Hoofdportaal:Taal- en letterkunde

Taal- en letterkunde

Taal- en letterkunde

Dit is een overzicht van alle op Wikisource aanwezige bronnen over letterkunde. Overzicht van alle hoofdportalen.

Taal- en letterkunde; algemeen

• Anoniem (10 augustus 1881) ‘Bij gelegenheid van het Taal- en Letterkundig Congres te Breda, […]’, Het Nieuws van den Dag, Eerste Blad, [p. 2].

Literatuurwetenschap

Literaire techniek

• Bonset, I.K. (juni 1920) ‘Over het nieuwe vers en het aaneengeknoopte touw’, De Stijl, jrg. 3, nr. 8, p. 70-72.

Algemene kritiek en geschiedenis van de letterkunde

Tijdschriften en overige seriële publicaties

• De Beweging.
  Aankondigingen en recensies:
  • Anoniem (8-9 juli 1916) ‘Uit de Tijdschriften’, De Avondpost, Avond-editie, p. C2.
• Boekenschouw. Geïllustreerd letterkundig maandschrift voor godsdienst, wetenschap en kunst (1906-1942).
  Aankondigingen en recensies:
  • Anoniem (18 oktober 1924) ‘Bij Het Nederlandsche Boekhuis te Tilburg, is in voorbereiding: […]’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 2.
• De Nederlandsche Spectator (1856-1908).
  Aankondigingen en recensies:
  • Anoniem (5 september 1885) ‘Het nummer van den 2. Augustus van den Nederlandschen Spectator […]’, Venloosch Weekblad, [p. 1].
• De Nieuwe Gids.
  Aankondigingen en recensies:
  • Anoniem (8-9 juli 1916) ‘Uit de Tijdschriften’, De Avondpost, Avond-editie, p. C2.

Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk

Ca. 1880-heden

• Drijkoningen, F. et al. (1982) Historische avantgarde : programmatische teksten van het Italiaans futurisme, het Russisch futurisme, Dada, het constructivisme, het surrealisme, het Tsjechisch poëtisme, Amsterdam: Huis aan de drie grachten, ISBN 9063881614.
  Aankondigingen en recensies:
  • T. van Deel (19 augustus 1982) ‘In verzet tegen de traditie’, Trouw, Boeken, p. 10.

Dadaïsme

• Graa Boomsma (24 juli 1979) ‘Dada in Zürich, Berlijn, Parijs en... Alkmaar’, De Waarheid, p. 4.

Engelse taal- en letterkunde

Kritiek en geschiedenis van de Engelse letterkunde

Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk

Ca. 1600-ca. 1880

Schrijvers; afzonderlijk

Dickens, Charles

• Anoniem (21 november 1867) ‘Wij leven in den tijd der herdrukken […]’, Arnhemsche Courant, [p. 1].
• Anoniem (24 december 1892) ‘Dickens Werken’, Limburger Koerier, eerste blad, [p. 2].
• Anoniem (24 december 1892) ‘Dickens’ Werken’, Limburger Koerier, tweede blad, [p. 3].

Ca. 1880-2000

Schrijvers; afzonderlijk

Bennett, Arnold (1867-1931)

• Anoniem (26 maart 1931) ‘Arnold Bennett’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].

Curwood, James Oliver (1878-1927)

• Anoniem (28 mei 1922) ‘Lectuur’, De Telegraaf, p. 9.

Jones, Henry Arthur (1851-1925)

• Anoniem (28 mei 1922) ‘Engelsch tooneel’, De Telegraaf, p. 9.

Lewis, Sinclair (1885-1951)

• Anoniem (26 maart 1931) ‘Sinclair Lewis’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].

Pinero, Arthur Wing (1855-1934)

• Anoniem (28 mei 1922) ‘Engelsch tooneel’, De Telegraaf, p. 9.

Ruskin, John

• [F.] (23 januari 1897) De kathedraal van Peterborough [1]’, Architectura, jrg. 5, nr. 4, p. 23-24.

Synge, John Millington

• Anoniem (6 april 1909) ‘Kunst- en letternieuws’, Het Vaderland, Tweede Avondblad, [p. 1-2].
• Anoniem (15 februari 1924) ‘Kunst’, Algemeen Handelsblad, Ochtendblad, Tweede Blad, p. 6.
• Anoniem (9 januari 1950) ‘„De held van het Westen”. Iers blijspel in het Vlaams’’, De Tijd, p. 6.

Taal- en letterkunde van het Esperanto

Taal- en letterkunde van het Esperanto; algemeen

• Witteryck, A.J. (1902) Het Esperanto. Zegepralende oplossing van het vraagstuk der Wereldtaal, gegeven door Dr Zamenhof, Brugge: A.-J. Witteryck-Delplace.

Taalkunde van het Esperanto

Geschiedenis van de taal

• Boon, N. (30 november 1911) ‘Esperanto’, Tubantia, 3e blad, [p. 1].
• N.B. (8-9 juli 1916) ‘Esperanto’, De Avondpost, Avond-editie, p. C2.

Franse taal- en letterkunde

Kritiek en geschiedenis van de Franse letterkunde

Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk

Ca. 1600-ca. 1880

Schrijvers; afzonderlijk

Méry, Joseph

• Anoniem (1 januari 1852) ‘Twee Fransche schrijvers van naam, de heeren Méry en Gérard de Nerval, […]’, Rotterdamsche Courant, [p. 3].

Nerval, Gérard de

• Anoniem (1 januari 1852) ‘Twee Fransche schrijvers van naam, de heeren Méry en Gérard de Nerval, […]’, Rotterdamsche Courant, [p. 3].

Ca. 1880-2000

Schrijvers; afzonderlijk

Baie, Eugène (1874-1964)

• Anoniem (15 december 1905) ‘Nederland en België’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, eerste blad, [p. 1].

Porto-Riche, Georges de (1849-1930)

• Anoniem (15 augustus 1930) ‘Georges de Porto-Riche ernstig ongesteld’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, [p. 9].

Tzara, Tristan

• Anoniem (12 februari 1926) ‘„Wij nu” en Tristan Tzara’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 1.
• [Doesburg, Theo van] ([ca. oktober] 1922) 'Chroniek-Mécano', Mécano, No 3 Rouge, Rood, Rot, Red, z.p.

Zaccone, Pierre (1817-1895)

• Anoniem (22 februari 1888) ‘In Bretagne heeft, naar gemeld wordt, de Parijsche romanschrijver Pierre Gaccone een eigenaardig tooneelspelersgezelschap ontdekt, […]’, Oprechte Haarlemsche Courant, [p. 2].

Zola, Émile

• Anoniem (12 februari 1898) ‘Het proces Zola’, De Zuid-Limburger, Eerste blad, [p. 2].

Duitse taal- en letterkunde

Kritiek en geschiedenis van de Duitse letterkunde

Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk

Ca. 1880-2000

Schrijvers; afzonderlijk

Bilse, Oswald (1878-1951)

• Anoniem (3 maart 1904) ‘Het ministerie van het rijksland heeft de […] Franache vertaling van Bilse’s roman verboden, […]’, Haagsche Courant, tweede blad, [p. 2].

Schmidt, Lothar (1862-1931)

• Anoniem (26 maart 1931) ‘Lothar Schmidt. †’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].

Voss, Richard (1851-1918)

• Anoniem (26 maart 1931) ‘Zwei Menschen’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].

Hongaarse taal- en letterkunde

Móricz, Zsigismond (1879-1942)

• Anoniem (26 maart 1931) ‘Boycot van een schrijver’, Het Vaderland, Avondblad C, [p. 1].

Italiaanse taal- en letterkunde

Kritiek en geschiedenis van de Italiaanse letterkunde

Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk

Ca. 1880-2000

Schrijvers; afzonderlijk

Marinetti, Filippo (1876-1944)

• Anoniem (8 mei 1914) ‘Futuristische levensdronkenschap’, De Maasbode, Avondblad, derde blad, [p. 1].
• Anoniem (4 januari 1931) ‘Futuristische kookkunst’, Algemeen Handelsblad, [eerste blad], [p. 1].

Pascoli, Giovanni

• Anoniem (9 april 1912) ‘Giovanni Pascoli. †’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 2.

Bijzondere onderwerpen

Futuristische poëzie

• Anoniem (8 mei 1914) ‘Futuristische levensdronkenschap’, De Maasbode, Avondblad, derde blad, [p. 1].

Nederlandse taal- en letterkunde

Nederlandse taalkunde

Volkswijsheid en volkshumor

• Anoniem (24 december 1892) ‘Snippers’, Limburger Koerier, eerste blad, [p. 2].
• Anoniem (15 december 1905) ‘Een rijmpje, op straat gevonden’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, eerste blad, [p. 1].

Kritiek en geschiedenis van de Nederlandse letterkunde

Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk

Ca. 1600-ca. 1880

Schrijvers; afzonderlijk

Lennep, Jacob van (1802-1868)

• Beets, Nicolaas (1869) “Ter nagedachtenis van Mr. Jacob van Lennep”, in: J. van Lennep (red.; 1855-1869) De werken van Vondel, Amsterdam: Gebroeders Binger, deel 12, p. 1-26

Oosterzee, Johannes Jacobus

• Anoniem (6 januari 1881) ‘Uit Utrecht schrijft men ons: […]’, De Standaard, [p. 1].

Overige schrijvers

• Douwes Dekker, Eduard (1820-1887)

Ca. 1880-2000

Schrijvers; afzonderlijk

Adama van Scheltema, Carel Steven (1877-1924)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Bastiaanse, Frans (1868-1947)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Belpaire, Marie-Elisabeth (1853-1919)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Bonn, Sal (1881-1930)

• Anoniem (15 augustus 1930) ‘S. Bonn overleden’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, [p. 9].

Boutens, Pieter Cornelis (1870-1943)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Brom, Eduard (1862-1935)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Buysse, Cyriel (1859-1932)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Calker, Henri van (1881-1967)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Corsari, Willy (1897-1998)

• Anoniem (18 oktober 1924) ‘Te beginnen Woensdag 22 dezer zal „Het Nieuwe Tooneel” in den Tivoli-Schouwburg alhier eenige „intieme kunst-avonden” geven, […]’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 2.

De Bom, Emmanuel (1868-1953)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

De Ridder, André (1888-1961)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

De Tière, Nestor

• Anoniem (28 december 1892) ‘Uit België’, Limburger Koerier, tweede blad, [p. 1].

Erens, Frans (1857-1935)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Feith, Jan (1874-1944)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Hendrickx, August

• Anoniem (28 december 1892) ‘Uit België’, Limburger Koerier, tweede blad, [p. 1].

Hulleman, Frans

• Anoniem (18 oktober 1924) ‘Te beginnen Woensdag 22 dezer zal „Het Nieuwe Tooneel” in den Tivoli-Schouwburg alhier eenige „intieme kunst-avonden” geven, […]’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 2.

Kloos, Willem (1859-1938)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Kok, Antony

• Anoniem (4 november 1969) ‘Anthonie Kok (87) overleden’, Provinciale Zeeuwse Courant, p. 11.
• Jef van Kempen, Rolf Jansen ([1982]) Anthony Kok, Tilburgs dichter en denker (1882-1969), [Tilburg]: [Van Kempen].
  Aankondigingen en recensies:
  • K. Schippers (27 mei 1983) ‘Klaar, hoog en diep’, NRC Handelsblad, cultureel supplement, p. 8.
• Antony Kok, dichter bij De Stijl [tent.; vouwblad], Stadsschouwburg/Kultureel Sentrum Tilburg, 6 januari-7 februari 1985.
  Aankondigingen en recensies:
  • J.A. Dautzenberg (11 januari 1985) ‘Antony Kok, klerk-telegrafist, ’prins van geestelijken bloede’’, De Volkskrant, p. 15.
• Tromp, Will, J.A. Dautzenberg (1989) Kok van De Stijl. Spoorwegbeambte te Tilburg, Oosterbeek: Bosbespers, ISBN 90-6366-082-0.

Naeff, Top (1878-1953)

• Anoniem (17 maart 1919) ‘Oscar Tourniaire’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, Tweede Blad, p. 6.
• Anoniem (18 oktober 1924) ‘Schrijvend over Royaards’ „Guignol” heeft Top Naeff dat verhollandscht tot „lodderoog”. […]’, Nieuwe Rotterdamsche Courant, Avondblad, B, p. 2.

Persyn, Jules (1878-1933)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Rinsema, Evert

• Anoniem (8 mei 1982) ‘Drachtster schoenmakers op super-8’, Leeuwarder Courant, sneon & snein, p. 19.
• Anoniem (5 augustus 1983) ‘Film over gebroeders Rinsema komt 22 september op tv’, Leeuwarder Courant, p. 28.

Roland Holst-van der Schalk, Henriette (1869-1952)

• Anoniem (10 november 1931) ‘Henriëtte Roland Holst’s nieuwe Leekenspel’, Haagsche Courant, vijfde blad, p. 2.

Sabbe, Maurits (1873-1938)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Steenhoff-Smulders, Albertine (1871-1933)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Swarth, Hélène (1859-1941)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Van Cauwelaert, August (1885-1945)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Van den Oever, Karel (1879-1926)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Verhulst, Rafaël (1866-1941)

• Anoniem (20 november 1915) ‘Koningin Elisabeth gehuldigd’, De Amstelbode, Tweede Blad, [p. 3].

Bijzondere onderwerpen

De Nieuwe Gids

• Goes, F. van der (1931) Litteraire herinneringen uit den Nieuwe-Gids-tijd, Santpoort: C.A. Mees.

Experimenteel proza

• Polet, Sybren (1978) Ander proza : bloemlezing uit het Nederlandse experimenterende proza van Theo van Doesburg tot heden (1975), Amsterdam: Bezige Bij, ISBN 9023406117.
  Aankondigingen en recensies:
  • Anoniem (22 september 1978) ‘boeken. Proza experimenten bloem gelezen’, Leeuwarder Courant, p. 41.

Rederijkerskamer Helmers, Amsterdam (1859-....)

• Anoniem (5 maart 1937) ‘Tooneelwedstrijd „Mutua Amicitia”. De Amsterdamsche Rederijkerskamer „Helmers” speelt „De Duivel”’, De Maasbode, Avondblad, derde blad, p. 11.

Russische taal- en letterkunde

Kritiek en geschiedenis van de Russische letterkunde

Geschiedenis van tijdperken; afzonderlijk

Ca. 1600-ca. 1880

Schrijvers; afzonderlijk

Poesjkin, Aleksandr (1799-1837)

• Anoniem (7 december 1931) ‘Poesjkin’, De Maasbode, Avondblad, p. 5.

Volkssprookjes, sagen, legenden, mythen en fabels

• Sassen, D. (23 december 1925) ‘Limburgsche sagen’, De Maasbode, Avondblad, derde blad, [p. 1].

Algemene bloemlezingen en verzamelingen

• Anoniem ([ca. 1890]) Aardige Sprookjes, Berlin: Adolph Engel.
• Asbjörnsen, P. Chr. (1875) Noorsche Volksvertellingen, Haarlem: Kruseman & Tjeenk Willink.
• Grimm, Gebroeders ([ca. 1870]) Sprookjes uit de nalatenschap van Moeder de Gans, Leiden: A.W. Sijthoff.

Ca. 1600-ca. 1880

• Anoniem (1852) ‘Eene Arabische overlevering’, Album der Natuur, jrg. 1, p. 191.

Gedichten

17e eeuw

• Bredero, G.A. (1622) Groot Lied-boeck.
• Cats, Jacob, Huis- en zede-lessen

18e eeuw

• Alphen, Hieronymus van (1778-1782) Kleine gedigten voor kinderen.

19e eeuw

• Anoniem (20 september 1838) ‘Verjaar-wensch aan een’ jongen grutter’, Surinaamsche Courant, [p. 2].
• Bilderdijk, Willem (1804) Mengelingen. Deel 1, Amsterdam: Johann Allart.
• Génestet, Petrus Augustus de (1851) Eerste gedichten.
• Génestet, Petrus Augustus de (1860) Leekedichtjes.
• Génestet, Petrus Augustus de (1861) Laatste der eerste.
• Gezelle, Guido (1862) Gedichten, gezangen en gebeden, Bruge: [s.n.].
• Gezelle, Guido (1880) Liederen, eerdichten et reliqua.
• Gezelle, Guido (1897-1899) Laatste gedichten.
• Hall, H.C. van (1853) ‘Het Sneeuwklokje’, Album der Natuur, jrg. 2, p. 191-192.
• Negri, Ada (1897) Stormen, Leiden: Adriani.
  Aankondigingen en recensies:
  • C. (15 december 1897) ‘Ada Negri. Stormen. (Tempeste). Naar het Italiaansch vertaald door Betsy Juta. Leiden, A. H. Adriani, 1897’, De Telegraaf, Avond-editie, [Eerste blad], [p. 2].

20e eeuw

• Adama van Scheltema, C.S. (1906) Eenzame liedjes, Rotterdam: W.L & J. Brusse.
• Adama van Scheltema, C.S. (1912) Eerste Oogst, Rotterdam: W.L & J. Brusse.
• Adama van Scheltema, C.S. (1916) Zingende stemmen, Rotterdam: W. L. & J. Brusse's Uitgevers-Maatschappij.
• Bakker-Elze, Betsy (30 januari 1915) ‘Visioen’, Eenheid, nr. 243, z.p.
• Bonset, I.K. (mei 1920) ‘X-Beelden’, De Stijl, 3e jaargang, nummer 7, p. 57.
• Boutens, Pieter Cornelis (1937) Een nieuwe lente op Hollands erf.
• Cohen, Josef (1923) Schemer, Groningen: „De Ploeg”.
  Aankondigingen en recensies:
  • Is. Querido (22 september 1923) ‘Letterkundige Kroniek’, Algemeen Handelsblad, Avondblad, Tweede blad, p. 5.
• Feijs, A.H. (1915) Oorlog. Verzen in Staccato, [s.l.]: [s.n.].
• Gezelle, Guido ([1901]) Laatste verzen.
• Speenhoff, J.H. ([1935]) ‘’t Broekie van Jantje’, in: C.J. Kelk en Halbo C. Kool ([1935]) Moderne lyriek, Amsterdam: Bigot en Van Rossum, p. 44.

21e eeuw

• De Sonnetten van Shakespeare (1609) naar het Nederlands vertaald door J. Grandgagnage (2009)
• Death Be Not Proud (John Donne) - Holy Sonnet X - naar het Nederlands vertaald door J. Grandgagnage
• Chanson d'automne van Paul Verlaine naar het Nederlands vertaald door J. Grandgagnage (2011)
• Il pleure dans mon coeur van Paul Verlaine naar het Nederlands vertaald door J. Grandgagnage (2011)
• Guigemar (Marie de France) naar het Nederlands vertaald door J. Grandgagnage (2020)
• Darkness (Byron), gedicht van Byron naar het Nederlands vertaald door J. Grandgagnage (2020)

Toneelstukken

Tot circa 1600

• Marlowe, Christopher: De tragische historie van Dr. Faustus. Door Christopher Marlowe (Albert Verwey, 1888)

19e eeuw

• Shakespeare, William (1836) Othello, De Moor van Venetië, vertaling van Jurriaan Moulin: Kampen: de Erven Aegidius Valckenier.
• Shakespeare, William (1886) ‘Twee Edellieden van Verona’, vertaling van Burgersdijk in: De werken van William Shakespeare, eerste deel, Leiden: E.J. Brill, pp. 203-316.
• Shakespeare, William (1886) ‘Coriolanus’, vertaling van Burgersdijk in: De werken van William Shakespeare, tiende deel, Leiden: E.J. Brill, 1886, pp. 1-177.

21e eeuw

• Bekende monologen uit Shakespeares werk vertaald door J. Grandgagnage, 2012.

Ander proza

Tot circa 1600

• Montaigne, Michel de (1595) Essays van Montaigne

Overzicht van alle hoofdportalen

Algemeen · Filosofie · Religie · Sociale wetenschappen · Economie · Recht · Krijgswetenschap · Psychologie · Occulte wetenschappen · Opvoeding, onderwijs en vorming · Wiskunde · Natuurwetenschappen · Menskunde · Geneeskunde en gezondheidszorg · Lichaamsoefening en sport · Bord-, denk- en kansspelen · Verzamelen · Handenarbeid enz. · Huishoudkunde · Land- en tuinbouw · Jacht en visserij · Techniek · Kunst · Beeldende kunst · Muziek · Toneel · Taal- en letterkunde · Middelnederlands · Geschiedenis · Land- en volkenkunde · Lijst van auteurs