Naar inhoud springen

Hoofdportaal:Beeldende kunst/Schilderkunst/Jheronimus Bosch

Uit Wikisource
Jheronimus Bosch
Portret van Jheronimus Bosch, ca. 1550
Portret van Jheronimus Bosch, ca. 1550
Bronnen bij de Zuid-Nederlandse schilder en tekenaar Jheronimus Bosch.

Algemeen

[bewerken]

Inleidingen - Hand- en leerboeken

[bewerken]

Verzamelen - Musea - Tentoonstellingen

[bewerken]

Verzamelen

[bewerken]

Musea

[bewerken]

Hierbij o.a. museumcatalogi

El Escorial, San Lorenzo de El Escorial
  • Damian Bermejo (1820) Descrípcion artística del Real Monasterio de S. Lorenzo del Escorial, Madrid: Imprenta de Doña Rosa Sanz.
  • Vicente Poleró y Toledo (red.; 1857) Catálogo de los cuadros del real monasterio de San Lorenzo, Madrid: Impr. de Tejado, p. 54. Zie gallica.bnf.fr.
Musée du Louvre, Parijs
Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam
  • Anoniem (18 juli 1935) ‘Museum Boymans’, De Indische Courant, Tweede blad, [p. 4].
    Het bruikleen Koenigs

Tentoonstellingen

[bewerken]

Publieke functies - Jheronimus Bosch in het verenigingsleven, enz.

[bewerken]
Jheronimus Bosch als lid van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap

Werken

[bewerken]

Algemeen

[bewerken]
  • Baldass, Ludwig (1926) ‘Betrachtungen zum Werk des Hieronymus Bosch’, Jahrbuch der kunsthistorischen Sammlungen in Wien, N.F. I, p. 103-108.
  • Filedt Kok, J.P. (1972-1973) ‘Underdrawing and drawing in the work of Hieronymus Bosch. A provisional survey in connection with the paintings by him in Rotterdam’, Simiolus, jrg. VI, nr. 3-4, p. 133-162.
  • Friedländer, Max J. (1927) Die altniederländische Malerei. V. Geertgen und Bosch, Berlin: Paul Cassirer.
  • Friedländer, Max. J. (1969) Early Netherlandisch Painting. Volume V. Geertgen tot Sint Jans and Jerome Bosch, Leyden: A.W. Slijthof, Brussels: La Connaissance.
  • Roggen, D. (7 maart 1936) ‘Het verklaren van het werk van Bosch en Bruegel’, Nieuw Vlaanderen, nr. 10.
  • [H.P. Bremmer] (juni 1937) [Hieronymus Bosch], Beeldende Kunst, jrg. 14, nr. 2, p. 9-16. Zie delpher.nl.
  • L. Baldass (1938) ‘Zur kunstlerischen Entwicklung des Hieronymus Bosch’, Annuaire des Musées Royaux des Beaux-Arts de Belgique, jrg. 1, p. 47-71.
Advertentie lezing Otto Benesch. Afkomstig uit het Nieuwsblad van het Noorden (15 maart 1939).
  • Otto Benesch ([1939?]) Hieronymus Bosch (lezing gehouden in Amsterdam (Allard Pierson-Stichting), 3 maart 1939, en Groningen (Groningsche Literarische Faculteitsvereeniging), 16 maart 1939).
    Aankondigingen, verslagen en recensies:

Schilderijen

[bewerken]

Hierbij ook: schilderijen uit de school van Jheronimus Bosch, kopieën

Algemeen
  • C. Justi (1889) ‘Die Werke des Hieronymus Bosch in Spanien’, Jahrbuch der Königliche Preussischen Kunstsammlungen, 10. Bd., 3. H., pp. 121-144.
  • Justi, Carl (1908) ‘Hieronymus Bosch’, in: Carl Justi, Miscellaneen aus drei Jahrhunderten spanischen Kunstlebens, II. Band, Berlin: G. Grote'sche Verlagsbuchhandlung, pp. 61-93. Zie Heidelberger historische Bestände.
  • Ch.C.V. Verreyt (1901) ‘Schilderijen, teekeningen en beeldwerken van Noord-Brabanters’, Taxandria, 8e jaargang, p. 75-85, 136-146, met name 78-79.
  • Fortunat von Schubert-Soldern (1903) ‘Hieronymus Bosch und Pieter Brueghel der Ältere’, in: Alois Riegl (red.) Beiträge zur Kunstgeschichte [...], Wien: Anton Schroll & Co., pp. 73-79. Zie digitale-sammlungen.de.
  • Ludwig von Baldass (1917) ‘Die Chronologie der Gemälde des Hieronymus Bosch’, Jahrbuch der königlich preuszischen Kunstsammlungen, 38. Band, 4. Heft, pp. 177-195. Zie digizeitschriften.de.
  • F.J. Mather Jr. (1918) ‘Paintings by Jerome Bosch in America’, Art in America and elsewhere, 6e jaargang, pp. 3-20.
  • Jacques Dupont (maart 1937) ‘Jérôme Bosch’, L'art sacré, jrg. 2, p. 67-70. Zie gallica.bnf.fr.
  • Carl Linfert, Joan Spencer (1959) Hieronymus Bosch. The paintings, London: Phaidon Press.
  • Daniela Hammer-Tugendhat (1981) Hieronymus Bosch. Eine historische Interpretation seiner Gestaltungsprinzipien, München: Finck, ISBN 3770519604.
  • P. Vandenbroeck (1987) ‘Jheronimus Bosch’ “Hooiwagen”. Enkele bijkomende gegevens’, Jaarboek Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, p. 107-142.
  • E. Hoffman (september 2005) ‘Een echte 'Jheronimus Bosch'? Tien aandachtspunten’, Bossche Bladen, jrg. 7, nr. 3, p. 90-96.
  • Ed Hoffman, Hans Westerink (2007) Jheronimus Bosch. Zijn spiegels, zijn verten, zijn scheppers, zijn werken, 's-Hertogenbosch: Jheronimus Bosch Art Center [etc.], ISBN 9789090225609.
  • Ron Spronk (2011) Eigenhandig? Opmerkingen bij de schildertechniek en toeschrijvingsproblematiek bij Jheronimus Bosch, Nijmegen: Stichting Nijmeegse Kunsthistorische Studies, ISBN 9789491226038.
Antonius-drieluik (Museu Nacional de Arte Antiga, Lissabon, 1498 pint)
  • André Chastel (januari-juni 1936) ‘La Tentation de Saint Antoine ou le songe du mélancolique’, Gazette des Beaux-Arts, 6e periode, deel XV, p. 218-229, m.n. 224-229. Zie gallica.bnf.fr.
  • Jacques Dupont (1937) Le retable de Saint-Antoine du Musée national de Lisbonne, Bruxelles: Editions de La connaissance, Paris: Editions d'histoire d'art.
    Aankondigingen en recensies:
    • C.V[eth] (1937) [recensie voorgaande], Maandblad voor Beeldende Kunsten, 14e jaargang, p. 156.
    • Jos. de Gruyter (24 juni 1937) ‘Een plaatwerk over Hieronymus Bosch’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 1.
  • Dirk Bax (1948) Ontcijfering van Jeroen Bosch, 's-Gravenhage: Staatsdrukkerij- en Uitgeversbedrijf.
  • D. Bax (1949) Ontcijfering van Jeroen Bosch, 's-Gravenhage: Nijhoff.
  • Armando Vieira Santos (1953) Hieronymus Bosch. As tentacõ̧es de Santo Antão do Museu Nacional de Arte Antiga de Lisboa, Lisboa: Estudios Cor.
  • Middeleeuwse Kunst der Noordelijke Nederlanden, Rijksmuseum, Amsterdam, 28 juni-28 september 1958.
    • Jan Ubink (12 juli 1958) ‘Middeleeuwse kunst in de Noordelijke Nederlanden. Interessante tentoonstelling, die nieuwe perspectieven opent’, Nieuwsblad van het Noorden, p. 5.
  • Anoniem (1972) Jheronimus Bosch. Tentacoes de Santo Antao, Lisboa: [Pacheco].
Antonius met monsters (verzameling F. van Lanschot, 's-Hertogenbosch)
Calvarie met schenker (Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel, 6639)
  • Anoniem (30 augustus 1952) ‘Een Hieronymus Bosch in Belgisch bezit’, Nieuwsblad van het Noorden, p. 8.
    Aankoop door de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel
Christus daalt af in het voorgeborchte van de hel (Metropolitan Museum of Art, New York, 26.244)
  • C. de Tolnay (1925-1926) ‘Der neuentdeckte Hieronymus Bosch’, Der Kunstwanderer, 7e-8e jaargang, pp. 378-379.
  • Anoniem (16 mei 1926) ‘Een Hiëronymus Bosch ontdekt’, Algemeen Handelsblad, Ochtendblad, p. 10.
    Signalering van het schilderij bij kunsthandel Hugo Feigl in Praag
  • Bryson Burroughs (november 1927) ‘The Descent of Christ into Hell by Hieronymus Bosch’, Metropolitan Museum of Art Bulletin, 22e jaargang, pp. 272-274.
Christus verdrijft de wisselaars uit de tempel (Eesti Kunstimuuseum KUMU, Tallinn)
  • Erma Hermens (red.; 2012) On the Trail of Bosch and Bruegel. Four Painting United under Cross-examination, London/Copenhagen: Archetype Publications, ISBN 9781904982784.
Christus verdrijft de wisselaars uit de tempel (Kelvingrove Art Gallery and Museum, Glasgow, 1596)
  • Erma Hermens (red.; 2012) On the Trail of Bosch and Bruegel. Four Painting United under Cross-examination, London/Copenhagen: Archetype Publications, ISBN 9781904982784.
Christus verdrijft de wisselaars uit de tempel (privéverzameling, Londen)
  • Erma Hermens (red.; 2012) On the Trail of Bosch and Bruegel. Four Painting United under Cross-examination, London/Copenhagen: Archetype Publications, ISBN 9781904982784.
Christus verdrijft de wisselaars uit de tempel (Statens Museum for Kunst, Kopenhagen, KMS3924)
  • Erma Hermens (red.; 2012) On the Trail of Bosch and Bruegel. Four Painting United under Cross-examination, London/Copenhagen: Archetype Publications, ISBN 9781904982784.
Christus voor Pilatus (Het Noordbrabants Museum, 's-Hertogenbosch, 15878)
Christus voor Pilatus (Princeton University Art Museum, Princeton, y711)
  • Allan Marquand (maart 1903) ‘A painting by Hieronymus Bosch in the Princeton Art Museum’, Princeton University Bulletin, vol. 14, nr. 11, pp. 41-47.
De Aanbidding der Koningen (Metropolitan Museum of Art, New York, 13.26)
  • B.[ryson] B.[orroughs] (juni 1913) ‘A picture by Hieronymus Bosch’, Bulletin of The Metropolitan Museum of Art, 8e jaargang, nr. 6, pp. 130-133.
  • Lionel Cust (augustus 1928) ‘The Adoration of the Three Kings by Hieronymus Bosch’, Apollo, jrg. 8, p. 55-59.
De bruiloft van Kana (Kasteel Huis Bergh, 58)
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
De bruiloft van Kana (Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam, St 25)
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
  • Pfister, Kurt (1923) ‘Unbekannte Bilder des Hieronymus Bosch’, Belvedere. Illustrierte Zeitschrift für Kunstsammler, deel 4, p. 73-75.
De dood van een vrek (National Gallery of Art, Washington, 192.5.33)
  • E. Hoffman (2011) ‘Jheronimus Bosch en de Ars Moriendi. Hoe te sterven in de Late Middeleeuwen’, Bossche Bladen, jrg. 13, nr. 2, p. 54-37.
De doornenkroning (Escorial, 10014743)
  • AGP/Patronatos/San Lorenzo de El Escorial/Entrega Sexta/Caja 83/p. 156-159
    Schenking door Filips II van Spanje van een aantal schilderijen aan het Escorial, 1593
  • Antonio Ponz (1788 [1773]) Viage de España. Tomo II [derde druk], Madrid: Joachin Ibarra, pp. 231-233. Zie Google Books.
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 176. Zie Google Books.
  • Claude Philips (september 1910) ‘The mocking of Christ, by Hieronymus Bosch’, The Burlington Magazine for Connoisseurs, Vol. XVII, Nr. 90, p. 321-327. Zie archive.org.
  • D. Bax (1954) ‘Bosschiana. Verloren Zoon - Johannes op Patmos - Wellusttuin - Doornenkroning’, Oud Holland, jrg. 68, nr. 4, p. 200-208.
De doornenkroning (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, 840)
  • Smits, C.F.Xav. (16 juni 1930) ‘Hieronimus Bosch’, Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, derde blad, [p. 3].
De doornenkroning (Museum of Fine Arts, Houston, BF.1978.3)
  • Anoniem (3 november 1928) ‘Een „Hieronymus Bosch”’, De Tijd, p. 8.
    Bruikleen van het schilderij aan het Provinciaal Gonootschap voor Kunsten en Wetenschappen in Noord Brabant
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
doornenkroning, De (National Gallery, Londen, NG474)
  • Anoniem (15 november 1934) ‘Zeldzame Oud-Nederlandsche doeken. Werk van Hiëronymus Bosch’, Het Vaderland, Ochtendblad A, p. 2.
    Vermelding van de aankoop door de National Gallery in Londen
De doornenkroning (Philadelphia Museum of Art, Cat. 353)
  • Roger Fry (september-oktober 1903) ‘Christ Mocked; by Jerome Bosch’, The Burlington Magazine, vol. III, nr. VII, pp. 86-93.
De geboorte van Christus (Het Noordbrabants Museum, 's-Hertogenbosch, 15803)
De geboorte van Christus (Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, Brussel, 368)
  • Smits, C.F.Xav. (16 juni 1930) ‘Hieronimus Bosch’, Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, derde blad, [p. 3].
  • Viola, Maria (1912-1913) ‘De Heilige geboorte’, Van onzen tijd, 13e jaargang, pp. 185-187.
De gevangenneming van Christus (Het Noordbrabants Museum, 's-Hertogenbosch, 15800)
De gevangenneming van Christus (San Diego Museum of Art, San Diego, 1938.241)
  • Anoniem (31 december 1938) ‘A great Jerome Bosch for San Diego: ‘Christ taken in captivity’’, The Art News, jrg. XXXVII, p. 6.
De goochelaar (Musée municipal, Saint-Germain-en-Laye, 872.1.87)
  • F. Schmidt-Degener (1 februari 1906) ‘Un tableau de Jérôme Bosch. Au musée municipal de Saint-Germain-en-Laye’, Gazette des Beaux-Arts, 3e période, tome trente-cinquième, 584e livraison, pp. 147-154. Zie gallica.bnf.fr.
  • Salomon Reinach (17 februari 1906) ‘A propos du Tableau de Jérôme Bosch au Musée municipal de Saint-Germain’, La chronique des arts et de la curiosité, année 1906, nr. 7, p. 53. Zie archive.org.
  • Gustave Frizzoni (25 augustus 1906) ‘A propos du tableau « Le Jongleur ». De Jérôme Bosch au musée municipal de Saint-Germain-en-Laye’, La chronique des arts et de la curiosité, année 1906, nr. 28, p. 240. Zie archive.org.
De heilige Jacobus en de tovenaar Hermogenes (Musée des Beaux-Arts de Valenciennes, P.46.1.44)
  • Edouard Michel (maart 1930) ‘Un panneau de Jérôme Bosch’, Bulletin des musées de France, 2e jaargang, nr. 3, pp. 64-66. Zie gallica.bnf.fr.
  • A. Cornette (1932) ‘Jérôme Bosch. Saint Jacques le Majeur et le magicien’, Trésor de l'art flamand au Moyen Âge au XVIIIe siècle. Mémorial de l'exposition d'art flamand ancien à Anvers, 1930. Par un groupe de spécialistes. Tome 1, Bruxelles: Librairie nationale d'art et d'histoire, p. 46 e.v.
De hel (Kende Gallery, New York, 17 december 1942)

Door Friedländer toegeschreven aan Jan Wellens de Cock

  • Collections de Feu le Baron Léon de Pitteurs Hugaerts d'Ordange et Autres Provenances, Galerie Fievez, Brussel, 14-17 december 1927.
    Aankondigingen en opbrengsten:
    • Anoniem (3 december 1927) ‘Veilingen’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 1.
De keisnijding (Museo del Prado, Madrid, P002056)
  • H. Meige (1932) ‘L'opération des pierres dans la tête’, Aesculape, jrg. 22, p. 50-62.
De kruisdraging (Escorial, 10014739)
  • Antonio Ponz (1788 [1773]) Viage de España. Tomo II [derde druk], Madrid: Joachin Ibarra, pp. 231-233. Zie Google Books.
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 175. Zie Google Books.
De kruisdraging (Noordbrabants Museum, 's-Hertogenbosch, 07714)
De kruisdraging (Kunsthistorisches Museum Wien, Wenen, GG_6429)
  • W. Ephron (1931) ‘Zwei Kreuztragungen. Eine Entgegnung’, Belvedere. Monatsschrift für Sammler & Kunstfreunde, 10e jaargang, p. 114 e.v.
    Aankondigingen en recensies:
    • A. Stix (1931) [recensie voorgaande], Belvedere. Monatsschrift für Sammler & Kunstfreunde, 10e jaargang, p. 133.
  • Walter Ephron, Josef Strzygowski (1931) Hieronymus Bosch. Zwei Kreuztragungen. Eine "planmässige Wesensuntersugung", Zürich [etc.]: Amalthea-Verlag.
    Aankondigingen en recensies:
    • F. Winkler (1931) [recensie voorgaande], Pantheon. Monatsschrift für Freunde und Sammler der Kunst, [8e jaargang], p. LXV-LXVI.
    • L. Baldass (1931) [idem], Die Weltkunst, 5e jaargang, nr. 31, p. 6.
    • Gustav Glück (1931) ‘Ephron, Walter: Hieronymus Bosch, Zwei Kreuztragungen’, Repertorium für Kunstwissenschaft, 52e jaargang, p. 223.
  • Ludwig von Baldass (1935) ‘Ein Kreuzigungsaltar von Hieronymus Bosch’, Jahrbuch der Kunsthistorischen Sammlungen in Wien, N.F., 9e jaargang, pp. 87-89.
  • Anoniem (17 februari 1968) ‘Leerde Liesje lopen in de lange lindenlaan?’, Gereformeerd Gezinsblad, p. 6.
De kruisdraging (Loyola University Museum of Art, Chicago, 77-29)
  • W. Ephron (1931) ‘Zwei Kreuztragungen. Eine Entgegnung’, Belvedere. Monatsschrift für Sammler & Kunstfreunde, 10e jaargang, p. 114 e.v.
    Aankondigingen en recensies:
    • A. Stix (1931) [recensie voorgaande], Belvedere. Monatsschrift für Sammler & Kunstfreunde, 10e jaargang, p. 133.
  • Walter Ephron, Josef Strzygowski (1931) Hieronymus Bosch. Zwei Kreuztragungen. Eine "planmässige Wesensuntersugung", Zürich [etc.]: Amalthea-Verlag.
    Aankondigingen en recensies:
    • F. Winkler (1931) [recensie voorgaande], Pantheon. Monatsschrift für Freunde und Sammler der Kunst, [8e jaargang], p. LXV-LXVI.
    • L. Baldass (1931) [idem], Die Weltkunst, 5e jaargang, nr. 31, p. 6.
    • Gustav Glück (1931) ‘Ephron, Walter: Hieronymus Bosch, Zwei Kreuztragungen’, Repertorium für Kunstwissenschaft, 52e jaargang, p. 223.
  • Ludwig von Baldass (1935) ‘Ein Kreuzigungsaltar von Hieronymus Bosch’, Jahrbuch der Kunsthistorischen Sammlungen in Wien, N.F., 9e jaargang, pp. 87-89.
De kruisdraging (Museum Mayer van den Bergh, Antwerpen)
  • Matthijs Ilsink, A.M. Koldeweij (2011) De Kruisdraging, in navolging van Jheronimus Bosch, Brussel: Koning Boudewijnstichting, ISBN 9789051307481.
De kruisdraging (Museum voor Schone Kunsten, Gent, 1902-H)
  • L. Maeterlinck (juli-december 1906) ‘A propos d'une œuvre de Bosch. Au musée de Gand’, La Revue d'Art Ancien et Moderne, tome XX, pp. 299-307. Zie archive.org.
  • M.J. Schretien (1923) ‘De Kruisdraging’, Opgang, 3e jaargang, pp. 794-795.
  • Huib Luns (16 april 1927) ‘De „Kruisgang” van Hieronymus Bosch’, Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, vijfde blad, [p. 1-2].
  • C.F.Xav. Smits (16 juni 1930) ‘Hieronimus Bosch’, Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, derde blad, [p. 3].
  • Anoniem (1 december 1938) ‘Jeroen Bosch. De meester der helsche voorstellingen’, De Tijd, Avondblad, p. 5.
  • E. Hoffman (2012) ‘Jheronimus Bosch. De Kruisdraging’, Bossche Bladen, jrg. 14, nr. 2, p. 68-69.
De marskramer (Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam, 1079 (OK))
De Tuin der Lusten (Museo del Prado, Madrid, P02823)
  • Rijksarchief in België/ARA/Inv. 593/fol. 249v
    Inventaris uit 1567/1568 van de geconfisceerde bezittingen van Willem I prins van Oranje (1533-1584) in Brussel
  • AGP/Patronatos/San Lorenzo de El Escorial/Entrega Sexta/Caja 83/p. 156-159
    Schenking door Filips II van Spanje van een aantal schilderijen aan het Escorial, 1593
  • Inventaris Escorial 1772
    Vermelding van onderdelen van de Tuin der lusten
  • Antonio Ponz (1788 [1773]) Viage de España. Tomo II [derde druk], Madrid: Joachin Ibarra, pp. 231-233. Zie Google Books.
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 175. Zie Google Books.
  • Vicente Poleró y Toledo (red.; 1857) Catálogo de los cuadros del real monasterio de San Lorenzo, Madrid: Impr. de Tejado, p. 54. Zie gallica.bnf.fr.
  • Alexandre Pinchart (1860) ‘Documents inédits’, Archives des Arts, Sciences et Lettres, première série, tome premier, p. 185. Zie Google Books.
  • Antonio de Beatis (1905) Die Reise des Kardinals Luigi d'Aragona durch Deutschland, die Niederlande, Frankreich und Oberitalien, 1517-1518, Freiburg im Breisgau: Herder.
    Bevat beschrijving uit 1517 van waarschijnlijk de Tuin der lusten in het het Hotel Nassau in Brussel
  • Wilhelm Fraenger ([1947]) Hieronymus Bosch. Das Tausendjährige Reich, Grundzüge einer Auslegung, [Coburg]: Winkler-Verlag.
    Aankondigingen en recensies:
    • D. Bax (1956) ‘Beschrijving en poging tot verklaring van het Tuin der Onkuisheidsdrieluik van Jeroen Bosch. Gevolgd door kritiek op Fraenger’, Verhandelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Afd. Letterkunde, nieuwe reeks, deel 58, nr. 2.
  • D. Bax (1954) ‘Bosschiana. Verloren Zoon - Johannes op Patmos - Wellusttuin - Doornenkroning’, Oud Holland, jrg. 68, nr. 4, p. 200-208.
  • Wolfgang Hirsch (1954) Hieronymus Bosch. De tuin der lusten, Amsterdam [etc.]: Van Ditmar.
  • Richard Biedrzynski (1966) Der Garten der Lüste. Die Bildwelt des Hieronymus Bosch, Feldafing: Buchheim Verlag.
  • J.K. Steppe (1967) "Jheronimus Bosch - Bijdragen tot de historische en ikonografische studie van zijn werk", in: J.K. Steppe, Jheronimus Bosch. Bijdragen bij gelegenheid van de herdenkingstentoonstelling te 's-Hertogenbosch 1967, [s.l.]: [s.n.], p. 5-41.
    Aankondigingen en recensies:
    • Anoniem (12 oktober 1967) ‘Op het spoor van de „Tuin der lusten”’, De Waarheid, p. 5.
  • Roger H. Marijnissen (1977) Laatmiddeleeuwse symboliek en de beeldentaal van Hiëronymus Bosch, Brussel: Paleis der Academiën.
  • Anoniem (1979) The Garden of earthly delights, Oxford: Phaidon, ISBN 0714820156.
  • P. Vandenbroeck (1989) ‘Jheronimus Bosch’ zogenaamde Tuin der lusten’, Jaarboek Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, p. 9-210.
  • P. Vandenbroeck (1990) ‘Jheronimus Bosch’ zogenaamde Tuin der lusten II. De Graal of het Valse Liefdesparadijs’, Jaarboek Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, p. 9-192.
  • T. Frenken (2001) ‘Jheronimus Bosch ‘Schepping van de wereld’. Over de tuin der lusten (2)’, Bossche Bladen, jrg. 3, nr. 1, p. 4-8.
  • Hans Belting (2005) Hieronymus Bosch, Garden of earthly delights, Munich/New York: Prestel Pub., ISBN 3791333208.
  • Lotje de Lusannet, Ignacio Gómez de Liaño, Elena García Albá [et al.] (2007) Het wel en wee van de wereld. Een artistieke interpretatie van de Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch, Harderwijk: D'jonge Hond, ISBN 9789089100313.
De tuin van Eden (Art Institute of Chicago, Chicago, 1936.239)
  • Anoniem (3 april 1937) ‘Aankoop van schilderijen’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, p. 9.
    Aankoop van het schilderij De Tuin van Eden door het Art Institute of Chicago
De tuin van Eden (Museo del Prado, Madrid, P002053)

Kopie van het linker binnenluik van de Tuin der Lusten

De verzoeking van de heilige Antonius (Julius Böhler, München, 1910)
  • Anoniem (8 november 1905) ‘Wetenschap en kunst’, Het Nieuws van den Dag, p. 15.
    Aankondiging van de veiling van de collectie Guimbail bij veilinghuis Frederik Muller in Amsterdam met een Verzoeking van de Heilige Antonius naar Bosch
De verzoeking van de heilige Antonius (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, Antwerpen, 25)
  • P. Gerlach (1968) ‘De temptatie van St. Antonius in het museum van Schone Kunsten te Antwerpen’, Brabants Heem, jrg. 20, p. 2-13.
De verzoeking van de heilige Antonius (Centraal Museum, Utrecht, 2537)
  • Tentoonstelling van Noord-Nederlandsche schilder- en beeldhouwkunst vóór 1575, Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen, Utrecht, 3 september-3 oktober 1913.
De verzoeking van de heilige Antonius (veiling Lempertz, 14-16 november 1974)
  • Catalogus der Nationale tentoonstelling van oude kerkelijke kunst te 's-Hertogenbosch, Parade-plaats, 's-Hertogenbosch, juni-september 1913.
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
De verzoeking van de heilige Antonius (National Gallery of Canada, Ottawa, 28287)
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
  • M.[enno] t.[er] B.[raak] (15 augustus 1936) ‘De verzonken Antonius’, Het Vaderland, Avondblad D, p. 1.
De verzoeking van de heilige Antonius (Noordbrabants Museum, 15799)
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
De verzoeking van de heilige Antonius (Stadtmuseum Simeonstift, Trier)
  • W. Vogelsang (1931) ‘Een vroege navolger van Hieronymus Bosch’, Mélanges Hulin de Loo, Bruxelles/Paris: Librairie nationale d'art et d'histoire, p. 333-337.
De Zeven Hoofdzonden (Museo del Prado, Madrid, P02822)
  • Lijst van schilderijen die Filips II van Spanje 12-14 april 1574 naar het Escorial liet overbrengen
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 175-176. Zie Google Books.
  • M.A.M.E. Gielis (2003) ‘Jheronimus Bosch, de natuur van de mens en de hoofdzonden’, Noordbrabants Historisch Jaarboek, dl. 20, p. 93-117.
  • E. Hoffman (2011) ‘Jheronimus Bosch en de Ars Moriendi. Hoe te sterven in de Late Middeleeuwen’, Bossche Bladen, jrg. 13, nr. 2, p. 54-37.
Driekoningen-drieluik (Museo del Prado, Marid, P002048)
  • Antonio Ponz (1788 [1773]) Viage de España. Tomo II [derde druk], Madrid: Joachin Ibarra, pp. 231-233. Zie Google Books.
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 175. Zie Google Books.
  • A. Alvarez Cabanas (1932) ‘La Adoración de los Santos Reyes, triptico de Jeronimo Bosch’, Religion y Cultura, jrg. 19, p. 408-417.
Drieluik van de gekruisigde martelares (Galleria dell'Accademia, Venetië, TS 2° p. n. 4)
  • Bax, D. (1961) ‘Jeroen Bosch’ drieluik met de gekruisigde martelares’, Verhandelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Afd. Letterkunde, nieuwe reeks, deel 68, nr. 5.
  • Smits, C.F.Xav. (16 juni 1930) ‘Hieronimus Bosch’, Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, derde blad, [p. 3].
  • [Zanetti, Antonio Maria] (1771) Delle Pittura Veneziana e delle Opere Publiche de Veneziani Maestri, Venezia: Giambatista Albrizzi, p. 491.
Ecce Homo (privéverzameling, Zwitserland, voorheen coll. Rudinoff, Vösendorf)
  • Otto Benesch (1931) ‘Ein Spätwerk von Hiernymus Bosch’, Mélanges Hulin de Loo, Bruxelles/Paris: Librairie nationale d'art et d'histoire.
Ecce Homo (Städel Museum, Frankfurt am Main, 1577)
  • L. Maeterlinck (1900) ‘Une œuvre inconnue de Jérome Bosch (van Aken)’, Gazette des Beaux-Arts, 42e année, 3e période, tome vingt-troisième, p. 68-74. Zie gallica.bnf.fr.
  • Kurt Wehlte (1932) ‘Röntgenologische Gemäldeuntersuchungen im Städelschen Kunstinstitut’, Städel-Jahrbuch, 7e-8e jaargang, p. 224.
  • Alfred Wolters (1932) ‘Anmerkungen zu einigen Röntgenaufnahmen’, Städel-Jahrbuch, 7e-8e jaargang, p. 234.
  • Harry Coppens (september 2007) ‘Hieronymus Bosch’, Rosmalla, jrg. 17, nr. 3, p. 10.
Heremieten-drieluik (Galleria dell'Accademia, Venetië, TS 2° p. n. 4)
  • [Antonio Maria Zanetti] (1771) Delle Pittura Veneziana e delle Opere Publiche de Veneziani Maestri, Venezia: Giambatista Albrizzi, p. 491. Zie Internet Archive.
Het narrenschip (Musée du Louvre, Parijs, RF2218)
  • Louis Demonts (1919) ‘Deux primitifs néerlandais. Au Musée du Louvre’, Gazette des Beaux-Arts, 61e jaargang, pp. 1-20. Zie gallica.bnf.fr.
  • Anoniem (12 mei 1927) ‘Een Hiëronymus Bosch in het Rijksmuseum’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, p. 9.
  • Anoniem (14 mei 1927) ‘Een Hieronymus Bosch voor Amsterdam’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, [p. 12].
  • Huib Luns (4 juni 1927) ‘Het Narreschip van Hieronymus Bosch’, Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, derde blad, [p. 1].
  • H. Devoghelaere (februari 1937) ‘Interpretations de la nef des fous de Jérôme Bosch’, L'art et la vie, jrg. 4, nr. 2, p. 43-50.
  • H.F.W. Jeltes (juli-december 1927) ‘Een Hieronymus Bosch in het Rijksmuseum’, Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift, jrg. 37, deel 74, p. 75-77, plaat XIV.
Hooiwagen-drieluik (Escorial)
  • AGS/PTR/LEG/34/DOC.121/fol. 1194r-1194v
    Lijst van zes schilderijen die Beatriz de Haro, weduwe van Felipe de Guevara, op 16 januari 1570 verkocht aan Filips II van Spanje
  • Lijst van schilderijen die Filips II van Spanje 12-14 april 1574 naar het Escorial liet overbrengen
  • Fernàn Pérez de Oliva (1586) Las obras del maestro Fernan Perez de Oliva natural de Cordoua, Córdoua: Gabriel Ramos Bejarno.
    Bevat essay van Ambrosio de Morales met beschrijving van het Hooiwagen-drieluik, dat destijds in het bezit was van Filips II (p. 315-320).
  • Antonio Ponz (1788 [1773]) Viage de España. Tomo II [derde druk], Madrid: Joachin Ibarra, pp. 231-233. Zie Google Books.
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 175. Zie Google Books.
  • Jan Grauls, Louis Lebeer (1938) ‘Het hooi en de hooiwagen in de beeldende kunsten’, Gentsche Bijdragen tot de Kunstgeschiedenis, deel V, p. 141-177, m.n. 173-175. Zie DBNL.
  • Eric de Bruyn (2001) De vergeten beeldentaal van Jheronimus Bosch. De symboliek van de Hooiwagen-triptiek en de Rotterdamse Marskramer-tondo verklaard vanuit Middelnederlandse teksten, 's-Hertogenbosch: Adr. Heinen/Stichting Archeologie, Bouwhistorie en Cultuur, ISBN 9070706350.
    Aankondigingen en recensies:
    • E. de Bruyn (2001) ‘De vergeten beeldtaal van Jheronimus Bosch’, Bossche Bladen, jrg. 3, nr. 3, p. 84-85.
Hooiwagen-drieluik (Museo del Prado, Madrid, P02052)
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 176. Zie Google Books.
    Vermelding van een ‘hooiwagen’ en een ‘schepping van de mens’ in het Casa del Campo. Mogelijk gaat het daarbij om onderdelen van dit drieluik.
  • Jan Grauls, Louis Lebeer (1938) ‘Het hooi en de hooiwagen in de beeldende kunsten’, Gentsche Bijdragen tot de Kunstgeschiedenis, deel V, p. 141-177, m.n. 173-175. Zie DBNL.
  • Eric de Bruyn (2001) De vergeten beeldentaal van Jheronimus Bosch. De symboliek van de Hooiwagen-triptiek en de Rotterdamse Marskramer-tondo verklaard vanuit Middelnederlandse teksten, 's-Hertogenbosch: Adr. Heinen/Stichting Archeologie, Bouwhistorie en Cultuur, ISBN 9070706350.
    Aankondigingen en recensies:
    • E. de Bruyn (2001) ‘De vergeten beeldtaal van Jheronimus Bosch’, Bossche Bladen, jrg. 3, nr. 3, p. 84-85.
Johannes de Doper in de wildernis (Museo Lázaro Galdiano, Madrid, 8155)
  • Aug. L. Wayer (1919-1920) ‘Ein unbekanntes Bild der Bosch-Werkstatt’, Der Kunstwanderer, jrg. 1, p. 244.
  • H. Devoghelaere (1936) ‘Un oeuvre peu connue de Jérôme Bosch: le ‘Saint Jean-Baptiste’ de la collection J. Lazaro’, L'art et la vie, jrg. 3, p. 312-318, 372-374.
Johannes de Evangelist op Patmos (Staatliche Museen zu Berlin, Gemäldegalerie, 1647A)
  • J. Six (september 1918) ‘Die Landschaft in dem Johannes des Hieronymus Bosch’, Amtliche Berichte aus den Königlichen Sammlungen, 39e jaargang, nr. 12, p. 1-6.
  • D. Bax (1954) ‘Bosschiana. Verloren Zoon - Johannes op Patmos - Wellusttuin - Doornenkroning’, Oud Holland, jrg. 68, nr. 4, p. 200-208.
Laatste Oordeel-drieluik (Akademie der bildenden Künste Wien, Wenen, Inv.-Nr. GG-579-581)
  • Gustav Glück (16 januari 1896) ‘Das jüngste Gericht der Wiener Akademie’, Kunstchronik, N.F., 7e jaargang, nr. 12, pp. 196-197. Zie Heidelberger historische Bestände.
  • Robert Eigenberger (1927) Die Gemäldegalerie der Akademie der bildende Künste in Wien, Wien/Leipzig: Manz, p. 47 e.v.
  • D. Bax (1983) ‘Hieronymus Bosch and Lucas Cranach. Two Last Judgment Triptychs. Description and Exposition’, Verhandelingen der Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Afd. Letterkunde, nieuwe reeks, deel 103.
Laatste Oordeel-paneel (Stedelijk Museum, Diest)
  • Martin Konrad (1926-1927) ‘Das Weltgerichtsbild im Stadthause zu Diest’, Wallraf-Richartz-Jahrbuch, Band 3/4, pp. 141-151.
Maria met Kind en Johannes de Evangelist (Sint-Janskathedraal, 's-Hertogenbosch)
  • Anoniem (26 oktober 1950) ‘Gistermiddag zijn twee doeken van de zestiende-eeuwse ’s-Hertogenbossche schilder Jheronimus Bosch, die onlangs zijn gerestaureerd, teruggekomen in de kathedrale basiliek van Brabantse hoofdstad [...]’, De Waarheid, [p. 1].
  • Anoniem (2010) Astronomisch uurwerk, Het laatste oordeel, ['s-Hertogenbosch]: Jheronimus Bosch Art Center.
  • Engelman, Jan (18 november 1950) ‘Maria en Sint Jan van Jheronimus Bosch. De ontdekte schilderijen in de Sint Janskathedraal’, De Tijd, p. 3.
  • Knippenberg, W.H.Th. (1964) ‘Dodenlantaarns II’, Brabants Heem, jrg. XVI, p. 92-93.
  • Mosmans, Jan (1950) Maria en Sint Jan. Onbekend en laat schilderwerk van Jheronimus Bosch, bewaard in zijne vaderstad, 's-Hertogenbosch: G. Mosmans.
Opstanding van de doden en verdoemden die naar de hel worden gevoerd (Alte Pinakothek, München, 5752)
  • Anoniem (5 november 1936) ‘Jeroen Bosch. Een schilderij van den meester ontdekt’, Het Vaderland, Avondblad B, p. 3.
  • Ernst Buchner (1934-1936) ‘Ein Werk des Hieronymus Bosch in der Älteren Pinakothek’, Münchner Jahrbuch der bildenden Kunst, N.F. XI, p. 297-302.
  • Anoniem (1937) ‘Ein neuentdeckter Hieronymus Bosch: Das Jüngste Gericht’, Die Kunst. Monatshefte für freie und angewandte Kunst, jrg. 75, p. 153.
Passie-drieluik (Museo de Bellas Artes, Valencia, 206, 208, 209)
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 176. Zie Google Books.
  • Luis Tramoyeres (1915) ‘Un tríptico de Jerónimo Bosco en el Museo de Valencia’, Archivo de Arte Valenciano, año 1915, nr. 1, pp. 87-102.
Tondalus' visioen (Museo Lazaro Galdiano, Madrid)
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
Twee schaatsers in gevecht (Yale University Art Gallery)

Door Gerd Unverfehrt toegeschreven aan een navolger van Bosch (Jan Mandijn)

  • Collection de M. L. W. ***, catalogue de tableaux, Galerie Fievez, Brussel, 18-19 december 1928.
    Aankondigingen en opbrengsten:
    • Anoniem (14 december 1928) ‘Veilingen’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 1.
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
Visioenen uit het hiernamaals (Accademia dell'Accademia, Venetië, TS p. l. n. 48)
  • [Antonio Maria Zanetti] (1771) Delle Pittura Veneziana e delle Opere Publiche de Veneziani Maestri, Venezia: Giambatista Albrizzi, p. 492-493. Zie Internet Archive.
Zondvloed en hel (Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam, St 27, St 28).
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
  • Anoniem (25 juni 1986) ‘Panelen Jeroen Bosch in nieuwe glorie’, Het Vrije Volk, Uitjournaal, p. 7.
  • Schmidt, Bertus (27 mei 1986) ‘Bosch en Rembrandt als herboren’, Het Vrije Volk, p. 17.
Overige schilderijen
  • Anoniem (8 april 1929) ‘Een Hieronymus Bosch ontdekt’, Nieuwe Tilburgsche Courant, Tweede Blad, [p. 1].
    Ontdekking van een verdwenen Jheronimus Bosch bij het schoonmaken van een schilerij toegeschreven aan Quinten Massijs
  • H. Granville Fell (juli-december 1934) ‘A painting by Hieronymus Bosch’, The Connoisseur, jrg. 54, p. 398-399.
  • Hans Hildebrandt (1936) ‘Ein Tryptichon mit Flügeln von Hieronymus Bosch’, Kunst- und Antiquitäten-Rundschau, jrg. 44, p. 225.

Verloren gegane schilderijen

[bewerken]

Hier alleen schilderijen die alleen uit beschrijvingen in archiefstukken enz. bekend zijn en die verloren zijn gegaan of niet in verband kunnen worden gebracht met bestaand werk van Jheronimus Bosch en zijn school

Acht schilderijen uit de verzameling van Filips II van Spanje
Acht schilderijen in het Casa Real del Pardo bij Madrid
Blaasbalghersteller (doek)
Blaasbalghersteller (paneel)
Broederschapsretabel
  • BHIC/ILVB/Register 1541-1546/fol. 307v-308r
    Rekening uit boekjaar 1545-1546 van het schoonmaken en vernissen van de zijluiken van het Broederschapsretabel, geschilderd door Bosch en Gielis Panhedel
  • I.B. Gramaye (1610) Taxandria, Bruxellæ: Rutgerus Velpius, p. 21.
  • Anoniem (16 juni 1930) ‘Uit de Pers. Over Hieronymus Bosch’, alinea 14, Provinciale Noordbrabantsche en 's-Hertogenbossche Courant, tweede blad, [p. 1-2].
  • E. Hoffman (2008) ‘Raadsels rond werk Jheronimus Bosch. Het altaar van de Lieve Vrouwebroederschap’, Bossche Bladen, jrg. 10, nr. 1, p. 26-31.
De aanbidding der Koningen in de Sint-Janskerk in 's-Hertogenbosch
  • I.B. Gramaye (1610) Taxandria, Bruxellæ: Rutgerus Velpius, p. 21.
De heilige Antonius
De heilige Christoffel (?) uit de verzameling van Melchior Wyntgis
De heilige Martinus en veel bedelaars
De hel

Kopie van het rechter binnenluik van de Tuin der Lusten

De kruisdraging in de Sint-Veerlekerk in Gent
  • Vaernewyck, Marcus van (1872-1881) Van die beroerlicke tijden in die Nederlanden en voornamelick in Ghendt 1566-1568, Gent: C. Annoot-Braeckman, deel I, p. 156. Zie dbnl.
Drie schilderijen op doek uit de verzameling van kardinaal Domenico Grimani in Venetië
Drie schilderijen uit de verzameling van Mencía de Mendoza in Barcelona
Drieluik met de Aanbidding der Koningen van het echtpaar Bronckhorst-Bosschuyse
Drieluik met de Verzoeking van de heilige Antonius uit de nalatenschap van Francisco de Mora

Bekend uit de inventaris uit 1610 van de Spaanse hoveling Francisco de Mora (....-1610) in Madrid, waarin vermeld worden ‘Tres tablas pequeñas de la Tentacion de San Antonio, de Gerónimo Bosque’ (drie geschilderde panelen van de verzoeking van St. Antonius van Gerónimo Bosque).

  • Dijck, G.C.M. van (2001) Op zoek naar Jheronimus van Aken alias Bosch. De feiten. Familie, vrienden en opdrachtgevers, Zaltbommel: Europese Bibliotheek, ISBN 90-288-2687-4, p. 120.
  • Pérez Pastor, Cristóbal (redactie; 1914) ‘Colección de documentos inéditos para la historia de las bellas artes en España’, Memorias de la Real Academia Española, jrg. 11, p. 1-197, met name 132.
Het beleg van Bethulië in de Sint-Janskerk in 's-Hertogenbosch
  • I.B. Gramaye (1610) Taxandria, Bruxellæ: Rutgerus Velpius, p. 21.
Hoofdaltaar van de Sint-Janskerk in 's-Hertogenbosch met de schepping van de wereld
Schilderij uit de verzameling van Françoise van Vaernewijck in Antwerpen
Schilderijen in het paleis Buen Retiro in Madrid
  • Juan Augustin Caen Bermudez (1800) Diccionario historico de los mas illustres profesores de las bellas artes en España. Tomo primero, Madrid: Imprenta de la viuda de Ibarra, p. 176. Zie Google Books.
Twee schilderijen op doek met de verzoeking van de heilige Antonius
  • Inventaris van Marino Grimani
    Inventaris uit 1521-1528 van kardinaal Marino Grimani (ca. 1489-1546) in Venetië met twee of meerdere werken van Jheronimus Bosch
Twee schilderijen op doek uit de verzameling van Michiel van der Heyden in Zurenborg bij Antwerpen
Twee schilderijen in het Real Monasterio de Nuestra Señora de Guadalupe
Verzoeking van de heilige Antonius uit de nalatenschap van Jacomo de la Chiesa
Vier schilderijen in waterverf uit de verzameling van keizer Rudolf II
Vier schilderijen op doek uit de nalatenschap van Johan de Bruijn
Vijf schilderijen uit de verzameling van de familie Croÿ
Zes schilderijen in het Casa Real del Pardo bij Madrid

Vermelding van ten minste zes schilderijen door Bosch in een inventaris van het Casa Real del Pardo bij Madrid uit 1614 (archiefbewaarplek APR, Casa y oficios, Legajo 43), te weten ‘otro lienzo de Geronimo Bosque pintado al temple que llaman de los ciegos con su marco de oro y negro’, ‘otro lienzo de Jeronimo Bosque que dice las justicias, que està encina la chimeneo con su marco de oro y nero veijo’, een ‘lienzo al olio, di Geronimo Bosco, que es el fuellero’, ‘otro lienzo, pintado al frescop, de Geronimo Bosco, que llaman las bodas, con su marco de oro y negro’, ‘un matrimonio y una borrachera con figuras politicas’ en een ‘Trafago del mundo’.

  • Dijck, G.C.M. van (2001) Op zoek naar Jheronimus van Aken alias Bosch. De feiten. Familie, vrienden en opdrachtgevers, Zaltbommel: Europese Bibliotheek, ISBN 90-288-2687-4, p. 120-121.
Zes schilderijen uit de verzameling van Beatriz de Haro
Zes schilderijen uit de verzameling van Philips II van Spanje
Zes en meer schilderijen uit de verzameling van Philips III van Spanje
Zeven schilderijen uit de nalatenschap van François Perrenot de Granvelle

Tekeningen

[bewerken]
Algemeen
  • Charles van Beuningen (1973) The complete drawings of Hieronymus Bosch, London: Academy Editions.
  • Ludwig Baldass (1937) ‘Die Zeichnung im Schaffen des Hieronymus Bosch und der Frühholländer’, Die graphische Künste, Neue Folge, Band II, p. 18-26, m.n. p. 21-26. Zie digi.ub.uni-heidelberg.de.
Bedelaars en kreupelen (Koninklijke Bibliotheek van België, Brussel, S.II 133708)
  • Otto Benesch (1932) ‘Meisterzeichnungen. I. Aus dem Holländischen Kunstkreis’, Mitteilungen der Gesellschaft für vervielfältigende Kunst, jaargang 1932, nr. 1, pp. 1-18. Zie digi.ub.uni-heidelberg.de.
De gevangenneming van Christus (verzameling Eugène Rodrigues, Parijs)
  • Demonts, Louis (juli-december 1928) ‘Twee Haarlemsche teekeningen van het einde der XVe eeuw’, Onze Kunst, jrg. 24, deel XLV, p. 129-136.
    Aankondigingen en recensies:
    • Anoniem (1 november 1928) ‘Tijdschriften’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 1.
Het woud heeft oren, het veld heeft ogen (Staatliche Museen zu Berlin, Kupferstichkabinett, Berlijn, 549)
  • Otto Benesch (1937) ‘Der Wald, der sieht und hört. Zur Erklärung einer Zeichnung von Bosch’, Jahrbuch der Preußischen Kunstsammlungen, 58e jaargang, pp. 258-266.
De dood van een vrek (Musée du Louvre, Parijs, RF 6947)
  • Gabriel Rouchès (1927) ‘La tentation du mourant. Dessin attribué à Jerôme Bosch’, Beaux-arts, 5e jaargang, pp. 6-7.
De verleiding van Eva door de slang met op de achterzijde Twee karikatuurkoppen (Lehmann Collection, New York)
  • J. Rosenberg (1938-1939) ‘Hieronymus Bosch. The heads of two pharisees (?) - Adam and Eve; formerly in the posession of L. Rosenthal, now in an American private collection’, Old Masters Drawings, jrg. XIII, p. 62-63.
Monsters (Rhode Island School of Design Museum, Providence, Rhode Island, 51.069)
  • C. Dogson (1931-1932) ‘School of Hieronymus Bosch: sheet of grotesque Inventions’, Old Master Drawings, jrg. 6, p. 52.

Prenten naar Jheronimus Bosch

[bewerken]
Algemeen
  • Inventaris van de nalatenschap van de Antwerpse uitgever Hieronymus Cock
    1601
  • Giorgio Vasari (1568 [1550]) Vite de' più eccellenti architetti, pittori, et scultori italiani, da Cimabue insino a' tempi nostri, Fiorenza: Giunli.
    Bevat vermelding van gravures van Pieter Bruegel (I) naar Bosch (p. 439)
  • Anoniem (2009) ‘Een zeldzame prent, gesigneerd Jheronimus Bosch’, Bossche Bladen, jrg. 11, nr. 4, p. 144-145.
De Boommens
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:
De grote vissen eten de kleine
  • H.P. Coster (1915) ‘Een herinnering aan Hieronymus Bosch?’, Taxandria, jrg. 22, p. 22-23.
Sint-Maarten in de haven
  • Tentoonstelling Hieronymus Bosch, Centraal Noordbrabantsch Museum, Jacobskerk, 's-Hertogenbosch, 17 juni-1 juli 1930, geen catalogus.
    Aankondigingen en recensies:

Wandtapijten naar Jheronimus Bosch

[bewerken]

Techniek onbekend

[bewerken]
De aanbidding der Koningen (Roemjantsev Museum, Moskou)
  • Т. Трапезникова (1922) ‘Новое Румянцовского музея. „Поклонение волхвов“ с Иеронимуса Босха’, Среди коллекционеров (Onder verzamelaars), nr. 3, pp. 5-10.

Bijzondere onderwerpen

[bewerken]
Opdrachtgevers van Jheronimus Bosch
  • L.C.G.M. van Dijck (2009) ‘Jheronimus Bosch en de Van Nassau's’, De Brabantse Leeuw, jrg. 58, nr. 3, p. 181-184.
  • M. van den Heuvel (februari 2012) ‘Opdrachtgevers Jheronimus Bosch’, Kring-nieuws, jrg. 38, nr. 1, p. 27.
Jheronimus Bosch en de stad 's-Hertogenbosch
  • P. Gerlach (1969) ‘Tijd en milieu waarin Jeroen Bosch leefde’, Brabants Heem, jrg. XXI, p. 114-121.
  • L.P.L. Pirenne (1981) “'s-Hertogenbosch ten tijde van Jheronimus Bosch”, in: P.J. van der Heijden [et al.], Het Gulden Vlies. 's-Hertogenbosch ten tijde van het 14e Kapittel van het Gulden Vlies, 1481, 's-Hertogenbosch: Kring "Vrienden van 's-Hertogenbosch".
  • B. Blonde, H. Vlieghe (1990) ‘De sociale achtergrond van Jheronimus Bosch’, Bijdragen tot de geschiedenis, jrg. 73, nr. 1-2, p. 19-26.
  • G.C.M. van Dijck (2003) ‘Priesterkinderen rondom Jheronimus Bosch’, De Brabantse Leeuw, jrg. 52, nr. 3, p. 134-142.
  • E. Hoffman (2013) “Wat elke Bosschenaar van Bosch moet weten”, in: F.J. van Gaal, I’m Free! Vriendenbundel bij het afscheid van Coen Free van het Koning Willem I College, 's-Hertogenbosch: Koning Willem I College, p. 25-29.
Jheronimus Bosch en de Bijbel
  • Dick Heesen [et al.] (2010) De geheime boodschap van Jeroen Bosch, 's-Hertogenbosch: Jheronimus Bosch Art Center, ISBN 9789081622714.
  • P. Nissen (2010) ‘Miscellanea. De Bijbel lezen met Jheronimus Bosch’, Millennium, jrg. 24, nr. 2, p. 151-159.
Jheronimus Bosch en de Ars Moriendi
  • E. Hoffman (2011) ‘Jheronimus Bosch en de Ars Moriendi. Hoe te sterven in de Late Middeleeuwen’, Bossche Bladen, jrg. 13, nr. 2, p. 54-37.
Jheronimus Bosch en het jodendom
  • Edward Cohen (1984) Jheronimus Bosch and Victor van Carben. The controversy between church and synagogue in some of Bosch's paintings, [s.l.]: [s.n.].
  • Edward Cohen ([1985?]) Geloof en Imago van de Jood in enige werken van de schilder Jheronimus Bosch (1453?-1516) (lezing gehouden in Amsterdam (Carlton Hotel), 15 december 1985).
    Aankondigingen, verslagen en recensies:
    • Anoniem (6 december 1985) ‘Genootschap voor de Joodse wetenschap in Nederland’, Nieuw Israelitisch Weekblad, p. 61.
Carnaval en vasten bij Jheronimus Bosch
  • Gustav Glück (1932) ‘Die Darstellung des Karnavals und der Fasten von Bosch und Bruegel’, Gedenkboek A. Vermeylen, Brugge: [s.n.], p. 263-268.
Muziek in het werk van Bosch
  • J. Zilverschoon (2009) ‘Klanken in kleur. De muzikale beeldtaal ten tijde van Jheronimus Bosch’, Madoc, jrg. 23, nr. 1, p. 22-31.
Vogels in het werk van Bosch
  • C.J.H.M. Tax, A.C.M. Tax-Koolen (2001) ‘Jheronimus Bosch als vogelschilder’, Bossche Bladen, jrg. 3, nr. 3, p. 79-82.
Voedsel en drank in het werk van Bosch
  • Gerd Unverfehrt (2003) Wein statt Wasser. Essen und Trinken bei Jheronimus Bosch, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, ISBN 352547007X.
Artistieke zelfreflectie bij Jheronimus Bosch
  • Matthijs Ilsink (2009) Bosch en Bruegel als Bosch. Kunst over kunst bij Pieter Bruegel (c. 1528-1569) en Jheronimus Bosch (ca. 1450-1516), Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen/Edam: Orange House, ISBN 9789490128173.
Jheronimus Bosch’ geestelijke persoonlijkheid
  • Charles de Tolnay ([s.a.]) [een analyse gaf van Jheronimus Bosch’ geestelijke persoonlijkheid] (lezing gehouden in Amsterdam (Koninklijk Oudheidkundig Genootschap), 21 januari 1935).
    Aankondigingen, verslagen en recensies:
Het werk van Bosch psychoanalytisch verklaard
  • C.V. (1936) ‘Kroniek’, Maandblad voor Beeldende Kunsten, jrg. 13, nr. 13, p. 347-349. Zie delpher.nl.
  • Th. Reik (10 juli 1936) ‘Een psychologisch raadsel. Jeroen Bosch, „Fayzeur de diables”’, De Groene Amsterdammer, jrg. 60, p. 8. Zie historisch.groene.nl.
Jheronimus Bosch als proto-surrealist
  • W. Gaunt (1938) ‘A fifteenth-century surrealist: Jheronimus Bosch’, The Studio. Magazine of Beauty, jrg. 116, p. 189-196.
Het werk van Bosch fysionomisch verklaard
  • Hermann Eßwein (1923) ‘Physiognomisches zur Kunst des Hieronymus Bosch’, Ganymed, 5e jaargang, pp. 11 e.v.
Was Bosch een Noord- of Zuid-Nederlander?
  • Anoniem (6 januari 1916) ‘Ver gezocht’, De Tijd, Tweede blad, [p. 1].
  • Anoniem (27 oktober 1923) ‘Hieronymus Bosch’, Het Vaderland, Avondblad C, p. 2.
    Verslag van een lezing van Ludwig Baldass over Bosch bij kunsthandel Goudstikker in Amsterdam
  • Annie Romein (1938) “Jeroen Bosch, meester der duisternis”, in: Jan Romein, Annie Romein, Erflaters van onze beschaving. Nederlandse gestalten uit zes eeuwen, deel I, p. 76-101.
Jheronimus Bosch Art Center, 's-Hertogenbosch
  • F. Monsma (november 2010) ‘In de ban van Jheronimus Bosch. Jo Timmermans, cultureel entrepreneur’, Brabant Cultureel, jrg. 59, nr. 8, p. 68-69.
  • Willeke Cornelissen-Van de Steeg (2012) Ruimte voor Jheronimus Bosch, 's-Hertogenbosch: Jheronimus Bosch Art Center, ISBN 90-8162-270-6.
Jheronimus Bosch en de Adamieten
  • P. Gerlach (1967) ‘Is Jeroen Bosch een ketter?... Een volgeling van Jacob van Almaengien?’, Brabants Heem, jrg. XIX, p. 34-39.

Leerlingen - Navolging - Nalatenschap

[bewerken]

Leerlingen

[bewerken]
  • E. Hoffman (juli 2009) ‘Het atelier van Jheronimus Bosch’, Kring-nieuws, jrg. 35, nr. 4, p. 4-6.
[bewerken]
Algemeen
  • Felipe de Guevara (1788) Comentarios de la pintura, Madrid: Don Geronimo Ortega.
    Geschreven omstreeks 1560; bevat commentaar op de navolgers van Bosch
  • L. Maeterlinck (januari-juni 1908) ‘Les imitateurs de Hieronymus Bosch’, La Revue de l'Art Ancien et Moderne, Tome XXIII, pp. 145-156. Zie archive.org.
  • Friedrich Winkler (1923) ‘Unbeachtete holländische Maler des XV. Jahrhunderts’, Jahrbuch der preuszischen Kunstsammlungen, 44. Band, p. 136-146. Zie digizeitschriften.de.
Pieter Bruegel (I)
  • “Het leven van Pieter Brueghel”, in: Carel van Mander (1604) Het Schilder-Boeck, Haerlem: Paschier van Wesbvsch, fol. 233r-234r.
  • Max J. Friedländer (1937) Die altniederländische Malerei. XIV. Pieter Bruegel und Nachträge zu den früheren Bänden, Leiden: A.W. Sijthoff.

Herdenkingen - Jubilea - Eerbetonen

[bewerken]
Jheronimus Bosch 500
  • Ad 's Gravesande, Martijn Sanders, Eric Alink (oktober 2008) Jheronimus Bosch 500, ['s-Hertogenbosch: Jheronimus Bosch 500].
Standbeeld in 's-Hertogenbosch

       Zie Hoofdportaal:Standbeeld Jheronimus Bosch

Bosch en de verkiezing van de grootste Nederlander, 2004
  • G.J. Pos (2004) “Jheronimus Bosch”, in: De grootste Nederlander, Amsterdam: Van Gennep, ISBN 9055155306, p. 40-45.
Bosch requiem
  • Véronique Roelvink, Antoine Bodar, Mark van de Voort (2010) Bosch Requiem 2010, 's-Hertogenbosch: Wolfaert Uitgevers, ISBN 9789491044052.
  • Herman Pleij, Aart Vos, Mark van de Voort (2011) Bosch requiem 2011, 's-Hertogenbosch: Stichting Jheronimus Bosch 500.
  • Nelleke Noordervliet, Cees Slegters, Emanuel Overbeeke, Véronique Roelvink (2012) Bosch requiem 2012, 's-Hertogenbosch: Stichting Jheronimus Bosch 500.