Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants/Morte (1)

Uit Wikisource
Ca­res­tia. Die­re tijd Iconologia of Uytbeeldinghen des Verstants (1644) door Cesare Ripa et al., vertaald door Dirck Pietersz Pers

Mor­te. De Dood, p. 92-93

Mor­te. Dood
Uitgegeven in Amstelredam door Dirck Pietersz Pers.
[ 92 ]

Morte. De Dood.

CAmillus van Ferrara een verſtandig Schilder, maelde den Dood af met het gebeente, zijnde daer de Muſculen of ſpieren en de ſenuwen, al te ſaemen waeren door geſneden, hebbende een koſtlijcke mantel om ’t lijf van goude broccade: Om dat hy den Rijcken en Machtigen van haere Rijckdom, en den ellendigen en armen van haer lijden en ſmerte verloſt. Op ’t hoofd maeckte hy dieſelve een ſeer net Momaensicht van ſchoone gedaente en verwe, om dat de Dood ſich aen yder Menſch niet alleens vertoont, maer om dat hy ſich met duyſenderley gedaenten ſtaedigh veranderde, ſoo verachtſe d’eene, en d’ander iſſe aengenaem, d’eene verlanghter nae en d’ander loopter voor wegh, en zy is het eynde van een duyſtere gevangenis aen de aerdige gemoederen, en aen anderen iſſe een moeylijckheyt, jae men kan ſeggen, datſe ſoo veel Masken behoort te hebben, alſſer ſinnen van Menſchen zijn.
 En om dat ons in ’t Burgerlijcke leven, de [ 93 ]Godsdienst, ’t Vaderland, de goede naem en behoudinge van ſtaet, ſeer ter herten gaet, ſoo ſoudemen hier in mogen oordeelen, dat het ſterven ſchoon was: en om die oorſake ſoude men verlangen om overredet te werden, dat een heerlijcke dood het geheele leven ſoude mogen vercieren, ’t welck men oock op ’t kleed ſoude konnen paſſen.

 Deſe Schilder omkranſte oock den hoofdſcheel met een groene Lauwerkrans, om haere heerſchappye en geduerige wet, over alle Menſchen, te betoonen. In de ſlincker hand maelde hy een Mes, dat met een Olijfkrans was omwonden, overmits men totte Vreede en ’t gemack des Werrelts niet kan geraecken, ten zy datmen oock den Dood naedert: En de Dood brenght, door haer ſelve, vreede en ruſt aen, en haere wonde is een wonde van vreede en niet van oorlogh, want daer is niets dat haer kan tegenſtaen.
 Hy heeft een Pelgrims ſtaf over ſijne ſchouderen, gelaeden met Kroonen, Mijters, Hoeden, Boecken, Muſicale Inſtrumenten, Ridder-keetens, Trouwringen en Eedelgeſteenten, al te ſaemen dertelheden van de Werreltſche geneuchte, die de natuere en konſt voortbrengen; en hy afgonſtigh zijnde over deſe beyde, ſoo gaet hy over al onruſtigh, rotſen en reyſen, om te rooven en al ’t geene weder tot ſich te nemen, dat hy aen de naerſtigheyt en menſchlijcke wijsheyt hadde geſchoncken.