Satzer ende Sleyner Kreytz dese daghen ghemonstert ende aende frontieren gheleght worden. Boven dat is gisteren door eenen expressen Courier hare Majesteyt geadviseert, ende daer by noch een schrijven van Keurvorst Saxen over-ghelevert, twelck sy aenden Lant-Hooftman tot Bautzen hebben ghesonden, daer-inne sy begeeren dat ghemelte Landt-Hooftman de selve Standen op den 7. deses tot Bautzen by malcanderen beschrijven soude, alwaer haer Cheurvorstelijcke Ondersaten wilde proponeren laten wat commissie sy hadde van wegen de Keyserlijcke Majesteyt. Zijnde daer op terstondt op een kleyne mijle weeghs nae met 7000. man te peerde ende te voete aenghekomen. Dan dewijle de Marckgrave 4000. man uyt Koningraten daer henen ghesonden heeft, ende oock gisteren de Marcgrave van Jagers-dorp terstont is ghevolcht, verhoopt-men dat hy weynich uytrechten sal. Hare Conincklijcke Maje. hebben deselvighe Standen by de selve Courier wederom te melden laten, dat sy gheensints en souden compareren.
[ 2 ] Die Hertoch van Beyeren is met sijn volck als 14. duysent te voete ende 36. Cornet Ruyters met 14. stucken gheschuts wederom uyt Bohemen nae Ozwelt ende Horn in Oostenrijck ghetrocken, ende misschien nevens Bucquoy, dat Boheemsche Leger aengrijpen willen, doch ettelijcke meynen dat het gheschiedt daeromme, dewijle die Hongaren teghens Weenen starck in aentocht zijn, om den selve te bejeghenen.
Tot des Marck-Graven van Jaghersdorp 4000. man, hebben de Slesiers noch 3000. gheworven, ende na Bautzen tegens Chur Saxen in Lausnits geschickt, soo sullen alle daghen uytte Frontieren 600. peerden ende 4000. Landt-volck neven meer stucken gheschuts derwaerts marcheeren, so marcheeren oock 6000. Hongaren heen af.
Den 2. deses is den Vorst van Anholt, Dampier in sijn quartier ghevallen, alles doodt gheslaghen ende gevanghen gekregen, alle de bagagie verovert, een sterck huys int selve quartier door den Hongaren ingenomen, ende het quartier in den brandt ghesteken.
Den Grave van Bucquoy tselfde meenende te revengeren, soude mede wel 300. man verloren hebben, behalven de ghevanghenen, ende hy selfs ghequetst.
Den roep is dat Bucquoy soude opghebroocken sijn, den selven volght Vorst Christiaen van Anholt ende Graef van Hollack mette Boheemsche Armade opten voet nae.
Overige vindplaatsen[bewerken]
- Anoniem (18 september 1620) ‘VVt Prage, den 4 dito’ en ‘VVt Praghe, den 7 dito’ [= 4 en 7 september 1620], Courante uyt Italien, Duytslandt, &c., [p. 1].