De nieuwe beweging in de schilderkunst/IX
| De nieuwe beweging in de schilderkunst |
|---|
| I - II - III - IV - V - VI - VII - VIII - IX - X - XI - XII - XIII - XIV - XV - XVI - XVII - XVIII - [afbeeldingenkatern] |
De verschillende kunstuitingen: Kubisme, Futurisme, Expressionisme enz., zijn slechts verschillende vormen van één nieuw beeldend bewustzijn. Ze behooren alles als één geheel tot de Kunst van onzen tijd en hebben alle hun aandeel aan den stijl die voor ons ligt en waarin wij onmerkbaar overgaan, den monumentaal-beeldenden stijl, die slechts hierin van den middeleeuwschen zal verschillen, dat het bewustzijn van het wezen van het Universum of God den Vader, een anderen vorm voortbrengt, — zoo gij wilt een „abstracten” of „rein-geestelijken”, — om de menschheid door schoonheid te ontroeren en te verbinden.
Het is opmerkelijk hoe, van af de neo-klassieke, documenteele schilderkunst (1800) tot aan het Expressionisme, — wij kunnen met een
[...]
[p. 30]
gerust geweten aannemen, dat onder deze benaming al de verschillende uitingen der schilderkunst van onzen tijd in de histbegrepen zullen worden, — het ontwikkelingstempo steeds in snelheid is toegenomen. Het is of met de bewustwording der nieuwe tendenzen in de schilderkunst de artistieke energie van verschillende volkeren in het begin d er XXe eeuw werd samengeperst om zich dan schijnbaar onvoorbereid, opeens gedécideerd in verschillende vormen, onder verschillende benamingen, te uiten.
De oorzaak van dit verschijnsel raakt de innerlijke deelen van de Samenleving en haren metaphysischen grondslag. Die oorzakelijke elementen na te speuren ligt buiten de bedoeling dezer beschouwing. Met betrekking tot het nieuwe accent in de Schilderkunst is het voldoende wanneer wij de tendenzen kennen, die in de verschillende, besliste uitingen domineerden en welke van die tendenzen de zelfstandigheid der schilderkunst bevorderd hebben.