Hoofdportaal:Muziek/Geschiedenis
Geschiedenis van de muziek |
Bronnen bij de geschiedenis van de muziek. |
Inleidingen - Hand- en leerboeken[bewerken]
Hierbij ook: Verzamelde levensbeschrijvingen van componisten
Duitsland; algemeen[bewerken]
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Te Bonn zal in Mei een muziekfeest plaats vinden. […]’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
Italië; algemeen[bewerken]
- Anoniem (27 juli 1934) ‘Intern. muziekfeest te Florence. Voorjaar 1935’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, derde blad, p. 9.
Nederland; algemeen[bewerken]
Volksmuziek; Nederland[bewerken]
Volksmuziek; overige landen en werelddelen[bewerken]
- Anoniem (1 februari 1937) ‘Béla Bartòk te Amsterdam. Rede over Einige Probleme der Ost-Europäischen Volksliedforschung’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
Volksmuziek; volken, afzonderlijk[bewerken]
- Roma
- Anoniem (1 februari 1937) ‘Vijfhonderd jaren Zigeunermuziek’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk[bewerken]
Classicisme en Romantiek (ca. 1750 - ca. 1850)[bewerken]
- Kossmaly, Carl (1812-1893)
- Anoniem (20 mei 1839) ‘De verdienstelijke orkestmeester van den Hoogduitschen schouwburg alhier, […]’, Algemeen Handelsblad, [p. 1].
- Rossini, Gioachino (1792-1868)
- Anoniem (29 april 1939) ‘Hij kon het er niet uit horen’, Het Volk, Avondblad, p. 22.
Ca. 1850 - ca. 1914[bewerken]
- Algemeen
- Bekker, Paul (1919) Neue Musik, Berlin: Erich Reiss.
Aankondigingen en recensies:- Th. v. D. (november 1919) ‘Aanteekeningen over de nieuwe muziek’, De Stijl, jrg. 3, nr. 1, p. 5-8.
- Andriessen, Cornelis (1865-1947)
- Anoniem (28 oktober 1893) ‘Op een concert der Nederl. Toonkunstenaarsvereeniging, te houden te Utrecht op 9 Nov. a.st., […]’, De Gooi- en Eemlander, [p. 1].
- Avercamp, Anton (1861-1934)
- Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].
- Berg, Henri van den (1857-1900), componist
- Anoniem (25 december 1878) ‘Door de commissie over de muziekschool te Deventer is […] benoemd […]’, Het Vaderland, tweede blad, [p. 1].
- Gilbert, William S. (1836-1911), Brits componist
- Anoniem (16 september 1933) ‘Anecdotes van Beroemdheden’, Algemeen Handelsblad, Zaterdagavond-bijvoegsel, p. 5.
- Humperdinck, Engelbert
- Anoniem (9 april 1912) ‘Een lezer van de Münchener Neueste Nachrichten heeft Humperdinck te Meran bezocht […]’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 2.
- Indy, Vincent d’ (1851-1931), componist en organist
- Anoniem (7 december 1931) ‘De uitvaart van D’Indy. Zijn plotseling verscheiden’, De Maasbode, Avondblad, p. 5.
- Kraus,Osborne, Adrienne von (1873-1951), componist en sopraan
- Anoniem (3 maart 1904) ‘De Toonkunst-afdeeling te Utrecht zal 15 dezer Bach’s Matthaeus-Passion uitvoeren in de Buurkerk aldaar, […]’, Haagsche Courant, tweede blad, [p. 2].
- Nekes, Franz (1844-1914)
- Knops, M.A.M. (8 mei 1914) ‘Mgr. F. Nekes †’, De Maasbode, Avondblad, derde blad, [p. 1].
- Oort, Hendrik C. van (1873-1953), componist en zanger
- Anoniem (3 maart 1904) ‘De Toonkunst-afdeeling te Utrecht zal 15 dezer Bach’s Matthaeus-Passion uitvoeren in de Buurkerk aldaar, […]’, Haagsche Courant, tweede blad, [p. 2].
- Anoniem (8 mei 1914) ‘Het Gemengd Koor te Tilburg […]’, De Maasbode, Avondblad, derde blad, [p. 1].
- Rijp, Anton W. (1867-1931)
- Anoniem (3 maart 1904) ‘De heer Rijp […] zal […] op Donderdag 17 Maart […] een uitvoering geven van gewijde muziek, […]’, Haagsche Courant, Tweede blad, [p. 2].
- Verdi, Giuseppe (1813-1901)
- H.R. (15 augustus 1930) ‘Geen anti-Wagnerianisme’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, [p. 9].
- Wagenaar, Jan (1862-1941), componist en dirigent
- Anoniem (3 maart 1904) ‘De Toonkunst-afdeeling te Utrecht zal 15 dezer Bach’s Matthaeus-Passion uitvoeren in de Buurkerk aldaar, […]’, Haagsche Courant, tweede blad, [p. 2].
- Zweers, Bernard (1854-1924)
- Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].
Ca. 1914 - ca. 1945[bewerken]
- Andriessen, Hendrik (1892-1981)
- Anoniem (7 december 1931) ‘Residentieorkest. Werk van H. Andriessen’, De Maasbode, Avondblad, p. 5.
- Badings, Henk (1907-1987)
- Anoniem (1 februari 1937) ‘Concert- en theatergids’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 2.
- Bartók, Béla (1881-1945)
- Anoniem (1 februari 1937) ‘Béla Bartòk te Amsterdam. Rede over Einige Probleme der Ost-Europäischen Volksliedforschung’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
- Diepenbrock, Alphons (1862-1921)
- Anoniem (17 maart 1919) ‘Oscar Tourniaire’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, Tweede Blad, p. 6.
- Franco Mendes, Hans
- Anoniem (30 juni 1920) ‘Mevrouw Schreve-IJzerman gehuldigd’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, [p. 1].
- Hamm, Karel (1876-1937)
- Anoniem (21 maart 1898) ‘Venlo, 19 Maart’, alinea 2, De Zuid-Limburger, [p. 2].
- Kool, Jaap (1890-1959)
- Anoniem (1 februari 1937) ‘Jaap Kools dansen te Dusseldorp’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
- Mesritz-van Velthuysen, Anny (1887-1965)
- Anoniem (12 april 1937) ‘Sonatenavond te Brussel’, Arnhemsche Courant, tweede blad, p. 3.
- Nederlandsche Vereeniging voor Hedendaagsche Muziek
- Anoniem (23 mei 1933) ‘Werken van Nederl. componisten’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
- Roos, Robert de (1907-1976)
- Anoniem (1 februari 1937) ‘Robert de Roos en zijn tweede symphonie. Een interview met den componist. Première te Brussel’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
- Schaik, Joannes Anthonius Stefanus van (1862-1927), componist
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Het bestuur der stichting van pastoor Schmeits voor kerkelijke muziek schrijft een prijsvraag uit […]’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Weill, Kurt
- Anoniem (15 november 1930) ‘Schoolopera „Der Jasager”’, Haagsche Courant, tweede blad, p. 2.
- Winnubst, Johan (1885-1934), componist
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Het bestuur der stichting van pastoor Schmeits voor kerkelijke muziek schrijft een prijsvraag uit […]’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
Geschiedenis van genres; afzonderlijk[bewerken]
Liturgische en religieuze muziek[bewerken]
Algemeen[bewerken]
- Anoniem (3 maart 1904) ‘De heer Rijp […] zal […] op Donderdag 17 Maart […] een uitvoering geven van gewijde muziek, […]’, Haagsche Courant, Tweede blad, [p. 2].
- Anoniem (28 mei 1918) ‘Het gratis Kerkconcert’, De Gooi- en Eemlander, [p. 1].
Rooms-katholieke muziek[bewerken]
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Het bestuur der stichting van pastoor Schmeits voor kerkelijke muziek schrijft een prijsvraag uit […]’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Te Karlsruhe zal op 16 April a.s. het Instituut voor Katholieke Kerkmuziek […] worden ingewijd. […]’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
Protestantse muziek[bewerken]
- A.I. (10 november 1922) ‘Doopsgezinde Kerk. Gewijde muziek’, Haagsche Courant, Eerste blad, p. 2.
Vocale muziek[bewerken]
Koormuziek[bewerken]
Hierbij o.a. Cantaten, madrigalen, motetten, oratoria
- Oratorium Roermond, 1-2 februari 1920
- Anoniem (4 februari 1920) ‘Weldadigheidsuitvoering’, Limburger Koerier, p. D. 2.
Instrumentale muziek[bewerken]
Kamermuziek[bewerken]
- Anoniem (10 november 1931) ‘Alice Ehlers’, Haagsche Courant, vijfde blad, p. 2.
Orkestmuziek[bewerken]
Hierbij o.a.: Concerten, ouvertures, symfonieën. Hierbij ook: Muziek voor kamerorkesten
- Anoniem (15 december 1897) ‘Mejuffrouw Caroline van der Linden, […]’, De Telegraaf, Avond-editie, [Eerste blad], [p. 2].
Harmonie- en fanfaremuziek[bewerken]
- Fanfaregezelschap Lentekruis, Linne
- Anoniem (12 februari 1898) ‘Linne, 10 Febr.’, De Zuid-Limburger, Eerste blad, [p. 2].
- Harmonie De Herleving, Well
- Anoniem (28 december 1892) ‘Well, 27 Dec.’, Limburger Koerier, tweede blad, [p. 3].
- Harmonie Orphée, Maastricht
- Anoniem (21 maart 1898) ‘De gisteren hier gehouden Soirée van de societeit „de Burgervrienden” […]’, De Zuid-Limburger, [p. 2].
- Koninklijke Harmonie van Roermond
- Anoniem (5 januari 1856) ‘De koninklijke Harmonie van Roermond, [...]’, De Roermondenaar, [p. 1].
- Anoniem (12 januari 1856) ‘Het Concert door de Koninklijke Harmonie, op verleden Zondag, ten voordeele van den armen gegeven, [...]’, De Roermondenaar, [p. 1].
- Koninklijke Militaire Kapel
- Anoniem (8 juli 1926) ‘Concert Lange Voorhout’, De Avondpost, Avondeditie, [p. 4].
- Muziekgezelschap De Harmonie, Epe
- Anoniem (19 juni 1884) ‘Maandag l.l. werd te Epe […] feestelijk herdacht’, Het Nieuws van den Dag, Tweede Blad, [p. 1].
- Stafmuziek van het eerste Regiment Infanterie
- Anoniem (13 juli 1898) ‘Leeuwarden, 12 Juli. Stadsnieuws. Heden morgen kan men zich terugdenken in vroegere tijden […]’, Leeuwarder Courant, [eerste blad], [p. 1].
- Stafmuziek van het tweede Regiment Infanterie
- Anoniem (21 juni 1893) ‘Stafmuziek van het 2e Regiment Infanterie’, Ons Zuiden, [p. 2].
- Zang- en fanfaregezelschap, Melick
- Anoniem (12 februari 1898) ‘Melick, 12 Febr.’, De Zuid-Limburger, Eerste blad, [p. 2].
Muziek voor theater[bewerken]
Opera[bewerken]
- Anoniem (4 mei 1871) ‘La Dame Blanche […]’, Arnhemsche Courant, [p. 2].
- Anoniem (15 december 1897) ‘Bij de „Algemeene Muziekhandel“, […]’, De Telegraaf, Avond-editie, [Eerste blad], [p. 2].
- Anoniem (15 november 1930) ‘Schoolopera „Der Jasager”’, Haagsche Courant, tweede blad, p. 2.
- Baank, J. (operazangeres)
- Anoniem (11 mei 1936) ‘Haagsche Muziek-Academie. Concert voor de Bleekneusjes’, Haagsche Courant, vierde blad, p. 3.
- Bayreuther Festspiele
- Anoniem (28 mei 1922) ‘De Festspiele te Bayreuth’, De Telegraaf, p. 9.
- Besselink, Jos.
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Bijlevelt, Jacques van (1885-1971)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Branzell, Karin (1891-1974), Zweedse operazangeres
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Kurhaus’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Breslau, Sophie (1902-1935)
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Concert- en theatergids’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
- Cassani, Albertina
- L. v. G. Jr. (15 oktober 1912) ‘Italiaansche Opera. Il Barbiere di Siviglia’, De Telegraaf, Avondblad, Tweede Blad, p. 7.
- Curci, Gennaro Maria
- L. v. G. Jr. (15 oktober 1912) ‘Italiaansche Opera. Il Barbiere di Siviglia’, De Telegraaf, Avondblad, Tweede Blad, p. 7.
- Didama, Henk (1901-1964)
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Faust in het Hollandsch’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
- Dijk, Antoinette van (1879-1975)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Kurhaus’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Dirks, Anton (1882-1941)
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Faust in het Hollandsch’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
- Engelen, Henry (1867-1935)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Ferrar, Rafaële de
- L. v. G. Jr. (15 oktober 1912) ‘Italiaansche Opera. Il Barbiere di Siviglia’, De Telegraaf, Avondblad, Tweede Blad, p. 7.
- Flohr, Hermann
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Fransche Opera (operagezelschap)
- Anoniem (25 december 1878) ‘De geabonneerden van de Fransche opera […]’, Het Vaderland, tweede blad, [p. 1].
- Anoniem (25 december 1878) ‘De Fransche Opera’, Het Vaderland, tweede blad, [p. 1].
- Anoniem (5 januari 1899) ‘Agenda’, Het Vaderland, Tweede blad, [p. 2].
- Anoniem (25 december 1917) ‘Agenda’, De Nieuwe Courant, Ochtendblad, p. 6.
- Fuldauer, Lea (1887-1971)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Gardenier, Annette
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Goldsteen, Louis (1876-1940)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1] (vermeld als ‘Louis Dornay’).
- Graaff, Nelly de (sopraan)
- Anoniem (8 juli 1926) ‘Orgelconcert’, De Avondpost, Avondeditie, [p. 4].
- Haas, Elize de (....-1974)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Haase-Pieneman, Sophie
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Faust in het Hollandsch’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
- Hartogh, Greta de
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Heinrich, Else
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Helvoirt Pel, Richard van (1873-1950)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Herckenrath, Willem (....-1962)
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Faust in het Hollandsch’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
- Hollandsch Opera-Gezelschap Nap de la Mar
- Anoniem (25 december 1917) ‘Agenda’, De Nieuwe Courant, Ochtendblad, p. 6.
- Horneman, Helene (1892-1973)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Kubbenga, Hendrik
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Leeuwin, Bernard
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Maas, Iza
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Faust in het Hollandsch’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
- Menagé Challa, Elise (1888-1962)
- Anoniem (25 april 1914) ‘Onze stadgenoote mejuffrouw Elise Menagé Challa, […]’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, Tweede blad, p. 6.
- Milton-Desgaria, Ida
- Anoniem (25 december 1878) ‘De Fransche Opera’, Het Vaderland, tweede blad, [p. 1].
- Miroir, Blanche (1859-1938)
- Anoniem (25 december 1878) ‘De Fransche Opera’, Het Vaderland, tweede blad, [p. 1].
- Muller, Coen
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Nadal, Giovanni
- L. v. G. Jr. (15 oktober 1912) ‘Italiaansche Opera. Il Barbiere di Siviglia’, De Telegraaf, Avondblad, Tweede Blad, p. 7.
- Nationale Opera
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Nocker, John de
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Offers, Maartje (1891-1944)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Opera-ensemble
- Anoniem (11 mei 1936) ‘Haagsche Muziek-Academie. Concert voor de Bleekneusjes’, Haagsche Courant, vierde blad, p. 3.
- Opera Italiana N.V. Italiaansche Opera
- Anoniem (15 augustus 1930) ‘Agenda’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, [p. 9].
- L. v. G. Jr. (15 oktober 1912) ‘Italiaansche Opera. Il Barbiere di Siviglia’, De Telegraaf, Avondblad, Tweede Blad, p. 7.
- Plooyer, K. (operazanger)
- Anoniem (11 mei 1936) ‘Haagsche Muziek-Academie. Concert voor de Bleekneusjes’, Haagsche Courant, vierde blad, p. 3.
- Pollak, Fritzi
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Poolman-Meissner, Liesbeth (1889-1954)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Poons, Faniëlla (1889-1968)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Santhagens-Manders, Greta (1891-1976)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Schaik, Rudolf van (1881-1924)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Schilden, J. v. d. (operazangeres)
- Anoniem (11 mei 1936) ‘Haagsche Muziek-Academie. Concert voor de Bleekneusjes’, Haagsche Courant, vierde blad, p. 3.
- Schulze, Johan Reindert (1867-1943)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Schwarz, Joseph (1880-1926), Duitse operazanger
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Kurhaus’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Span, André
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Steinmetz, Jan (1890-1973)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Talamanca, Francesco
- L. v. G. Jr. (15 oktober 1912) ‘Italiaansche Opera. Il Barbiere di Siviglia’, De Telegraaf, Avondblad, Tweede Blad, p. 7.
- Tauber, Richard (1891-1948), Oostenrijkse operazanger
- Anoniem (23 mei 1933) ‘Concert- en theatergids’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
- Tulder, L. van
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Valtera, Leonie
- Anoniem (26 maart 1931) ‘Faust in het Hollandsch’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].
- Vries, Louise de (operazangeres)
- Anoniem (11 mei 1936) ‘Haagsche Muziek-Academie. Concert voor de Bleekneusjes’, Haagsche Courant, vierde blad, p. 3.
- Nederlandsche Opera
- Anoniem (15 december 1897) ‘Nederlandsche Opera’, De Telegraaf, Avond-editie, [Eerste blad], [p. 2].
- Anoniem (25 december 1917) ‘Agenda’, De Nieuwe Courant, Ochtendblad, p. 6.
- Urlus, Jacques (1867-1935)
- Anoniem (7 augustus 1920) ‘Nationale Opera’, Het Vaderland, Avondblad A, [p. 1].
- Wagnervereeniging, Amsterdam
- Anoniem (15 november 1930) ‘Wagnervereeniging te Amsterdam’, Haagsche Courant, tweede blad, p. 2.
Operette[bewerken]
- Duitsch Ensemble
- Anoniem (25 april 1914) ‘In het Rembrandttheater […]’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, Tweede blad, p. 6.
- Operette-Gezelschap Fritz Hirsch
- Anoniem (8 juli 1926) ‘Das Dreimäderlhaus’, De Avondpost, Avondeditie, [p. 4].
- Hollandsche Operette
- Anoniem (25 april 1914) ‘In het Rembrandttheater […]’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, Tweede blad, p. 6.
- Anoniem (8 juli 1926) ‘Hittepetit in „Trianon”’, De Avondpost, Avondeditie, [p. 4].
Musicals[bewerken]
- Anoniem (24 december 1892) ‘Arme muzikant’, Limburger Koerier, eerste blad, [p. 2].
Jazz - Blues – Rhythm-and-Blues[bewerken]
Artiesten - Groepen[bewerken]
- Plaza Swingers
- Anoniem (11 mei 1936) ‘Eindbal „Cercle intime”’, Haagsche Courant, vierde blad, p. 3.
Overige genres[bewerken]
Hierbij o.a.: Country & Western, folk, Latin, wereldmuziek
- Hile Hula’s Hawaian Band
- Anoniem (11 mei 1936) ‘Eindbal „Cercle intime”’, Haagsche Courant, vierde blad, p. 3.