Winkler-Zand en duinen (1865)
Zand en duinen (1865) door Tiberius Cornelis Winkler
Titel, opdracht en inhoudsopgave |
Zand en duinen → |
Dit werk is in het publieke domein. |
ZAND EN DUINEN.
ZAND EN DUINEN
DOOR
Dr. T.C. WINKLER
DOCKUM,
J. J. HANSMA
1865
[ dr. ]
Gedrukt bij Gebr. v. Asperen v.d. Velde, te Haarlem.
AAN MARIE.
Nog heugt het mij hoe gelukkig gij u gevoeldet, ronddolende in Haarlems omstreken; nog hoor ik u uitroepen:
- Nu is 't m' een lust in 't bosch te dwalen;
nog zie ik uw gelaat stralende van het genot dat eene omzwerving op de duinen bij Overveen en op den Blinkert u verschafte—en thans kunt gij die genoegens niet smaken, gij die zoo gevoelig zijt voor al wat schoon is en wel luidt, voor al wat rein en edel is! Maar ik heb een boekje geschreven over zand en duinen en over dieren en planten die op de duinen leven. Ik heb het geschreven op verzoek van eenige dames, die in den vorigen winter mijne voorlezing over de duinen hebben bijgewoond. En niet zelden heb ik onder het schrijven aan u gedacht:
- Want schoon de Zuiderzee ons scheide
- Gedenk ik u toch tusschenbeide.
- Want schoon de Zuiderzee ons scheide
Misschien, zoo dacht ik, als gij dit boekje leest, voert het u terug in de gedachten tot die dagen van genot. Mag ik het u opdragen? Mag ik hopen dat gij daarin een blijk wilt zien van mijne broederlijke genegenheid?
Haarlem,
Maart 1865.T. C. WINKLER.
[ Inhoud VII-VIII-IX-X ]
INHOUD.
Blz. | |
Zand en Duinen | 1. |
De duinen | 2–3. |
Zand | 4. |
De verwering | 5–8. |
Vervoer van stoffen | 9–10. |
Het bergijs. De sneeuwgrens | 11–12. |
Beweging van het bergijs | 13. |
Steendijken op het bergijs. | 14. |
Afslijpen en krassen der gesteente | 15. |
Het bergijs aan de polen | 16. |
Drijvende ijsbergen | 17. |
IJsbergen met steenen. Grind en keijen | 18. |
Zwerfblokken. De ijstijd | 19. |
Afkomst van het zand. Het diluvium | 20. |
Zand | 21–23. |
Schelpbrokjes in het duinzand | 24. |
Weekdieren in het zeestrand | 25. |
Verstuiven van de duinen | 26. |
Het ontstaan der duinen | 27. |
De golven der zee | 28. |
Water en zand | 29. |
Zandbanken | 30. |
Blz. | |
De vorming der duinen | 31, 33. |
Duinheuvels | 32. |
Lagen der duinen | 34–35. |
Verstuiven der duinen | 36, 38, 39. |
Plaatsverandering der duinen | 37. |
Bosschen op de duinen | 40–41. |
Klettr, klit, düne, duin | 42. |
Begroeide duinen | 43–44. |
Tegengaan van het verstuiven | 45. |
De helmplant | 46–47. |
Het planten van helm | 48. |
Duinbeplanting | 49. |
Boomen op de duinen | 50–51. |
De duinen van andere landen | 52. |
De duinen van Egypte | 53–54. |
De duinen van Algiers | 55. |
De duinen van Amerika | 56–58. |
Duinbeplanting in Amerika | 59. |
De duinen van Denemarken | 60–61. |
De zeewind op de duinen | 62. |
De tundra | 63–64. |
De wind en de boomen | 65. |
Water in de duinen | 66. |
Aardlagen onder de duinen | 67. |
Afslaan der duinen | 68. |
Wegslaan der duinen | 69. |
De Liimfjord | 70–71. |
Dieren en planten in den Liimfjord | 72. |
De duinen van Frankrijk | 73–74, 79–82. |
Meren aan den voet der duinen | 75. |
De Landes van Gascogne | 76–78. |
Bosschen op de duinen van Frankrijk | 83. |
Kurkeiken | 84. |
Wijnbouw op de fransche duinen | 85. |
De wijnbouw op de duinen | 86. |
Blz. | |
Onze eigene duinen | 87. |
Ons land van ouds | 88-89. |
Het voormalige veen | 90. |
De ondergrond der duinen. Derrie. Kienhout | 91. |
Zeegaten | 92. |
Het vormen van nieuwe duinen | 93. |
Duinbeplanting | 94. |
Dennebosschen op onze duinen | 95. |
De dieren onzer duinen | 96. |
de zoogdieren der duinen | 96. |
De bonsem | 96. |
De fret | 97. |
De dwergmuis | 98. |
De haas | 99-101. |
Het konijn | 101-103. |
de vogels der duinen | 104, 116-117. |
De graauwe kuikendief | 105. |
De oeverzwaluw. De grasmusch | 106. |
De sprinkhaan-rietzanger | 107. |
Tapuiten | 108. |
Piepers | 109. |
De graauwe klaauwier | 110. |
De kluifleeuwerik, de kneu | 111. |
De patrijs | 112. |
De griel | 113. |
De kliet. De wulp | 114. |
De bergeend | 115. |
Het zandhoen | 117. |
de kruipende dieren der duinen | 118. |
De hagedis | 118. |
De groene padde | 119. |
de insecten der duinen | 121. |
De duinkever. De meikever. Lievenheersbeestjes | 122. |
Het goudhaantje. De boktor | 123. |
Blz. | |
De groene zandkever | 123-124. |
De roofkever. De blaauwe sprinkhaan | 125. |
Het pieterseliebeestje. Het koevinkje. De atlas | 125-126. |
Het blaauwtje. De parelmoervlinder. Dikkoppen | 127. |
De olifantrups. De St. Jakobskapel | 128. |
De bramenkapel. De gewolkte nachtvlinder. Het vedermotje | 129. |
Juffertjes. De schorpioenvlieg | 130. |
De zandwesp. De goudwesp. Steekmuggen | 131. |
De langpoot. De zweefvlieg | 132. |
De hooiwagen | 133. |
De planten der duinen | 134. |
De grove den. De jeneverbes | 135. |
Het bundgras. De zandhaver. Populieren | 136. |
Salomonszegel. De aspergie | 137. |
De duindoorn. Het walstroo | 138. |
De duinroos. De braambes | 139. |
Viooltjes. De tijm | 140. |
De bremraap. De muurpeper. Het rendiermos | 141. |
Duinplanten | 142-144. |
Besluit | 144-146. |