Wapenstilstandsverdrag van 11 november 1918
| Wapenstilstandsverdrag van 11 november 1918 (1919) door verschillende auteurs, vertaald door Wikisource |
| Oorspronkelijke titel "Allemagne. Convention d'armistice. 11 novembre 1918". Afkomstig uit Verschillende auteurs (1919) Guerre européenne. Documents 1918. Conventions d'armistice passées avec la Turquie, la Bulgarie, l'Autriche-Hongrie et l'Allemagne par les puissances alliées et associées, Parijs: Imprimerie nationale, p. 27-33.] |
[ 27 ]
DUITSLAND
WAPENSTILSTANDSVERDRAG
11 november 1918.
Tussen de Maarschalk FOCH, Opperbevelhebber van de geallieerde legers, optredend namens de Geallieerde en geassocieerde mogendheden, bijgestaan door de Admiraal WEYMISS, First Sea Lord, enerzijds;
M. de Staatssecretaris ERZBERGER, Voorzitter van de Duitse delegatie,
M. de buitengewone gezant en gevolmachtigde Minister Graaf von Oberndorff,
M. de Generaal van de Staf VON WINTERFELDT,
M. de Kapitein ter Zee VANSELOW,
voorzien van de nodige bevoegdheden en optredend met de goedkeuring van de Duitse kanselier, anderzijds;
Er is een wapenstilstand afgesloten onder de volgende voorwaarden:
VOORWAARDEN VAN DE MET DUITSLAND GESLOTEN WAPENSTILSTAND.
A. Op het Westelijk front.
I. Stopzetten van de vijandelijkheden, te land en in de lucht zes uur na de ondertekening van de wapenstilstand.
II. Onmiddellijke ontruiming van de bezette landen: België, Frankrijk, Luxemburg, met inbegrip van Elzas-Lotharingen — zodanig geregeld dat deze binnen een termijn van 15 dagen na het ondertekenen van de wapenstilstand is uitgevoerd.
De Duitse troepen, die de voorziene territoria niet ontruimd hebben binnen de gestelde termijnen, zullen krijgsgevangen gemaakt worden.
De bezetting door het geheel van de geallieerde troepen en de Verenigde Staten, zal in deze landen het verloop van de ontruiming volgen.
Alle ontruimings- en bezettingsbewegingen worden geregeld door de nota bijlage nr.1, besloten bij de ondertekening van de wapenstilstand. [ 28 ]
III. Repatriëring, onmiddellijk te beginnen en af te ronden binnen een termijn van 15 dagen, van alle inwoners van de bovengenoemde landen (met inbegrip van gijzelaars en aangehoudenen of veroordeelden).
IV. Achterlaten, in goede staat, door het Duitse leger, van het volgende oorlogsmateriaal:
5.000 artilleriestukken (waarvan 2.500 zware stukken, en 2.500 stukken veldartillerie)
25.000 mitrailleurs
3.000 mijnenwerpers
1.700 jacht- en bombardementsvliegtuigen, in eerste instantie alle D 7 en alle nachtbommenwerpers, ter plekke uit te leveren aan de geallieerde en Amerikaanse troepen — volgens de gedetailleerde voorwaarden vastgelegd in de nota bijlage nr. 1, besloten op het ogenblik van de ondertekening van de wapenstilstand.
V. Ontruiming door de Duitse troepen van de gebieden gelegen op de linkeroever van de Rijn.
De gebieden op de linker Rijnoever zullen bestuurd worden door de lokale overheden, onder controle van de bezettingstroepen van de Geallieerden en de Verenigde Staten.
De troepen van de Geallieerden en de Verenigde Staten zullen de bezetting van deze gebieden verzekeren met garnizoenen in de voornaamste Rijnpassages (Mainz, Koblenz en Keulen) met, in deze steden, bruggenhoofden met een straal van 30 kilometer op de rechteroever — en met tevens garnizoenen in de strategische punten van de regio.
Een neutrale zone zal voorbehouden worden op de rechteroever van de Rijn, tussen de rivier en een lijn, parallel aan de rivier getrokken tussen de bruggenhoofden en op 10 kilometer afstand vanaf de Nederlandse tot aan de Zwitserse grens.
De ontruiming door de vijand van de gebieden aan de Rijn, linkeroever en rechteroever, zal zo geregeld worden dat deze wordt voltooid binnen een termijn van 16 nieuwe dagen, dit wil zeggen 31 dagen na de ondertekening van de wapenstilstand.
Alle ontruimings- en bezettingsbewegingen zullen geregeld worden door de nota bijlage nr.1, besloten op het ogenblik van de ondertekening van de wapenstilstand.
VI. In alle door de vijand ontruimde gebieden zal elke evacuatie van de inwoners verboden zijn; er zal geen enkele schade of nadeel berokkend worden aan de inwoners of hun eigendommen. Niemand zal vervolgd worden voor vergrijpen van medewerking aan oorlogsmaatregelen voorafgaand aan de ondertekening van de wapenstilstand.
Er zal geen enkele vernieling van welke soort dan ook aangebracht worden.
De militaire installaties van alle aard zullen intact overhandigd worden, evenals militaire voorraden: levensmiddelen, munitie, uitrusting, die niet meegenomen zullen worden tijdens de voor de ontruiming vastgelegde termijn.
Levensmiddelenvoorraden, van alle aard, voor de burgerbevolking, vee, etc., dienen ter plekke achtergelaten te worden.
Er zal geen enkele algemene maatregel of officiële verordening getroffen worden die het waardeverlies van industriële bedrijven of de vermindering van hun personeel tot gevolg heeft.
VII. Wegen en communicatiemiddelen van alle aard: spoorwegen, waterwegen, wegen, bruggen, telegraaf, telefoon ... mogen niet aangetast worden.
[ 29 ]Alle op dit ogenblik ingezet burgerlijk en militair personeel zal er behouden blijven.
Aan de Geassocieerden mogendheden zullen geleverd worden:
5.000 locomotieven en 150.000 wagons in goede rijklare staat, voorzien van alle nodige wisselstukken, binnen de termijnen vastgelegd in bijlage nr.2 en waarvan het totaal 31 dagen niet mag overschrijden.
Tevens zullen 5.000 vrachtwagens in goede staat geleverd worden binnen een termijn van 36 dagen.
De spoorwegen van Elzas-Lotharingen, met al het personeel en materieel dat organiek bij dit netwerk in dienst is, zullen binnen een termijn van 31 dagen overgedragen worden.
Bovendien zal het materieel nodig voor de uitbating in de gebieden op de linkeroever van de Rijn ter plekke achtergelaten worden.
Alle toeleveringen van kolen en onderhoudsmateriaal, spoor-, signalisatie- en werkplaatsmaterieel, zullen ter plekke gelaten worden. Deze toeleveringen zullen, voor wat de uitbating van de communicatiewegen in de gebieden op de linker Rijnoever betreft, door Duitsland gebeuren.
Alle binnenschepen die de Geallieerden ontnomen werden zullen hen terugbezorgd worden, in de nota annex nr.2 worden deze maatregelen gedetailleerd.
VIII. Het Oppercommando is gehouden om, binnen een termijn van 48 uur na de ondertekening van de wapenstilstand, alle mijnen of tijdbommen verspreid over de door de Duitse troepen ontruimde gebieden te signaleren en er de opsporing en vernietiging van te faciliteren.
Het zal tevens alle schadelijke schikkingen die zouden getroffen kunnen zijn (zoals vergiftiging of vervuiling van bronnen en waterputten etc.), te signaleren, dit alles op straffe van represailles.
IX. Het opeisingsrecht zal uitgeoefend worden door de legers van de Geallieerden en van de Verenigde Staten in alle bezette gebieden, mits verrekening met de rechthebbende.
Het onderhoud van de bezettingstroepen in het Rijnland, Elzas-Lotharingen niet inbegrepen, zal ten laste zijn van de Duitse regering.
X. Onmiddellijke repatriëring, zonder wederkerigheid, onder nog te regelen gedetailleerde voorwaarden, van alle krijgsgevangenen, met inbegrip van aangehoudenen en veroordeelden, van de Geallieerden en de Verenigde Staten. De Geallieerde mogendheden en de Verenigde Staten zullen er naar goeddunken over kunnen beschikken.
Deze voorwaarde annuleert eerdere overeenkomsten met betrekking tot het uitwisselen van krijgsgevangenen, met inbegrip van die van juli 1918 die ter ratificatie voorligt.
Nochtans, zal de repatriëring van de in Nederland en Zwitserland geïnterneerde Duitse krijgsgevangen voortgezet worden zoals voorheen. De repatriëring van de Duitse krijgsgevangenen zal geregeld worden bij het afsluiten van de voorlopige vrede.
XI. De niet-evacueerbare zieken en gewonden, door het Duitse leger in de ontruimde gebieden achtergelaten, zullen verzorgd worden door Duits personeel, dat met het nodige materieel ter plaatse gelaten zal worden. [ 30 ]
B. BEPALINGEN MET BETREKKING TOT DE OOSTGRENZEN VAN DUITSLAND.
XII. Alle Duitse troepen die zich nu in de gebieden bevinden die voor de oorlog deel uitmaakten van Oostenrijk-Hongarije, Roemenië, Turkije, moeten onmiddellijk terugkeren binnen de grenzen van Duitsland zoals ze waren op 1 augustus 1914.
Alle Duitse troepen die zich nu in de gebieden bevinden die voor de oorlog deel uitmaakten van Rusland, zullen ook moeten terugkeren binnen de grenzen van Duitsland, gedefinieerd als hierboven, zodra de Geallieerden daar tijd voor nodig achten, rekening houdend met de interne situatie van deze gebieden.
XIII. Onmiddellijke start van de evacuatie door de Duitse troepen en de terugroeping van alle gevangen instructeurs en Duitse civiele en militaire agenten aanwezig op het grondgebied van Rusland (binnen de grenzen van 1 augustus 1914).
XIV. Onmiddellijke stopzetting, door de Duitse troepen, van alle vorderingen, inbeslagnames of dwangmaatregelen, met het oog op het verkrijgen van middelen voor Duitsland, in Roemenië en in Rusland (binnen de grenzen van 1 augustus 1914).
XV. Afstand doen van de verdragen van Boekarest en Brest-Litovsk en aanvullende verdragen.
XVI. De Geallieerden krijgen vrije toegang tot de door de Duitsers geëvacueerde gebieden aan de oostelijke grenzen, hetzij door Danzig of door de Wisła, om de bevolking te kunnen bevoorraden en de orde te handhaven.
C. IN OOST-AFRIKA.
XVII. Evacuatie van alle Duitse troepen die actief zijn in Oost-Afrika binnen een door de Geallieerden gestelde termijn.
D. ALGEMENE BEPALINGEN.
XVIII. Repatriëring, zonder wederkerigheid, binnen een termijn van maximaal één maand, binnen nader vast te stellen voorwaarden van alle burgergeïnterneerden, inclusief gijzelaars, verdachten of veroordeelden behorend tot Geallieerde of Geassocieerde Mogendheden, andere dan die vermeld in artikel III.
FINANCIËLE BEPALINGEN.
XIX. Behoudens eventuele latere claims en claims van de Geallieerden en Verenigde Staten, schadevergoeding.
Tijdens de duur van de wapenstilstand zal door de vijand niets onttrokken worden aan de publieke effecten die door de Geallieerden kunnen worden gebruikt als onderpand voor herstelbetalingen.
Onmiddellijke teruggave van de contanten van de Nationale Bank van België en, in [ 31 ]het algemeen, onmiddellijke levering van alle documenten, contant geld, waardepapieren (roerend en fiduciair, met het uitgiftemateriaal) die de openbare belangen in de binnengevallen landen raken.
Teruggave van Russisch of Roemeens goud dat door de Duitsers is buitgemaakt of aan hen is overgedragen.
Dit goud zal door de Geallieerden worden beheerd tot aan de ondertekening van de vrede.
E. ZEEVAARTCLAUSULES.
XX. Onmiddellijke stopzetting van alle vijandigheid op zee en nauwkeurige indicatie van de locatie en bewegingen van Duitse schepen. Kennisgeving aan de neutralen van de vrijheid die wordt verleend aan de navigatie van de oorlogs- en handelsvloten van de Geallieerde en Geassocieerde Mogendheden in alle territoriale wateren zonder dat de neutraliteit in het geding komt.
XXI. Restitutie, zonder wederkerigheid, van alle krijgsgevangenen van oorlogs- en handelszeevaart van de Geallieerde en Geassocieerde Mogendheden in handen van de Duitsers.
XXII. Levering aan de Geallieerden en de Verenigde Staten van alle onderzeeërs (inclusief alle onderzeese kruisers en alle mijnenleggers) die momenteel met hun volledige bewapening en uitrusting in de door de Geallieerden en de Verenigde Staten aangewezen havens. Degene die niet zeewaardig zijn, zullen worden ontwapend van personeel en uitrusting en ze moeten onder toezicht blijven van de Geallieerden en de Verenigde Staten.
De onderzeeërs, die zeewaardig zijn, zullen gereed worden gemaakt om de Duitse havens te verlaten zodra per radiotelegrafie orders ontvangen zijn over hun vaart naar de aangewezen haven van levering, en de rest zo snel mogelijk.
Aan de voorwaarden van dit artikel zal binnen een termijn van veertien dagen na de ondertekening van de wapenstilstand worden voldaan.
XXIII. Duitse oppervlakte oorlogsschepen, die zullen worden aangewezen door de Geallieerden en de Verenigde Staten, zullen onmiddellijk worden ontwapend en vervolgens worden geïnterneerd in neutrale havens of, bij gebreke daarvan, in geallieerde havens die zijn aangewezen door de Geallieerden en de Verenigde Staten. Ze zullen daar blijven onder toezicht van de Geallieerden en de Verenigde Staten, met alleen detachementen bewakers aan boord gelaten.
De aanwijzing van de Geallieerden zal betrekking hebben op:
6 slagkruisers,
10 eskader slagschepen,
8 lichte kruisers (inclusief 2 mijnenleggers),
50 torpedobootjagers van de nieuwste typen.
Alle andere oorlogsschepen aan de oppervlakte (inclusief rivieroorlogsschepen) zullen samengebracht en volledig ontwapend worden op door de Geallieerden en de Verenigde Staten aangewezen Duitse marinebases, en daar onder toezicht worden geplaatst van de Geallieerden en de Verenigde Staten. [ 32 ]De militaire bewapening van alle schepen van de hulpvloot zal worden afgeladen.
Alle schepen die zijn aangewezen voor internering zullen 7 dagen na de ondertekening van de wapenstilstand klaar zijn om de Duitse havens te verlaten.
De routebeschrijving wordt gegeven via radiotelegrafie.
XXIV. Recht voor de Geallieerden en de Verenigde Staten om buiten de Duitse territoriale wateren alle mijnenvelden te vegen en de door Duitsland geplaatste obstakels, waarvan de locatie aan hen moet worden aangegeven, te vernietigen.
XXV. Vrije toegang tot en vertrek uit de Oostzee voor de oorlogs- en koopvaardijvloot van de Geallieerde en Geassocieerde Mogendheden verzekerd door de bezetting van alle Duitse forten, fabrieken, batterijen en alle soorten verdedigingswerken, in alle passen van het Kattegat tot de Oostzee, en door het vegen en vernietigen van alle mijnen of obstakels binnen en buiten de Duitse territoriale wateren, waarvan de exacte plannen en locaties door Duitsland zullen worden verstrekt, waarbij de neutraliteit op geen enkele wijze in het geding zal komen.
XXVI. Voortzetting van de blokkade van de Geallieerde en Geassocieerde Mogendheden onder de huidige voorwaarden, waarbij op zee gevonden Duitse koopvaardijschepen onderhevig blijven aan verovering.
De Geallieerden en de Verenigde Staten overwegen om Duitsland tijdens de wapenstilstand te bevoorraden voor zover nodig geacht.
XXVII. Groepering en immobilisatie, in de door de Geallieerden en de Verenigde Staten aangewezen Duitse bases, van alle luchtmachten.
XXVIII. Achterlating door Duitsland, op zijn plaats en intact, van alle uitrusting voor haven en riviervaart, van alle koopvaardijschepen, sleepboten, aken, van alle maritieme luchtvaartapparatuur, uitrusting en voorraden, alle wapens, apparaten, alle soorten voorraden bij het evacueren van de Belgische kust en havens.
XXIX. Evacuatie van alle Zwarte Zee-havens door Duitsland en overgave aan de Geallieerden en de Verenigde Staten van alle door de Duitsers in de Zwarte Zee in beslag genomen Russische oorlogsschepen. — Vrijgave van alle in beslag genomen neutrale koopvaardijschepen. — Teruggave van al het oorlogs- of ander materiaal dat in deze havens in beslag is genomen, — en achterlating van Duits materiaal vermeld in clausule XXVIII.
XXX. Restitutie, zonder wederkerigheid, in door de Geallieerden en de Verenigde Staten aangewezen havens van alle koopvaardijschepen die behoren tot de Geallieerde en Geassocieerde Mogendheden, momenteel in de macht van Duitsland.
XXXI. Verbod op elke vernietiging van vaartuigen of uitrusting vóór evacuatie, levering of teruggave.
XXXII. De Duitse regering zal alle neutrale regeringen en in het bijzonder de regeringen van Noorwegen, Zweden, [ 33 ]Denemarken en Nederland, dat alle beperkingen in het verkeer van hun schepen met de Geallieerde en Geassocieerde Mogendheden, hetzij door de Duitse regering zelf, hetzij door Duitse particuliere bedrijven opgelegd tegen de export van scheepsbouwmaterialen, per direct worden geannuleerd.
XXXIII. Geen overdracht van Duitse koopvaardijschepen van welke aard dan ook onder welke neutrale vlag dan ook, kan plaatsvinden na de ondertekening van de wapenstilstand.
F. DUUR VAN DE WAPENSTILSTAND.
XXXIV. De duur van de wapenstilstand is vastgesteld op 36 dagen met de mogelijkheid tot verlenging.
Gedurende deze periode kan de wapenstilstand, als de clausules niet worden uitgevoerd, door een van de verdragsluitende partijen worden opgezegd, met inachtneming van een opzegtermijn van 48 uur.
Het is duidelijk dat de tenuitvoerlegging van de artikelen III en XXVIII alleen tot opzegging van de wapenstilstand wegens onvoldoende uitvoering, binnen de vereiste termijnen, aanleiding zal geven in het geval van een kwaadwillige uitvoering. Om uitvoering van dit Verdrag onder de beste omstandigheden te verzekeren, wordt het principe van een permanente Internationale Wapenstilstandscommissie aanvaard. Deze Commissie zal functioneren onder het hoge gezag van de opperbevelhebber van het leger en de marine van de geallieerde legers.
De huidige wapenstilstand werd ondertekend op 11 november 1918 om 05.00 uur (vijf uur 's ochtends) Franse tijd.
| Getekend: | FOCH, WEYMISS, admiraal. |
Getekend: | ERZBERGER, OBERNDORFF, WINTERFELDT, VANSELOW. |